منصور، موفق در قهرمان سازی فرماندهان ایران

تا قبل از ساخته شدن چند فیلم با موضوع زندگی شهدا و کسانی که در جنگ ایران و عراق، سالها درگیر بودند؛ کسی درباره زندگی و کارهای آنها اطلاعی نداشت

شهدا در انتها  نام هایی بر خیابان‌ها و بزرگراه‌هایی بودند که در آنها با ترافیک سر و کله می‌زدیم.

عجیب است که تعدادی از کلیدی‌ترین خیابان‌ها و بزرگراه‌های تهران به یاد چهره‌های مهم و ماندگار دوران جنگ نامگذاری شده اما احتمالا عموم مردم درباره‌ این شخصیت‌ها اطلاعات چندانی ندارند و چیز زیادی درباره جنبه‌های مختلف زندگی آن‌ها نمی‌دانند. از جمله شهید منصور ستاری که یکی از مهمترین نام‌ها در صنعت هوا و فضای کشور است و بی‌شک در دفاع مقدس نقشی به شدت تاثیرگذار و راهبردی داشته.

«موسسه اوج» که چند سالی است به ساخت فیلم‌های سفارشی روی آورده، سعی کرده با منصور رسالت خود را در برابر قهرمان سازی از فرماندهان جنگی به جا بیاورد و داستان زندگی شهید منصور ستاری را به رخ کشیده است.

فیلم منصور بازیگرانی دارد که در نقش هاشمی رفسنجانی و آیت‌الله خامنه‌ای بازی می‌کنند، رویارویی بازیگر اصلی با این کاراکترهای سیاسی قدرتمند از جمله نکاتی است که بیننده ایرانی را به خود جلب می‌کند تا داستان تقریبا بی‌جان منصور و پستی بلندی های که پشت سر گذاشته را  ببیند. در واقع وجود شخصیت‌های سیاسی یا سخن از آنها کمک به پوشاندن ضعف های فیلم میکندکه  از دید تماشاگر پنها میکند.

فیلم سخن از  تلاش‌های منصور ستاری طی سالهای جنگ برای مجهز کردن نیروی هوایی ارتش ایران دارد

شهید ستاری که در واقع معماری آینده‌نگر برای سامانه پدافند هوایی کشور بود، با راه‌اندازی تأسیسات و امکانات جدید تعمیر و نگهداری و نیز اجرای پروژه‌هایی نظیر پروژه «اوج» و راه‌اندازی مرکز پژوهش، تحقیقات و آموزش «پتا»، توان نگهداری نیرو را تقویت و به چندین برابر قدرت قبلی ارتقا داد.

. او که فرماندهی این نیرو را بر عهده دارد، به قول خودش ارتش لشکری شده که سلاحی ندارد. ستاری به دنبال هواپیما و ادوات جنگی به درد بخور است تا بتواند نیروی هوایی را مجهز کند اما با تحریم‌هایی مواجه است که باید خودش شخصا آنها را حل کند. در این میان فرصت طلبانی هم هستند که چوب لای چرخ او برای او مانع تراشی میکنند و از همه بدتر، خودی‌های داخل نظام هستند که چشم دیدن او را ندارند و دل خوشی از فرماندهی او نیز ندارند.

نیروی هوایی ارتش ایران در زمان قبل از انقلاب یکی از مجهزترین نیروها بود و خلبانان ماهری در آن حضور داشتند. همانطور که به درستی خود فیلم شاهد هستیم، برخی از این خلبانان به خاطر سیاست‌های غلط عده‌ای از سران کشور، ایران را ترک کردند. با این وجود باید اعتراف کرد که ستاری توانست تا حد زیادی نیروی هوایی را نظم دهد وهدف  فیلم هم دقیقا نمایانگر همین تلاش است.

فیلم منصور یک فیلم دفاع حماسه ای اما در آن خبری از شلیک یک گلوله هم نبود. فیلم در واقع به عملیات پشت پرده یکی از بزرگترین و قدرتمندترین بخش‌های ارتش اشاره میکند. کل مدت زمان تقریبا دو ساعته فیلم، شاهد درگیری‌های ستاری و گروهش برای مجهز کردن نیروی هوایی هستیم و متوجه میشویم  که چه چالش هایی را رفع کرده اند تا نیروی هوایی ایران بتواند در جنگ اینچنین با اقتدار باشد.

حضور افراد سیاسی در فیلم برگ برنده منصور است. داستانی که سرمدی (کارگردان فیلم) در دستش داشته و اجازه‌هایی که به او داده شده، آنقدری است که او می‌توانست این درام را تبدیل به یکی از آثار به یاد ماندنی سینما کند. اما کاری که او کرده بیشتر شبیه به یک مستند سازی داستانی است ،کاری ارزشمند اما به دور از ارزش‌های بالای سینمایی.

فیلم منصور در قهرمان سازی شخصیت اصلی خود بسیار خوب عمل کرده است. محسن قصابیان که به عنوان بازیگر اصلی فیلم در نظر گرفته شده، تقریبا در همه دقایق و سکانس‌های فیلم حضور دارد و شاید نهایتا در پنج دقیقه از فیلم او را نبینیم. این حجم حضور قهرمان در پرده نقره‌ای، بالاخره جواب داده و کاری کرده که بتوانیم ستاری را بیشتر بشناسیم. فیلمساز به خوبی این قهرمان را یک سوپرمن معرفی نمی‌کند و ضعف‌های او را نیز نشانمان می‌دهد.

ما با یک فرمانده نیروی هوایی طرف هستیم که از زنش حرف حساب می‌برد و مرد خانه است. او در فیلم هم یک فرمانده مقتدر است که پلمپ دادستانی کشور را با یک میله می‌شکند و از آن به عنوان «یک مشکل ساده» یاد می‌کند و هم مردی میانسال است که در خانه مانند یک پسربچه پرشور و هیجان عاشق ماکت‌های هوایپمایش است و با آنها سرگرم می‌شود. نشان دادن انواع خصوصیات اخلاقی ستاری و شادی‌ها و غصه‌هایش و حتی کل‌کل‌هایش در گفتگو با مردم عادی، کاری کرده که این قهرمان قابل لمس باشد.