نقشه راه برنامه نویسی وب

مهمترین چیزی که در ابتدای راه این حوزه باید داشته باشین، یک نقشه راه برنامه نویسی وب است. همیشه دغدغه  برنامه نویسان تازه کار یا علاقه مندان به این حوزه این است که، برنامه نویسی را از کجا باید آغاز کنند؟ قدم بعدی چیست؟ وچه مسیری را برای حرفه ای شدن باید طی کنند؟ در اینجا قصد داریم مسیر یادگیری برنامه نویسی وب را به طور کامل بیان کنیم.

برنامه نویسی وب را از کدام نقطه شروع کنیم؟

همانطور که می‌دانید برنامه‌نویسی وب به دو بخش فرانت‌اند و بک‌اند تقسیم می‌شود. شما تصیم می‌گیرید که در چه زمینه‌ای فعالیت کنید و یا اینکه با فعالیت در هر دو زمینه در نهایت تبدیل به یک فول استک دولوپر شوید.

اما اولیت بین فرانت‌اند و بک‌اند با فرانت‌اند است. انتخاب شما هر کدام از این سه مورد باشد باید ابتدا با بخش فرانت‌اند شروع کنید.

شروع یادگیری فرانت‌اند:

فرانت‌اند به بخش قابل مشاهده یک وبسایت یا یک نرم‌افزار توسط کاربران می‌گویند. تمام استایل‌ها، رنگ‌ها، ظاهر منو، سبک دکمه‌ها و … جزء بخش فرانت‌اند سایت به حساب می‌آیند.

قدم اول یادگیری HTML و CSS :

پایه توسعه وب برای برنامه‌نویسان HTML و CSS می‌باشد. که در واقع اسکلت و استایل هر صفحه وبسایت است. برای شروع کار باید یادگیری HTML و CSS را در برنامه اولیه خود قرار دهید و آن را بخوبی یاد بگیرید.

 html به تنهایی نمی‌تواند در ساختن یک سایت زیبا به شما کمک کند. در html شما قادر به ساختن ساختار و چهارچوب کلی صفحه وب خواهید بود و با استفاده css می‌توانید چیدمان و ظاهر سایتتان را زیبا کنید.  اگر ساختار وبسایت را به یک ساختمان تشبیه کنیم میتوان اینطور مثال زد که اسکلت و بدنه ساختمان با html ایجاد می‌شود، از طرف دیگر رنگ و لعاب، دکوراسیون و بطور کلی نمای ساختمان هم با کدنویسی css انجام می‌شود.

قدم دوم یادگیری جاوا اسکریپ:

HTML و CSS ساختار اولیه و ظاهر صفحات وب را تعیین می‌کنند، جاوا اسکریپ نحوه عملکرد صفحات وب را مشخص می‌کتد. جاوا اسکریپ با تبدیل یک صفحه استاتیک به یک صفحه داینامیک، تجربه کاربر را بهبود می‌بخشد.

یادگیری جاوااسکریپت لازم است ولی نه اینکه خیلی تخصصی یاد بگیرید. چون جاوا اسکریپت کمی پیچیده است اگر در شروع کار بخواهید خیلی روی آن  وقت بزارید و عمیق یاد بگیرید، اولا اینکه اصلا نیازی نیست و دوما اینکه چون کمی سخت است در شروع کار برایتان خسته کننده می‌شود.

قدم سوم طراحی رسپانسیو و بوت استرپ:

هر وبسایتی بایستی به خوبی در همه صفحه نمایش‌ها: بزرگ، دسکتاپ، تبلت، موبایل به خوبی و بدون بهم ریختگی نمایش داده شود. به اینگونه وب‌سایت‌ها رسپانسیو گفته می‌شود. بوت استرپ یکی از فریم ورک‌های css  است که عموما برای طراحی ریسپانسیو استفاده می‌شود و چون شما در مراحل قبلی کدنویسی css را یادگرفتید، کار با بوت استرپ و طراحی ریسپانسیو را هم براحتی می‌توانید یادبگیرید.

موارد بالا را یادگرفتید؟ html – css – جاوااسکریپت کاربردی – طراحی ریسپانسیو و بوت استرپ حالا می‌توانید وارد بازار کار شوید و در کنار خبره‌ها تجربه کسب کنید. پس از مدتی که تصمیم گرفتید حرفه‌ای تر باشید به سراغ بخش حرفه‌ای‌تر یادگیری بروید و با فریم‌ورک‌ها‌ی مورد نیاز خود آشنا شوید.

شروع یادگیری بک‌اند:

بک‌اند به بخشی از یک وب‌سایت یا نرم‌افزار می‌گویند، که برای کاربران قابل مشاهده نیست. به‌ عبارت دیگر هسته و مغز یک پروژه است که وظیفه کنترل منطق آن را به عهده دارد.

یکی از ملزومات تبدیل شدن به یک برنامه‌نویس بک‌اند حرفه‌ای، آشنایی جزئی با فرانت اند است. پس باید اطلاعات کافی در این زمینه داشته باشید و تا حدی با زبان‌هایی مانند HTML و CSS و فریمورک‌هایی مانند  BootStrap  آشنا باشید تا بتوانید در صورت لزوم تغییراتی در قالب‌های استاتیک بدهید.

یادگیری حداقل یک زبان بک‌اند:

شما باید یک زبان برنامه‌نویسی را برای بخش بک‌اند پروژه هایتان انتخاب کنید. گزینه‌های بسیار زیادی هستند با این حال زبان‌های معروفی مثل: Node Js، PHP، .Net، Java، Python برای شروع مناسب‌تر هستند.

ابزارهای مدیریت پکیج:

در حین برنامه‌نویسی گاهی لازم است در پروژه، از یک یا چند کتابخانه استفاده کنیم.در گذشته لازم بود حتماً این کتابخانه‌ها را دانلود و به پروژه اضافه می‌کردیم.گاهی وابستگی یک کتابخانه به چند فایل یا کتابخانه‌ی دیگر کارکردن را بسیار پیچیده می‌کرد. زیرا باید تمام آن فایل و کتابخانه‌های وابسته را نیز به پروژه اضافه کنیم. از این رو ابزاری به نام Package Manager ایجاد شد تا اعمالی مثل نصب، بروزرسانی و حذف کتابخانه‌ها را به صورت خودکار انجام دهد.

بعد از اینکه کمی راه افتادید لازم است ابزارهای مدیریت پکیج زبان خود را یاد بگیرید. مثلا Composer برای PHP،  Npm برای Node.js

ابزارهای تست برنامه:

تست کردن و مطمئن شدن از عملکرد مناسب وب‌سایت یکی از مهمترین قسمت‌هاست و ابزارهای خاص خودش را دارد. در ابتدا خوب است درمورد Unit Test و Integration Test بیاموزید و ابزار مورد نیاز تست کردن برای زبان خود را پیدا کنید.

آشنایی و یادگیری یک پایگاه داده:

دیتابیس یا پایگاه داده از مهمترین بخش‌های یک وب‌سایت به شمار می‌رود زیرا تمامی اطلاعات سایت در آن ذخیره می‌شود از این رو تسلط و کار با این بخش بسیار ضروری و برعهده برنامه‌نویس بک‌اند است.

پیشنهاد می‌شود که همزمان با یادگیری زبان، به یادگیری یک پایگاه داده نیز بپردازید زیرا یادگیری یک زبان بدون استفاده از پایگاه داده عملا بی فایده می‌باشد. پایگاه داده‌های مختلفی برای یادگیری وجود دارد اما می‌توانید از Mysql شروع کنید.

یک فریمورک وب یاد بگیرید:

فریم ورک ها در اصطلاح یک چارچوب نرم افزاری می‌باشند. فریم ورک‌ها مجموعه از کتابخانه‌ها و قوانینی هستند که برای سرعت بخشیدن به کدنویسی می‌باشند. با استفاده از فریم ورک‌ها توسعه دهندگان می‌توانند در یک چارچوب منظم، بدون نیاز به بازنویسی کدهای تکراری، به کدنویسی بپردازند.

پیشنهاد می‌شود پس از یادگیری کامل یک زبان به سراغ یادگیری فریم ورک مناسب بروید زیرا فریم‌ورک‌ها باعث تنبل شدن شما شده و دیگر قادر به یادگیری و تسلط به آن زبان را نخواهید داشت.

یادگیری و تسلط بر کنترل نسخه و  Git:

زمانی که روی یک پروژه در حال کار کردن هستید ممکن است با برخی خطا و مشکلات رو به رو شوید. پس از هر بار اصلاح نیاز به یک کپی از کار وجود دارد و بعضی مواقع نیاز داریم تا بدانیم چه تغییراتی در چه زمانی رخ داده اند و به یک مرحله خاص از کارمان برگردیم که این امری محال است.

با استفاده از کنترل ورژن این امکان وجود دارد که تاریخچه‌ای از تغییرات، بازگشت به هر مرحله ی دلخواه و… را بدون هیچ گونه مشکلی داشته باشیم. این امکانات در سرویس هایی همچون GitHub ،GitLab و… وجود دارد.

یادگیری مباحث تخصصی تر:

پس از طی کردن مراحل قبل شما آماده ی دریافت پروژه‌های مختلف هستید اما همیشه مطالب متنوعی برای یادگیری وجود دارد که تمام شدنی نیستند. برای یادگیری تخصصی‌تر و حرفه‌ای‌تر بک‌اند پیشنهاد می‌کنیم که به یادگیری مطالب زیر بپردازید:

• یادگیری کار با API ها مانند: REST،SOAP ،JASON APIs و…
• یادگیری الگورتیم های امنیت وب مانند: SHA family ،bcrypt و…
• موتورهای جستجو: Elasticsearch و…

سخن آخر:

در این مقاله ما مراحل مهم و اساسی که شما باید برای تبدیل به یک برنامه‌نویس وب  طی کنید، بیان کردیم البته توجه داشته باشید که مطالب بصورت کلی بیان شده و برای کسب اطلاعات دقیق‌تر باید به جست و جوی هر موضوع به صورت اختصاصی بپردازید.

موفق و پیروز باشید