با فرارسیدن ماه محرم محیا کردن محیطی آرام و معنوی برای عزاداران حسینی یکی از مهمترین دغدغهها است که بنا به دلایلی وجود برخی نابهنجاریهادر برگزاری مداحیها مشکلاتی را برای عزاداران و برخی مداحان باتجربه به وجود آورده است.
این مسئله در کنار حضور مداحان غیربومی با مبالغ بالا و مداحان غیر تجربی که در بسیاری مواقع مداحیهای جدید را جایگزین مداحیهای سنتی با شیوه تغییر دادن برخی آوازها و ترانهها، میکنند از دیگر مشکلاتی است که بهرغم وجود انتقادهای فراوان نهفقط هنوز اقدامی برای سامان دادن به آن انجامنشده که شواهد نشان میدهد، بر تعداد آنها نیز اضافه هم شده است.
مداحان گلستانی باکم کاری متولیان امور مداحی مواجهاند
یکی از ذاکران اهلبیت استان با نام (الف-س) با گلایهمندی از اینکه ضابطه و قانونی برای اجرای مداحیها در نظر گرفته نشده است، اظهار کرد: اگرچه سازمان متولی ازجمله تبلیغات اسلامی در این زمینه تا اندازهای ورود پیداکرده اما این پیگیری تاکنون از نتیجه خوبی برخوردار نبوده است.
وی گفت: در بسیاری موارد اشعاری که در هیئتها خوانده میشود یا زیبنده اهل بیت نیست و یا دچار مشکل است و بهنوعی باید اذعان کرد که جامعه مداحان گلستان با کمکاری متولیان امور مداحی مواجه است.
این ذاکر اهل بیت با بیان اینکه دورههای آموزشی برای مداحان در استان برگزار نمیشود و اگر هم گذاشته شود بسیار ضعیف است، تصریح کرد: اگر امروز در استان شاهد برخی مداحان با تجربه هستیم حاصل تلاش خود آنها است.
وی ادامه داد: با توجه به اینکه در استان دورههای آموزشی جامعی برای افراد علاقهمند به مداحی برگزار نمیشود بهناچار تعدادی از آنها مجبور به سفر به پایتخت و شرکت در دورههای آموزشی هستند تا بتوانند همگام با مداحان مطرح و باتجربه کشوری به مداحی در استان بپردازند.
وی با گلایهمندی از جلسات مجمع ذاکرین، برگزاری این جلسات را به یک دورهمی تشبیه کرد و افزود: این جلسات سالی یکبار از سوی مجمع ذاکرین اهل بیت تشکیل میشود که خروجی مناسبی برای مداحان ندارد و به همین دلیل مداحان گلستانی نمیتوانند آنگونه شایسته آنان است در این زمینه رشد و ارتقاء پیدا کنند و این مسئله موجب ضعف اجرای مداحیها میشود.
گلستان هیچ بهایی به مداحان استان نمیدهد
وی اظهار کرد: با اینکه گلستان در زمینه مداحی دارای پتانسیل و استادان بزرگی است اما متأسفانه از تجربه و حضور آنان در مراسمها و کارگاههای آموزشی استقبال نمیشود.
این مداح با اشاره به اینکه بهایی به مداحان گلستانی داده نمیشود، گفت: در بسیاری موارد و بخصوص در ماه محرم و صفر برخی برپا کنندگان مراسمهای مذهبی در گلستان از مداحان غیر بومی که بیشتر آنها تهرانی هستند، با پرداخت رقمهای میلیونی دعوت میشود و این در حالی است که مردم بیشتر علاقهمند هستند از سبکهای بومی منطقه که با آئین و سنن آنها سنخیت دارد، بهرهمند شوند.
الف-س ادامه داد: به نظر میرسد یکی از دلایل اصرار برخی افراد برای حضور مداحان غیر بومی معروفیت مداح مورد نظر است و بدون توجه به کیفیت مداحی و یا علاقهمندی مردم با پرداخت مبالغ هنگفت از آنان دعوت به مداحی میکنند.
وی با اشاره به اینکه تاکنون انتقادهای زیادی را در این رابطه به مجمع ذاکرین اهل بیت و مسئولان متولی رساندهایم، تصریح کرد: به نظر میرسد این افراد خواسته یا ناخواسته نمیخواهند جلسات را بهگونهای برگزار کنند که مشکلات حوزه مداحی رفع و مداحان بومی برای شرکت در مراسمهای مذهبی تربیت شوند.
بهواقع میتوان گفت اگر چنین رویهای در پیش گرفته میشد گلستان یکی از استانهای با استعداد در زمینه تربیت مداحان در کشور به شمار میرفت.
به گفته وی ضروری است تا برای شکوفائی جامعه مداحان و ممانعت از خروج مبالغ میلیونی از استان کارگاههای آموزشی برای علاقهمندان به مداحی برگزار شود تا شاهد رشد مداحان و برطرف شدن مشکلات این حوزه باشیم.
گلستان ۴ هزار مداح دارد
به رقم انتقادهای برخی مداحان به وضعیت نابسامان مداحی در گلستان اما رئیس کانون مداحان و شاعران آیینی استان گلستان و نائب رئیس کانون مداحان کشور گفت: قریب به یکصد و ۲۰ هزار مداح زن و مرد در کشور فعالیت میکنند که حدود ۱۰۰ هزار نفر آنها شناساییشده هستند.
محمدحسین کبیر با بیان اینکه گلستان دارای چهار هزار مداح است، اظهار کرد: نام ۸۰ درصد مداحان گلستانی وارد سامانه طوبی شده است که جمعی از آنها سطح بندی شدهاند.
وی تعداد پیر غلامان حسینی استان را نزدیک به ۱۰۰ نفر اعلام کرد و افزود: اجلاس پیر غلامان حسینی یکی از برنامههای مهم کشوری است که هرساله به میزبانی یکی از استانهای کشور برگزار میشود.
کبیر ادامه داد: در این دورهها مداحان زیادی از گلستان بهعنوان پیر غلام ملی معرفی شدند که این خود یک ظرفیت بسیار بزرگ برای استان محسوب میشود.
وی با اشاره به اینکه بیشتر شهرستانهای استان دارای مجمع ذاکرین است، ادامه داد: با تشکیل این مجمع سعی داریم بایدها و نبایدها را به نسل جدید مداحان منتقل کنیم.
کبیر با بیان اینکه برخی مواقع اشعاری که توسط برخی از مداحان خوانده میشود بهدوراز شأن اهل بیت است و هیچ مصداقی با سیره آنان ندارد، تصریح کرد: اگرچه نظارتهایی از سوی اداره کل تبلیغات اسلامی استان بر این افراد صورت میگیرد موجب کاهش آسیبها در این بخش شده اما این اتفاق بهصورت صددرصدی رخ نداده و تا نقطه مطلوب فاصله زیادی داریم.
وی افزود: مداحانی که ثبت سامانه میشوند خود به دنبال مستندات میروند و اشعاری که قرائت میکنند از هرگونه آسیب، خرافه و بیراهه به دور است.
مداحان بومی در استان مورد کملطفی قرار میگیرند
رئیس کانون مداحان و شاعران آیینی استان گلستان در ادامه افزود: اگرچه تصمیم داریم از مداحان غیر بومی استفاده نکنیم اما این اتفاق زمانی رخ میدهد که از مداحان گلستانی که در بسیاری موارد در دیگر شهرهای کشور به اجرای برنامه میپردازند اما اینجا مورد کم مهری قرار می گیرند، دعوت به همکاری شود.
وی یادآور شد: گاهی اوقات نهادهای دولتی مراسمی را در استان برگزار میکنند که باید برای دعوت مداح بومی یا غیر بومی با ما مشورت کنند و در بسیاری موارد هم برای دعوت مداحان غیر بومی باید از کانون مداحان استانی که قرار است مداحی غیر بومی دعوت شود استعلام بگیریم که آنها نیز معتقدند از مداحان غیر بومی استفاده نشود بهتر است.
نائب رئیس کانون مداحان کشور با اشاره به اینکه گلستان مداحان خوبی دارد، بیان کرد: نزدیک به دو سال است که برای تشویق علاقهمندان به مداحی مسابقهای با نام نوگلان حسینی در استان برگزار میشود و نفرات برتر این رقابت تحت آموزش قرار میگیرند.
کبیر در خصوص اینکه برخیهای معتقدند که اداره کل تبلیغات اسلامی استان در ایام محرم مبالغ هنگفتی در قالب قرار داد با مداحان غیر بومی بسته است تا مراسمهای عزاداری را پوشش دهند، افزود: تاکنون این دستگاه اجرائی با هیچیک از مداحان محوری و شاخص چه در استان و چه در غیر استان تفاهمنامهای نداشته و نخواهد داشت چراکه این کار درشان یک مداح نیست.
هیچ منعی برای دعوت مداحان غیر بومی وجود ندارد
مدیرکل تبلیغات اسلامی استان اما با بیان اینکه هیچ منعی برای دعوت از مداحان غیر بومی وجود ندارد، اظهار کرد: در حال حاضر استان گلستان دارای سه هزار مداح شناسنامه دار است که از این تعداد حدود ۲۰ درصد بانوان هستند که در جلسات خانگی کار مداحی انجام میدهند.
حجتالاسلام نورالله ولی نژاد با اشاره به اینکه هر هیئتی موظف است از دو مداح استفاده کند، گفت: در حال حاضر کمبود مداح در استان نداریم و تمامی هیات های مذهبی دارای مداح هستند و مشکل خاصی از این نظر در این دستگاه اجرائی وجود ندارد.
وی ادامه داد: هیئتهای مذهبی میتوانند مداح و خطیب جلسه را غیر بومی انتخاب کنند که هیچ منع و اشکال اجرایی وجود ندارد اما توصیه میشود تا جای ممکن از مداحان و روحانیون استان استفاده شود چراکه همه آنها از ظرفیت بالایی برخوردار هستند.
تبلیغات اسلامی گلستان با هیچ مداحی قرار داد مستقیم ندارد
ولی نژاد هم در خصوص اینکه برخیها معتقدند که اداره کل تبلیغات اسلامی استان در ایام محرم مبالغ هنگفتی در قالب قرارداد به مداحان غیر بومی پرداخت کرده است تا مراسمهای عزاداری را پوشش دهند، اظهار کرد: به شدت این مسئله را تکذیب میکنم، چراکه این دستگاه اجرائی با هیچ مداحی قرارداد مستقیم ندارد و دستمزد آنان به شکل مردمی پرداخت میشود.
وی با اشاره به اینکه تاکنون از سوی مداحان قیمتگذاری برای اجرای مراسم صورت نگرفته است، یاد آورشد: اکثر برنامهها توافقی و تفاهمی با مردم انجام میشود و تاکنون کسی برای این کار قرار داد مشخصی تنظیم نکرده است.
مدیرکل تبلیغات اسلامی گلستان گفت: اگر گزارشی مبنی بر مداحیهای غیراخلاقی که زیبنده اهلبیت نباشد، به این سازمان برسد، تذکر جدی خواهیم داد و چنانچه به تذکر دادهشده توجه نشود، برخورد جدی تری با آنها خواهد شد.
ولی نژاد اظهار کرد: چنانچه مردم مشاهده کردند یک مداح پول زیادی مطالبه، یا خلاف شان عاشورا مداحی کرده و در حال تبلیغ خرافه است، میتوانند به این دستگاه اجرائی اطلاع دهند تا پیگیریهای لازم انجام شود.
وی با بیان اینکه اکنون آرامش خوبی در استان برای کاهش و حذف خرافات وجود دارد، خاطرنشان کرد: تقریباً ۴۰ درصد خرافه بهصورت صددرصدی کاهش پیداکرده و ۶۰ درصد آنهم متوقف شده است که در این زمینه هیچ نگرانی وجود ندارد.
وجود اختلاف نظرهای فراوان در حوزه مداحی نشان از آن دارد که اجرای چنین برنامههای مذهبی که با خمیر مایه تاریخی و به نوعی اعتقادات مردمی گره خورده است و از سوی دیگر نوجوانان و جوانان زیادی هنوز علاقهمند به ورود به این عرصه هستند، با اما و اگر های زیادی روبرو است و مسئولان متولی و جامعه مداحان باید برای سامان دادن به وضعیت مداحیها و همچنین ارتقاء شان مداحی اصولی و اخلاقی در استان با قرار گرفتن در کنار یکدیگر با حساسیت بیشتری به این مسئله ورود پیدا کنند و چنانچه در این زمینه اختلاف نظرها بیشتر شود بیشک وضعیت مداحی نیز با مشکلات بیشتری روبرو خواهد شد.
دیدگاهتان را بنویسید