پیدایش فضای مجازی در چند دهه اخیر را باید یکی ازمهم ترین اتفاقات عصر حاضر دانست .این پدیده، با وجود فرصت آفرینی وآثارچشمگیری که از جنبههای مختلف از جمله سهولت ارتباطات؛ تسهیل فعالیتها و شکل گیری کسب وکار های نوین؛ به دنبال داشته است درعین حال ازتهدیدها و آسیب هایی نیز برخوردار است که مصون ماندن از آنها نیازمند مدیریت، سیاست گذاری وتوجه جدی است موضوعی که مقام معظم رهبری نیز بارها و بارها برآن تاکید داشته اند.
پیدایش فضایمجازی، مهترین اتفاق عصرحاضراست
امروزه با توجه به نقشی که فضای مجازی در ابعاد مختلف زندگی بشر داشته ، نمی توان آنها را نادیده گرفت. در حال حاضر اینترنت ابزاری مناسب برای توسعه ی افکار و اندیشههای بشری محسوب می شود به شرط آن که در راه صحیح استفاده شود. افراد باید برای ورود به دنیای مجازی اطلاعات کافی در اختیار داشته باشند تا دچار مشکلات متعدد فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی و … نشوند.
آنچه مسلم است همه ما خواه ناخواه با دنیای مجازی سروکار داریم؛ پس باید مهارتهای لازم را یاد گرفته و از کودکانمان عقب نیفتیم و هیچوقت آنان را تنها نگذاریم و کنترل و نظارت کافی بر آنها داشته باشیم و با برنامه زمانبندی و هدفمند، اجازه استفاده از این فضا را به آنها بدهیم.از گذاشتن عکس و فیلمهای خانوادگی، اطلاعات شخصی، شماره حسابها و نشانی دقیق در شبکههای مجازی خودداری کنیم.پیشگیری و درمان در فضای مجازی همچون دنیای حقیقی پیرامون ما ۲واژه مکمل هستند.اگر انسان در دنیای حقیقی نیاز به تقوا و حجب و حیا دارد در فضای مجازی بیشتر به رعایت آنها نیازمند است.شورایعالی انقلاب فرهنگی با توجه به جرایم اینترنتی؛ مقرراتی را برای استفاده از شبکههای اجتماعی تصویب کرده که با مجرمان برخورد قانونی میشود.برای اطلاعات بیشتر درباره مفهوم دنیای مجازی؛ تاریخچه آن، فرصتها و تهدیدها، کسب مهارتهای لازم، اینترنت، شهروند و اخلاق، هک اطلاعات، کلاهبرداری رایانهای، جاسوسی و دزدی اطلاعات و قوانین دنیای مجازی و… این کتاب لقمهای را که در حجم کم، اما با مطالب مفید و مختصر است تورق کنید و نیمنگاهی به آن بیندازید.
یک شبکه اجتماعی، یک ساختار اجتماعی است که از گرههایی تشکیل شده است که توسط یک یا چند نوع خاص از وابستگی به هم متصلاند. به بیان دیگر، یک شبکه اجتماعی سایت یا مجموعه سایتی است که به کاربرانی که دوست دارند علاقهمندیها، افکار، فعالیتهای خودشان را با یکدیگر به اشتراک بگذارند و دیگران هم با آنان به اشتراک بگذارند.
ارتباطات سالم در فضای مجازی و لزوم هوشیاری جوانان و خانواده ها نسبت به تهدیدات فضای سایبری در درجه ی نخست اولویت قرار دارد. پیشگیری از آسیب های اجتماعی و توجه والدین به رفتار فرزندان بسیار مهم می باشد و برای جلوگیری از هم پاشیدگی خانواده ها، والدین باید تا حدودی به فناوری های روز دنیا مسلط باشند و آگاه باشند که تغییر در رفتار فرزندان به معنای ایجاد تغییر در طرز فکر آنهاست . و هنگامی که بنیان فکری و شخصیت آنها به صورت ناصحیح شکل گیرد، راه نفوذ شیادان به حریم خصوصی افراد و محیط امن خانواده باز می شود. لذا، چنانچه خانوادهها نسبت به شیوه های جدید ارتباط فرزندان خود آگاهی و شناخت کافی و لازم را داشته باشند، از انجام بسیاری از جرایم و ارتباطات پنهانی آنان جلوگیری به عمل می آید.
تنوع و رشد جرایم در حوزه فضای مجازی عزمی را می طلبد که در مرتبه اول برعهده خود کاربران و شهروندان می باشد که با افزایش دانش و آگاهی خود میزان سواد دیجیتالی شان را افزایش دهند و در حوزه جرایم مالی، هرگز طمع نکرده و فریب افراد سودجو در فضای مجازی را نخورند و در حوزه جرایم هتک حیثیت و نشراکاذیب نیز هوشیار باشند و به هویت ها در این فضا به راحتی اعتماد نکنند و اطلاعات شخصی و خصوصی خود را در فضای مجازی خصوصا در شبکه های اجتماعی به اشتراک نگذارند.
کاربران می بایست بدانند که در وقوع جرایم حوزه فضای مجازی چند عامل تاثیرگذارترند: سهل انگاری و ساده انگاری کاربران ، اعتماد بی جا به هویت ها،عدم رعایت نکات امنیتی و عدم آگاهی و نداشتن تسلط کافی در این حوزه. که نقش شهروندان در پیشگیری از وقوع جرایم، کلیدی می باشد.
برخی از کاربران بدون اطلاع از نحوه تنظیمات حریم خصوصی و محرمانگی اطلاعات، با ارزشترین اطلاعات و خصوصیترین تصاویر را بدون رعایت کمترین اصول عرفی و اخلاقی در شبکههای اجتماعی منتشر و برای یکدیگر ارسال می کنند و به راحتی این اطلاعات را در معرض سوء استفاده مجرمان اینترنتی قرار می دهند.
هنگامی که تصاویر و اطلاعات خصوصی کاربران در اختیار مجرمین قرار گیرد میتواند تبعات سنگین روحی و اخلاقی و حیثیتی به دنبال داشته باشد که به راحتی قابل جبران نیست.
تهدید، اخاذی و هتک حیثیت شهروندان در نتیجه سرقت اطلاعات و تصاویر شخصی و خصوصی افراد اتفاق می افتد.
پرونده های زیادی با موضوعیت هتک حیثیت که بیشتر مربوط به خانم ها بوده به پلیس فتا ارجاع و درحال رسیدگی می باشد. لذا به شهروندان توصیه می شود، در خصوص فعالیت های خود در فضای مجازی بخصوص شبکه های اجتماعی دقت لازم را داشته باشند و به راحتی اطلاعات شخصی خود را به اشتراک نگذارند و در اختیار مجرمین قرار ندهند و برای حفاظت از اطلاعات خود، به شبکههای اجتماعی نیز اعتماد نکنند.
این روزها از آسیب های اجتماعی از قبیل افزایش طلاق، افت تحصیلی و افسردگی فرزندان، فرار از خانه فرزندان، به خطر افتادن حریم خصوصی خبرهایی می شنویم و بعضی اوقات آمارهایی می شنویم که بعضی از کارشناسان فضای مجازی را به عنوان عامل اصلی آسیب ها معرفی می کنند و برخی دیگر ضمن تایید این موضوع به گونه ای دیگری به موضوع نگاه می کنند و بیان می کنند که این مشکلات در فضای حقیقی نیز وجود داشته است و فضای مجازی فقط آنها را تشدید کرده است. در هر صورت فضای مجازی چه به عنوان عامل اصلی و چه به عنوان عامل تشدید کننده در به خطر افتادن امنیت خانواده ها موثر است.
از آنجایی که مشکلات خانواده ها به صورت ناهنجاری های اجتماعی بروز می کند خانواده و سلامت آن از اهمیت فوق العاده ای برخوردارمی باشد و آسیب های اجتماعی ناشی از ایـنترنت در حوزه آسیب های فکری( استفاده نا مـتعارف از ایـنترنت و وابستگی شدید روانی و فکری) و آسیب جسمانی( فشارهای عصبی، چاقی، انزوا و چشم درد..) می بایست جدی گرفته شود.
دیدگاهتان را بنویسید