رونق‌آشوراده، یکی از هزارویک مطالبه‌گلستانی‌ها
تنها جزیره ایرانی واقع در دریای خزر، با ظرفیتی وسیع برای جذب میلیون‌ها گردشگر داخلی و خارجی، باوجود وعده دو رئیس‌جمهور مبنی بر تبدیل آن به قطب گردشگری، هنوز به مقصد مطلوب نرسیده است. اجرای طرح ملی طبیعت‌گردی و گردشگری در این منطقه، اکنون یکی از مطالبات اصلی اهالی گلستان از استاندار جدید به شمار می‌رود.
به گزارش بازار کسب و کار در استانی که بیش از ۴۰ درصد مردم در زیر خط فقر زندگی می‌کنند و صنایع بزرگ و رونق تولید در آن جایگاهی نیافته، تمرکز بر توسعه گردشگری به عنوان راهکاری برای جبران عقب‌ماندگی‌ها مدنظر دلسوزان و مسئولان قرار گرفته است.
با وجود نقش بی‌بدیل گلستان در تامین امنیت غذایی و کشاورزی کشور، وابستگی صرف به کشاورزی باعث شده تا این استان از بهره‌مندی از صنایع بزرگ و زیرساخت‌های لازم محروم بماند و در بسیاری از عرصه‌ها با چالش‌های توسعه‌ای مواجه باشد.
گردشگری، یکی دیگر از ظرفیت‌های اصلی گلستان محسوب می‌شود که شکوفایی این بخش می‌تواند محرومیت را از سیمای استان بزداید. با این حال، مروری کوتاه بر وضعیت گردشگری نشان می‌دهد که گلستان در این زمینه نیز نتوانسته به موفقیت‌های چشمگیری دست یابد؛ شاهد این موضوع، بیش از دو دهه بلاتکلیفی در اجرای طرح طبیعت‌گردی و گردشگری آشوراده است
اجرای این طرح که از دهه هشتاد مطرح بود و تصویب آن امیدهای زیادی را برای رونق اقتصادی در دل مردم استان، به‌ویژه ساکنان مناطق ساحلی ایجاد کرد، با موانع متعدد روبرو شد. گره‌های موجود در مسیر اجرا تا حدی بود که شرح جزئیات این مسیر طولانی شاید کتابی مستقل را می‌طلبد.
در آغاز، طرح شامل ساخت اسکله، راه دسترسی، آلاچیق، رستوران و سایر زیرساخت‌های ضروری برای جذب گردشگر بود. برنامه‌ریزی‌ها نشان می‌داد که این پروژه با سرمایه‌گذاری چهار هزار میلیارد ریالی دولتی و خصوصی ظرف سه سال به پایان برسد؛ اما موانع فراوان سبب شد تا اجرای آن بیش از ۲۰ سال بی‌سرانجام باقی بماند.
اگرچه طی این سالها طرح اولیه آشوراده دچار تغییرات اساسی شد، اما پس از بحث‌های فراوان، مساحت اجرایی آن از ۳۸۰ هکتار به ۳۸ هکتار کاهش یافت. بر طبق تصمیمات جدید، تنها ۲۲ هکتار آن برای گردشگری متمرکز در نزدیکی بافت مسکونی و متروکه موجود برنامه‌ریزی شد تا آسیبی به زیستگاه طبیعی وارد نشود.
این تغییرات اما پایان کار نبود
در ادامه، برنامه تفرج گسترده جایگزین تفرج متمرکز شد و ساخت‌وساز به همراه اقامت شبانه در محدوده ۲۲ هکتاری ممنوع اعلام گردید؛ شرایطی که همچنان چشم‌انداز روشنی را برای این طرح ایجاد نکرده است.
مسئولان سازمان حفاظت محیط زیست اخیراً اعلام کرده‌اند که در بخش اول جزیره آشوراده هیچ فعالیت گردشگری انجام نخواهد شد و همچنین هیچ سازه دائمی در طرح طبیعت‌گردی این منطقه برقرار نخواهد بود
با روی کار آمدن دولت سیزدهم و پس از سفر استانی رئیس‌جمهور به گلستان و بازدید از آشوراده، و تأکید بر ضرورت رفع موانع پیش روی اجرای طرح طبیعت‌گردی، جلسات متعددی توسط سازمان حفاظت محیط زیست با همکاری دستگاه‌های مربوطه، به‌ویژه استانداری گلستان، برگزار شد. این نشست‌ها به منظور بررسی چالش‌ها و رفع مشکلات موجود برگزار گردید.
گرچه اجرای طرح آشوراده در دولت سیزدهم با حمایت رئیس‌جمهور وقت و پشتیبانی مسئولان استانی، از جمله نماینده ولی‌فقیه در گلستان، گام‌های قابل توجهی برداشت و امیدواری‌ها را نسبت به تحقق آن افزایش داد، اما حواشی اخیر و شایعات مربوط به تعطیلی این طرح باعث نگرانی مجدد مردم گلستان شد.
معاون سازمان حفاظت محیط زیست نیز با تغییر موضع خود، به مردم اطمینان داد: دولت چهاردهم اجرای این پروژه را با جدیت دنبال خواهد کرد.
با انتصاب علی‌اصغر طهماسبی به عنوان استاندار جدید گلستان، یکی از اصلی‌ترین مطالبات مردم استان از دولت چهاردهم، پیگیری اجرای این پروژه مهم گردشگری محسوب می‌شود.
نماینده ولی‌فقیه استان گلستان نیز در یکی از همایش‌های اخیر کشاورزی نسبت به موانع ایجادشده در مسیر اجرای این طرح انتقاد کرد و خواستار تسریع در اجرای آن شد.
آیت‌الله سیدکاظم نورمفیدی با اشاره به سفرهای قبلی رئیس‌جمهور دولت سیزدهم به گلستان و افتتاح این طرح گفت: که تمامی مراحل قانونی آن طی شده است و سازمان حفاظت محیط زیست نباید مانع پیشبرد این پروژه شود
او در سخنان خود تأکید کرد: حفظ محیط زیست نباید بهانه‌ای برای ایستادن در مقابل توسعه باشد و افزود که چنین موانعی می‌تواند عواقب سختی در روز قیامت داشته باشد. همچنین وی خواستار پاسخگویی افرادی شد که برخلاف مصوبات رسمی عمل می‌کنند.
در مراسم معارفه استاندار جدید گلستان که با حضور وزیر کشور برگزار شد، نماینده ولی‌فقیه بار دیگر بر اهمیت اجرای این طرح تاکید کرد.
وی اظهار داشت: با وجود اقدامات گسترده برای اجرای این پروژه و برخورداری از مصوبه رسمی رئیس‌جمهور، نباید اجازه داد یک نفر در سازمان محیط زیست مانع تحقق آن شود. البته معاون سازمان از موضع اولیه خود عقب‌نشینی کرده و ابراز امیدواری کرده است که مشکلات این طرح به زودی برطرف شود.
نورمفیدی هشدار داد: کارشکنی در اجرای چنین پروژه‌ای می‌تواند باعث ایجاد بی‌نظمی در کشور شود و افزود که مصوبات سفر رئیس‌جمهور باید با جدیت جامه عمل بپوشند.
فرماندار بندرترکمن نیز درباره آخرین وضعیت طرح طبیعت‌گردی آشوراده اعلام کرد که یک سرمایه‌گذار بومی برای اجرای این پروژه انتخاب شده و تمامی مجوزهای لازم صادر شده است، اما هنوز کار عملیاتی آغاز نشده است.
نورمحمد جعفری توضیح داد : موافقت‌نامه اصولی این طرح، ایجاد اشتغال برای هزار نفر پیش‌بینی شده و اجرای آن می‌تواند موجب رونق گردشگری شهرستان ترکمن شود. علاوه بر آن، حضور یک سرمایه‌گذار بومی نویدبخش کاهش بیکاری و ایجاد فرصتی تازه برای اشتغال ساکنان منطقه خواهد بود.
وی با تأکید بر اینکه اجرای طرح گردشگری آشوراده تحولی بزرگ در صنعت استان گلستان ایجاد خواهد کرد، یادآور شد که این طرح نوید روزهای روشن برای مردم گلستان، به‌ویژه مردم شهرستان ترکمن، را به همراه دارد.
فرماندار بندرترکمن با اشاره به کاهش سطح آب دریای خزر گفت: با وجود لایروبی خلیج گرگان، همچنان با کاهش سطح آب دریا مواجه هستیم. این مسئله مشکلات متعددی برای بومیان به وجود آورده است؛ اما اجرای طرح طبیعت‌گردی و گردشگری آشوراده می‌تواند به رشد توریسم، کاهش بیکاری و افزایش تولید و شکوفایی منطقه کمک کند.
معاون گردشگری و سرمایه‌گذاری اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان گلستان نیز در این خصوص گفت: جزیره آشوراده، تنها جزیره ایرانی دریای خزر، از نظر تنوع زیستی جانوری، آبزیان و گیاهی دارای اهمیتی ویژه است.
مجید رحمانی خلیلی اظهار کرد: جزیره آشوراده با ظرفیت‌های قابل‌توجه خود قابلیت تبدیل‌شدن به قطب گردشگری کشور را دارد.
او در ادامه افزود: تنوع زیستی و پتانسیل بالای طبیعت‌گردی این جزیره از ویژگی‌های مهم آن است. هدف از اجرای طرح طبیعت‌گردی و گردشگری در آشوراده استفاده از توانمندی‌های این جزیره به‌منظور توسعه و پیشرفت استان محروم گلستان است.
وی تأکید کرد: تمامی مجوزهای لازم برای اجرای این طرح اخذ شده که سازمان حفاظت محیط زیست در راستای اصلاح مواد قانونی مربوطه محدودیت‌هایی جهت کارهای عمرانی اعمال کرده است. که با تشکیل جلساتی در این سازمان، موانع موجود برای پیشبرد طرح گردشگری رفع شده‌اند.
معاون گردشگری و سرمایه‌گذاری استان تصریح کرد: موافقت‌نامه اصولی مربوط به این طرح در گذشته به نام شرکت پروژه طبیعت‌گردی آشوراده و با همکاری صندوق ملی محیط زیست و یکی از سرمایه‌گذاران بومی صادر شده بود. اما اخیراً تصمیم گرفته شد پروانه موافقت‌نامه قبلی لغو شود تا مجدداً این مجوز به نام صندوق ملی محیط زیست صادر شود و این صندوق نقش اصلی را در سرمایه‌گذاری طرح بر عهده گیرد.
رحمانی خلیلی بیان کرد: حجم سرمایه‌گذاری موردنیاز برای طرح هنوز جمع‌بندی نشده است. که در سال ۱۳۹۷ میزان سرمایه‌گذاری اعلام‌شده کمتر از هزار میلیارد ریال بود.
وی همچنین در ادامه اشاره کرد: دیگر امکان ماندگاری شبانه در محدوده ۲۲ هکتاری آشوراده وجود نداردو به‌زودی با بازنگری در طرح هادی روستای آشوراده، ساخت و سازهای مرتبط با توسعه گردشگری در نواحی روستایی انجام خواهد شد.
او تأکید کرد: علی‌رغم تغییرات اعمال‌شده، اجرای طرح همچنان باعث تقویت گردشگری و جذب مسافران داخلی و خارجی خواهد شد. این طرح با رویکردی کاملاً سازگار با ملاحظات زیست‌محیطی طراحی شده و هیچ آسیبی به محیط زیست وارد نخواهد کرد.
وی در پایان اضافه کرد: دولت چهاردهم اجرای طرح گردشگری آشوراده را در دستور کار خود قرار داده است. این موضوع مورد تأکید نماینده ولی فقیه در استان و همچنین استاندار جدید گلستان نیز قرار دارد.
در روزهای اخیر، معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست، در نخستین نشست خبری رئیس این سازمان با خبرنگاران، به تشریح آخرین وضعیت طرح گردشگری جزیره آشوراده پرداخت.
حمید ظهرابی در این جلسه گفت : طی جلسات متعدد و ساعت‌ها مذاکره با حضور نمایندگان وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، وزارت آموزش و پرورش، بنیاد مسکن و سایر نهادهای مرتبط، تصمیم‌گیری‌هایی انجام شده است. بر اساس این تصمیمات، مقرر شد که تمامی ساخت‌وسازهای عمده از محدوده ۲۲ هکتاری نزدیک به ساحل به داخل روستای آشوراده منتقل شده و طرح هادی این روستا نیز مورد بازنگری قرار گیرد.
وی اضافه کرد : برنامه‌ریزی‌ها معطوف به اجرای ساخت‌وسازهای ضروری برای توسعه طرح طبیعت‌گردی در داخل روستا بوده تا از نیاز به تغییر کاربری سایر مناطق جلوگیری شود.
معاون محیط‌زیست طبیعی و تنوع‌زیستی سازمان حفاظت محیط‌زیست طی نشستی تخصصی در تاریخ ۲۸ آبان ماه با محوریت بررسی جنبه‌های زیست‌محیطی طرح طبیعت‌گردی آشوراده، که با حضور نمایندگان سازمان‌های مردم‌نهاد محیط زیستی و برخی اعضای کمیته مشورتی میانکاله برگزار شد، اعلام کرد: این طرح بدون اعمال ساخت‌وساز در منطقه به اجرا درمی‌آید.
وی افزود برای نخستین بار در کشور، پروانه ارزیابی زیست‌محیطی این طرح بازبینی و اصلاح شده است و بر اساس این اقدامات، اجرای طرح مذکور تهدیدی برای محیط زیست آشوراده به همراه نخواهد داشت.
جزیره آشوراده، یکی از زیست‌بوم‌های ارزشمند شمال ایران است که در جنوب‌شرق دریای خزر و شمال خلیج گرگان قرار دارد. ادامه حیات بسیاری از ماهیان دریای خزر و پرندگان مهاجر آبزی و کنارآبزی به امنیت این جزیره وابسته است. همچنین تاکنون بیش از ۱۷۹ گونه گیاهی منحصربه‌فرد نیز در این منطقه شناسایی شده‌اند.
آشوراده در تمام طول سال میزبان پرندگان بومی و مهاجر است. در گذشته، نزدیک به ۴۰ درصد خاویار تولیدی کشور در اطراف این جزیره به دست می‌آمد که بر اعتبار آن در تاریخ تولید این محصول افزوده است.
به گزارش بازار کسب و کار؛این جزیره با جاذبه‌های طبیعی و تاریخی بی‌نظیر، چشم‌اندازهایی بکر و امکان دسترسی به سواحل ماسه‌ای دریای خزر، در زمره زیباترین جزایر شمال ایران قرار دارد. ویژگی‌های منحصر به فرد آن، از سالها پیش چراغ ایده اجرای طرح‌های گردشگری و اکوتوریسم را در ذهن اهالی گلستان روشن کرده است.
آشوراده که محل تجمع پرندگان بومی و مهاجر است، در سال ۱۳۵۴ به عنوان یکی از نخستین مناطق زیست کره جهان به ثبت رسید. این جزیره در فاصله دو کیلومتری غرب بندرترکمن واقع است و تنها راه دسترسی به آن برای گردشگران استفاده از قایق می‌باشد.
نکته قابل تامل بازار کسب و کار
مردم این خطه از شمال کشور سالهاست که منتظر احیا و راه اندازی این جزیزه چشم نواز هستند که به گفته برخی افراد می تواند کیش دوم ایران محسوب شود.
اما لازمه اجرای شدن این طرح به گفته مردم بومی گلستان همدلی و وفاق ملی مسئولین استانی و مردم و رسانه هاست که باید به عنوان یک مطالبه جدی از آن یاد شود و انتظار می رود که نمایندگان مجلس شورای اسلامی در کنار مسئولین استانی آن را بعنوان نه تنها یک مطالبه استانی بلکه ملی و بین المللی دنبال کنند.
چشم انتظاری که سالها مردم را درگیر بومگراسی سیاسیونی قرار داده که صرفاً مطالبه خود را پشت تریبون ها و درب های بسته و برروی کاغذ زده اند و در عمل هیچگونه اتفاقی نیافتاده است.
تا جایی که بعنوان خبرنگار مجوعه رسانه ای بازار کسب و کار به یاد دارم هادی حق شناس استاندار گلستان در روزهای نخستین فعالیت خود در مجتمع گردشگری نهارخواران گرگان طی مصاحبه ای گفت : الویت فعالیت اش در گلستان راه اندازی حوزه گردشگری و ایجاد سرمایه گذاری در این بخش همچون حاشیه دریایی خزر در مازنداران و گیلان خواهد بود اما از آن زمان اکنون نزدیک به ۸ سال می گذرد هیچ اتفاق قابل لمسی نیفتاده الا بر روی کاغذ و نشست های دورهمی مسئولین.
حال مردم استان گلستان از استاندار جدید خود انتظار دارند که فارق از کاغذ بازیها و جلسات متعدد و صرف و تحمیل هزینه بر دوش مردم به دنبال اجرایی کردن طرح های باشد که توسط مسئولین ادوار گذشته بر روی کاغذ گماشته شده و در گنج بایگانی های دستگاه های اجرایی در حال تناول خاک و خاشاک هستند باشد.
دیدگاهتان را بنویسید