با گسترش جمعیت شهری و تغییر و تحول الگوهای مصرف، شهرها با چالش مربوط به مدیریت پسماند مواجه هستند. رویکردهای سنتی برای جمع آوری و دفع زباله در حال حاضر با توجه به نگرانی های جدی زیست محیطی ناکافی به نظر می رسند. مدیریت پسماند به موضوعی مهم در مدیریت شهری تبدیل شده است و بعنوان یک استراتژی کلیدی برای اقتصاد میدانی معرفی شده است. مفهوم Zero Waste قرار است که روش مدیریت زباله های شهری را با ایجاد فرهنگ های وسیع شهری تسهیل سازد.
امیر حسین روان | بازار کسب و کار | مفهوم Zero Waste جدا از اینکه یک عبارت به یاد ماندنی است، فلسفه ای را در مورد بازطراحی روابط جامعه با منابع و ضایعات توصیف می کند. از شیوههای سنتی مدیریت زباله و دیدگاههای محدود آنها در مورد دفع مؤثر فاصله میگیرد. Zero Waste به معنای طراحی و مدیریت محصولات و فرآیندهایی است که به طور سیستماتیک از حجم و سمّیت ضایعات و مواد دفع شده جلوگیری کند رده و برای بازیابی و عدم سوزاندن یا دفن آنها راهکاری بیافریند.
به بیان ساده، Zero Waste هدفی استبرایایجاد سبک جدیدی از زندگی کهبرای آنکه زباله های کمتری تولید کنیم نحوه استفاده از آنچه مورد مصرف ما است را بررسی کنیم.
از آنجایی که شهرها سیستم های ترمودینامیکی هستند، پیامد اجتناب ناپذیر زتدگی شهری مصرف بی وقفه منابع، و در ازای آن تولید مواد زائد، فاضلاب و هوای آلوده است، نوآوریهای تکنولوژیک گذشته نرخ مصرف منابع را کاهش ندادند، بنابراین این نگرانی وجود دارد که بهبود کارایی ممکن است راهحل نهایی برای ایجادیک زندگی خوب نباشد و لازم است سیستم های مؤثر باید برای رفع نیازهای انسان طوری ایجاد گردند که موجب کارایی محیطی بهینه شود.
تزریق گازهای گلخانه ای به محیط زیست معلول دفن زباله، یک چالش کلیدی برای سیاست گذاران و برنامه ریزان در توسعه شهرهای پایدار است. توسعه چارچوبی برای ایجاد محل دفن زباله مستلزم درک کمیت زباله و ویژگی های آن است.شناسایی شاخص های عملکرد، برنامه ریزان شهری را در برنامه ریزی سیستم های پسماند، نظارت سیستماتیک و تصمیم گیری تجهیز میکند.
استفاده از فناوریهای نوآورانه مانند پیرولیز مایکروویو میتواند بر برخی مسائل چالش برانگیز مدیریت زباله غلبه کند و منافع مشترکی را ایجاد کند. صفر کردن زباله در شهرها چارچوب مفیدی است، اما نیازمند تلاش هماهنگ همه شهروندان است، تحقق شهر صفر زباله مستلزم بررسی و مدیریت ورودیها و مشارکتهای تعداد زیادی از منابع مؤثر در زنجیره تولید زباله است. دستیابی به زباله صفر در شهر یک تلاش آرمان گرایانه باقی میماند، مگر اینکه درک خوبی از ورودیها و خروجیها، آنچه باقی میماند و برای چه مدت، و آنچه که به شکل آلایندههای گازی، جامد و مایع از سیستم نشت میکند به دست آوریم.
افزایش عمر محصولات می تواند ضایعات را کاهش دهد، اما نیاز به ایجاد راه حل های مالی دارد، ایجاد محصولاتی با دوام تر می تواند منجر به کاهش ضایعات شود، زیرا محصولات کمتری تولید می شوند کمتر دور ریخته می شوند و شاید دوباره بعنوان منابعی برای نوع دیگری از محصولات تصور شوند و مفهوم زباله را کاملاً حذف کنند. این رویکرد که”ضایعات” را جزئی در فرآیند تولید و مصرف بیبندبه پیشگیری از تولید ضایعات کمک می کند و نیاز به تغییر در تفکر در مورد طراحی محصول، تولید، رفتار مصرف کننده و زیرساخت شهری دارد.
شهرهای سراسر جهان از اصول Zero Waste در طراحی شهری خود استفاده می کنند و در شهرهای بیش از حد شلوغ کیفیت زندگی شهری به دلیل رشد سریع و تولید روز افزون زباله در خطر است وارزیابی درصد بازیافت و بازیابی تمام از مواد زائد نیز برای هدایت مدیریت شهری بسمت بهینه شدن عملکرد بازیافت مژثر است.
با این حال، تبدیل شهرهای پرمصرف فعلی به شهرهای بدون زباله چالش برانگیز است و درک عوامل کلیدی مدیریت پسماند و چالش ها، تهدیدها و فرصت های در حال تحول جریانهای سنتی پسماند و بهینهسازی شیوهها به سمت ایجاد روشهای زباله صفر بدیهی است.
دستورالعمل های طراحی با مفهوم گسترده Zero Waste نکته کلیدی برای برنامهریزان شهری است. در مقیاس یک ساختمان، و هر خانواده راحتی برای بازیافت، کمپوست سازی و دفع زباله باید در نظر گرفته شود تا افراد به تفکیک مناسب زباله های خانگی تشویق شوند و در سطح شهر، بدنبال فرصت هایی برای کشف روش های نو جهت جمع آوری و به حداقل رساندن پسماند بخصوص در فضاهای عمومی نیاز داریم. بعنوان مثال مناظر خیابانی اهمیت زیادی دارد که مکانیسمهای جمعآوری بهینه زباله تعبیه گردد و رفتار شهروندی را برای استفاده مناسب از منابع مصرفی اصلاح کند.
سیستم های مدیریت پسماند شامل سیستم های اجتماعی- اقتصادی، سیاسی، زیست محیطی و
جنبه های تکنولوژیکی دارد و ذینفعان زیادی دارد. همه این جنبه ها به هم مرتبط هستند و
در طبیعت پویا بنابراین، سیستم های مدیریت پسماند، مجموعه ای پیچیده از
جنبه های مختلف و عملکردهای این خوشه پیچیده نیز پویا و وابسته به یکدیگر هستند.
تغییرات آب و هوای جهانی و اثرات مختلف آن بر زندگی انسان، جامعه کنونی را به سمت الف سوق می دهد
جامعه پایدارتر کاهش منابع جهانی محدود ما را مجبور می کند که منابع را در نظر بگیریم
و سرپرستی محصول بنابراین، مدیریت «ضایعات صفر» دیدگاهی جامع از مدیریت است
جمع آوری خانه به در یا جمع آوری توسط مشاغل فردی در یک ساختمان، تعداد توقف کامیون ها، سفرها و مایل ها را به حداکثر می رساند. هر زمان که زبالهها و مواد قابل بازیافت را میتوان بین ساختمانها (یا بین مشاغل داخل ساختمان) از طریق چرخ دستیها، وسایل نقلیه الکتریکی کوچک یا لولههای پنوماتیک جمعآوری کرد، از مایلهای کامیون، همراه با هزینههای اقتصادی، زیستمحیطی و بهداشت عمومی جلوگیری کرد. بازده به دست آمده را می توان برای منحرف کردن مواد بیشتر از محل های دفن زباله با هزینه خالص و اثرات کمتر استفاده کرد. ساختمانهای مجاور، همراه با سازمانهای محلی مانند BID که خدمات بهداشتی ارائه میکنند، میتوانند جمعآوری زبالههای خود را با اشتراک ظروف در نقاط جمعآوری مرکزی هماهنگ کنند.←«(NYC) DOT فرصتهایی را برای مراکز توزیع بار خرد در مناطق تجاری بسیار شلوغ بررسی خواهد کرد. این مراکز ممکن است در فضای محدودی قرار داشته باشند که اکنون به بارگیری تجاری اختصاص داده شده است، تشویق به تحویل بدون ساعت و جمعآوری کارآمدتر مواد بازیافتی و ضایعات. NYC DOT, Strategic Plan 2016, 105, link.
ملاحظات فردی ساختمان
تجهیزات انتقال زباله به مکان مرکزی
هماهنگی بین مدیران ساختمان و اپراتور سیستم
ملاحظات برنامه ریزی
محل تأسیسات متمرکز نسبت به ساختمان های جداگانه
تعداد جریانهای مدیریت شده در مکان متمرکز
زیرساخت شبکه، در صورت وجود
مسئولیت عملیات و نگهداری
ساختار اداری برای مدیریت سیستم، در صورت وجود ذینفعان متعدد
استراتژی ارتباطی
هزینه های مشترک
در حال حاضر، نیمی از جمعیت جهان در مناطق شهری و تقریباً در تمام مناطق جهان زندگی می کنند
جهان تا اواسط این قرن عمدتاً شهری خواهد بود (UN-HABITAT ۲۰۰۸, p.IX).
شهرنشینی در کشورهای پرمصرف در مقایسه با کشورهای کم مصرف بیشتر است
به عنوان مثال در استرالیا،یکی از پرمصرف ترین کشورهای روی زمین، تقریبا ۸۹ درصد
مردم در مناطق شهری زندگی می کنند (Lehmann ۲۰۱۰a, p.۲۰). شهرهایی که باعث رشد اقتصادی می شوند
(Lehmann ۲۰۱۰a, p.۲۰) مناطق بزرگ، کریدورهای شهری و مناطق شهری را بسته به
اشکال مختلف شهری با این حال، مردم از داخل شهرها به “ماهواره” یا خوابگاه نقل مکان می کنند
شهرها و محله های حومه شهر به دلیل مسکن و شرایط زندگی مقرون به صرفه تر
(UN-HABITAT ۲۰۰۸, p.IX).
طراحی شهرهای پایدار بسیار چالش برانگیز است. در میان همه چالشهای کلیدی، زباله است
مدیریتیکی از مهم ترین چالش های طراحی شهری پایدار است. در بالا
شهرهای مصرف در جهان صنعتی، مقادیر زیادی زباله کاغذ، بسته بندی بیش از حد،
زباله های مواد غذایی و زباله های الکترونیکی همگی مشکلات خاصی را ایجاد می کنند. “ضد زباله” به معنای طراحی است
و مدیریت محصولات و فرآیندها به طور سیستماتیک برای جلوگیری و حذف ضایعات و
مواد، و حفظ و بازیابی تمام منابع از جریان های زباله (ZWIA ۲۰۰۴).
بنابراین، شهرهای بدون زباله ۱۰۰ درصد زباله های خود را بازیافت می کنند یا همه موارد ممکن را بازیابی می کنند
منابع از جریان های زباله است و هیچ زباله مضری برای محیط زیست ما تولید نمی کند. از
از دیدگاه کل نگر، دستیابی به طراحی شهرهای بدون زباله نسبتاً دشوار است.
جامعه مصرف محور امروزی مقدار زیادی زباله تولید می کند. این بزرگ
میزان زباله فشار زیادی را برای مدیریت شهری به منظور مدیریت بیشتر زباله ها ایجاد می کند
شیوه ای پایدار سیستم های مدیریت پسماند به اندازه کافی مورد توجه قرار نگرفته است
فرآیند برنامه ریزی شهری مانند سایر بخش ها مانند آب یا انرژی. بنابراین، شکاف ها را می توان مشاهده کرد
مدیریت پسماند در برنامه ریزی شهری فعلی
زباله و منابع در یک شهر پایدار
آیا می دانستید؟
فناوری همچنین ممکن است خود را برای ترویج شیوه های مدیریت زباله در قلمرو شهری به کار گیرد. فناوری هوشمند می تواند در بهینه سازی مسیرهای جمع آوری زباله موثر باشد. نشانههای بصری، نمایشگرهای دیجیتال و علائم به تقویت فرهنگها در اطراف فضای مشترک و سرپرستی جمعی کمک میکند و اشاره به بهترین شیوهها در مدیریت زبالههای عمومی دارد. در سرتاسر شهر، باید نشانههای بصری و علائم ثابتی ایجاد شود تا عادات مناسب تفکیک زباله را تقویت کند. فضاهای عمومی همچنین باید تلاش کنند تا با استفاده از ویژگی هایی مانند فواره های آب برای کاهش استفاده از بطری های پلاستیکی و برنامه های اشتراک ظروف قابل استفاده مجدد، بر شیوه های کاهش زباله تأثیر بگذارند. این دستورالعمل ها به طور جمعی به دنبال ادغام مدیریت پسماند در بافت شهری هستند.
دیدگاهتان را بنویسید