ایران در صدر فضایی
تحول به سمت کشاورزی مدرن و هوشمندسازی مکانیزاسیون، بهترین راه برای دستیابی به خودکفایی، ارتقاء امنیت غذایی و افزایش بهره‌وری زمین‌های کشاورزی است. این تغییرات همچنین می‌تواند به کاهش خسارات ناشی از خشکسالی کمک کند. با این حال، قیمت بالای ماشین‌آلات و کمبود منابع اعتباری، بزرگ‌ترین موانع بر سر راه نوسازی مکانیزاسیون کشاورزی به شمار می‌روند.
به گزارش بازار کسب و کار، کشاورزی و باغداری دیگر به ابزارهای سنتی محدود نمی‌شود و ماشین‌آلات مدرن به عرصه کشاورزی وارد شده‌اند تا بهره‌وری را افزایش دهند. در کنار چالش‌هایی مانند خشکسالی، شیوع آفات و نوسانات قیمت، مشکلاتی چون افزایش هزینه‌های تولید و کمبود تجهیزات، چالش‌های جدی برای کشاورزان ایجاد کرده است.
یکی از نگرانی‌های اصلی مسئولان، هوشمندسازی ماشین‌آلات کشاورزی است، اما به دلیل قیمت بالای این تجهیزات، بسیاری از کشاورزان از مکانیزه کردن کشت و کار منصرف شده‌اند. به‌روزرسانی ماشین‌آلات و تقویت مکانیزاسیون در بهبود کمی و کیفی تولید و افزایش درآمد کشاورزان تأثیر بسزایی دارد و از هدررفت محصول جلوگیری می‌کند. بنابراین، یکی از مطالبات فعالان این حوزه از دولت، حمایت از کشاورزان و تولیدکنندگان ماشین‌آلات کشاورزی است.
کارشناسان کشاورزی بر این باورند که قیمت تراکتور و دیگر ادوات کشاورزی با درآمد کشاورزان همخوانی ندارد. برای کشاورزانی که کمتر از ۱۰ هکتار زمین دارند، هزینه ۳۰ میلیارد ریالی برای خرید تراکتور و ۱۳۰ میلیارد ریالی برای خرید کمباین، اقتصادی نیست.
استان گلستان با تولید بیش از ۹۲ محصول زراعی و باغی، یکی از قطب‌های مهم کشاورزی کشور است که بیش از ۳۷ هزار دستگاه تراکتور و سه هزار دستگاه کمباین فعال دارد. هرچند ضریب مکانیزاسیون در گلستان از میانگین کشوری بیشتر است، اما ۶۷ درصد تراکتورها و ۳۰ درصد کمباین‌های فعال استان، عمری کمتر از ۱۳ سال دارند که نشان‌دهنده وضعیت نامناسب ماشین‌آلات کشاورزی در این استان است.
مریم برزنونی، رییس اداره امور فناوری‌های مکانیزه جهادکشاورزی گلستان، در این زمینه گفت: “گلستان با ۶۸۰ هزار هکتار اراضی کشاورزی، از این میزان ۵ درصد مربوط به عرصه باغی و ۹۵ درصد زراعی است.” او استفاده از ماشین‌آلات مدرن را بهترین راه برای افزایش بهره‌وری دانست و افزود: “دنیا به سمت کشاورزی مکانیزه پیش می‌رود و امیدواریم همه دست‌اندرکاران در این راستا همکاری کنند.”
برزنونی همچنین از اختصاص ۲۴۰۰ میلیارد ریال اعتبار برای اعطای تسهیلات در حوزه مکانیزاسیون کشاورزی به گلستان خبر داد و تأکید کرد که تا پایان آذرماه امسال، تمام این اعتبار تخصیص یافته است. او همچنین به پتانسیل بالای گلستان در ساخت ادوات کشاورزی اشاره کرد و از تولیدکنندگان خواست تا با کشاورزان ارتباط برقرار کرده و نیازهای آنها را شناسایی کنند.
وی بر ضرورت هوشمندسازی و تولید ماشین‌آلات مدرن تأکید کرد و اظهار داشت که در حال حاضر مراحل کاشت تا برداشت گندم در گلستان مکانیزه است. برزنونی همچنین به اهمیت ورود نسل جوان و متخصصان غیرکشاورزی به بخش کشاورزی اشاره کرد و گفت: “این افراد باید با استفاده از دانش خود، بهترین نقاط برای نصب سامانه‌ها و ابزارهای مانیتورینگ بذر را شناسایی کنند.”
او با بیان اینکه استفاده از ادوات سنتی در شرایط تغییر اقلیم و کاهش منابع آبی چندان مؤثر نیست، افزود: “با توجه به گرانی بذر و دیگر نهاده‌ها، باید از ابزارهای هوشمند برای جلوگیری از خسارت استفاده کنیم.”
برزنونی همچنین بر لزوم افزایش اعتبارات استان در بخش کشاورزی تأکید کرد و گفت: “با توجه به قیمت بالای کمباین‌ها، اعتبارات موجود پاسخگوی نیاز استان نیست و از نمایندگان مجلس درخواست داریم که سهم اعتبارات تخصیصی استان را افزایش دهند.”
رحمت‌الله نوروزی، نماینده مردم علی‌آبادکتول در مجلس شورای اسلامی، نیز بر اهمیت امنیت غذایی تأکید کرد و گفت: “حمایت از کشاورزان باید متناسب با هزینه‌ها و تورم باشد.” او همچنین از اختصاص سهم ملی برای ترمیم جاده‌های بین مزارع خبر داد و افزود: “این اقدام بهبود وضعیت زیرساخت‌ها را به همراه خواهد داشت.”
نوروزی در پایان بر لزوم حمایت از سازندگان ماشین‌آلات کشاورزی تأکید کرد و گفت: “دولت باید توجه ویژه‌ای به استان گلستان داشته باشد، زیرا معیشت اصلی مردم آن بر پایه کشاورزی است.”
تحلیل بازار کسب و کار از وضعیت کشاورزی و مکانیزاسیون در گلستان
۱٫ وضعیت فعلی کشاورزی
کشاورزی در استان گلستان به عنوان یکی از قطب‌های مهم کشاورزی کشور، با چالش‌های متعددی مواجه است. تولید بیش از ۹۲ محصول زراعی و باغی نشان‌دهنده تنوع و پتانسیل بالای این استان است، اما مشکلاتی مانند خشکسالی، شیوع آفات و نوسانات قیمت، فشار زیادی بر کشاورزان وارد کرده است.
۲٫ مکانیزاسیون و هوشمندسازی
مکانیزاسیون به عنوان یک ابزار کلیدی برای افزایش بهره‌وری و کاهش هزینه‌ها در کشاورزی مدرن مطرح است. با این حال، قیمت بالای ماشین‌آلات و کمبود منابع اعتباری، مانع از نوسازی و به‌روزرسانی تجهیزات کشاورزی می‌شود. این چالش‌ها می‌تواند به هدررفت منابع و کاهش کیفیت محصولات منجر شود.
۳٫ نقش دولت و سیاست‌گذاری
حمایت دولت از کشاورزان و تولیدکنندگان ماشین‌آلات کشاورزی ضروری است. تخصیص اعتبارات مناسب و تسهیلات مالی می‌تواند به نوسازی تجهیزات و افزایش بهره‌وری کمک کند. همچنین، توجه به نیازهای واقعی کشاورزان و ارائه راهکارهای عملی برای رفع مشکلات موجود، از اهمیت بالایی برخوردار است.
۴٫ چالش‌های اقتصادی
قیمت بالای ادوات کشاورزی نسبت به درآمد کشاورزان، یک معضل جدی است. برای کشاورزانی که کمتر از ۱۰ هکتار زمین دارند، هزینه‌های خرید ماشین‌آلات به شدت سنگین است. این موضوع نیاز به بازنگری در سیاست‌های قیمت‌گذاری و ارائه تسهیلات ارزان‌قیمت برای خرید ماشین‌آلات دارد.
۵٫ پتانسیل‌ها و فرصت‌ها
استان گلستان دارای پتانسیل‌های بالایی در ساخت ادوات و ماشین‌آلات کشاورزی است. وجود سازندگان محلی و توانمندی‌های دانشگاهی می‌تواند به توسعه فناوری‌های نوین در کشاورزی کمک کند. همچنین، هوشمندسازی و استفاده از تکنولوژی‌های نوین می‌تواند به افزایش بهره‌وری و کاهش هزینه‌ها منجر شود.
۶٫ نیاز به همکاری بین‌سازمانی
توسعه کشاورزی مدرن نیازمند همکاری میان بخش‌های مختلف دولتی، خصوصی و دانشگاهی است. ایجاد شبکه‌های همکاری و تبادل اطلاعات می‌تواند به بهبود شرایط کشاورزان و ارتقاء کیفیت تولید کمک کند.
نکته قابل تأمل بازار کسب و کار
تعادل بین نوآوری و دسترسی مالی
یکی از نکات کلیدی در تحلیل وضعیت کشاورزی و مکانیزاسیون در گلستان، تعادل بین نوآوری و دسترسی مالی است. در حالی که تکنولوژی و ماشین‌آلات مدرن می‌توانند به شدت بهره‌وری را افزایش دهند و به کشاورزان کمک کنند تا با چالش‌های طبیعی و اقتصادی مقابله کنند، اما هزینه‌های بالای این تجهیزات می‌تواند کشاورزان را از استفاده از آنها بازدارد.
این واقعیت که قیمت ماشین‌آلات کشاورزی با درآمد کشاورزان همخوانی ندارد، نشان‌دهنده نیاز به سیاست‌های حمایتی مؤثر و تسهیلات مالی مناسب است. اگر دولت و نهادهای مالی نتوانند راهکارهایی برای کاهش هزینه‌ها و افزایش دسترسی به منابع اعتباری ارائه دهند، ممکن است کشاورزان به سمت روش‌های سنتی و کم‌بازده‌تر بازگردند.
بنابراین، توسعه مدل‌های مالی نوآورانه، مانند وام‌های کم‌بهره یا برنامه‌های اجاره ماشین‌آلات، می‌تواند کلید حل این معضل باشد. این رویکرد نه تنها به نوسازی تجهیزات کمک می‌کند بلکه می‌تواند به افزایش درآمد کشاورزان و بهبود امنیت غذایی کشور منجر شود.
دیدگاهتان را بنویسید