بیش از ۷۰ درصد از مدارس کشور فرسوده هستند
منطقه آزاد اینچه‌برون،جواهری که در قلب استان گلستان و هم‌مرز با ترکمنستان واقع شده،که از زمان رسمی شدن به عنوان یک منطقه آزاد تجاری در سال ۱۴۰۰، به یکی از امیدهای اصلی برای پیشرفت اقتصادی ایران بدل گشته است.
به گزارش بازار کسب و کار، این منطقه با موقعیت استراتژیک خود در مسیر راه‌آهن بین‌المللی و نزدیکی به بازارهای اوراسیا، می‌تواند علاوه بر اینکه گلستان را از وضعیت تاریخی محرومیت نجات دهد، به اقتصاد کل کشور نیز رونق ببخشد.
با توجه به موقعیت جغرافیایی خاص خود، اینچه‌برون به عنوان دروازه‌ای به سوی آسیای میانه و فراتر از آن عمل می‌کند.
خط آهن گرگان-اینچه‌برون-ترکمنستان-قزاقستان، بخشی از کریدور شمال-جنوب، این منطقه را به یک شاهراه ترانزیتی تبدیل کرده که می‌تواند محصولات ایرانی را به بازارهای اوراسیا، چین و حتی اروپا منتقل کند.
رمضان بهرامی، رئیس اتاق مشترک ایران و ترکمنستان، اینچه‌برون را «محل تکیه‌گاه تجارت گلستان با ترکمنستان» معرفی می‌کند و بر این باور است که با بهبود زیرساخت‌ها و قوانین، این منطقه می‌تواند به یک هاب لجستیکی منطقه‌ای تبدیل شود.
دسترسی به بازارهای صادراتی، یکی دیگر از نقاط قوت بارز اینچه‌برون است. عضویت ایران در اتحادیه اقتصادی اوراسیا، فرصتی طلایی برای صادرات محصولات کشاورزی گلستان، مانند گندم، پنبه و سویا، با تعرفه‌های نزدیک به صفر فراهم کرده است.
حسینقلی قوانلو، فعال اقتصادی گلستان، به حجم مراودات تجاری ترکمنستان که سالانه بین ۱۴ تا ۱۵ میلیارد دلار است، اشاره کرده و گفت: این ظرفیت عظیم در همسایگی گلستان قرار دارد و باید از آن برای توسعه تجارت استان استفاده کنیم.
او تأکید کرد: گلستان می‌تواند با پتانسیل‌هایش، مراودات تجاری خود با ترکمنستان را از ۳۰۰ تا ۴۰۰ میلیون دلار فعلی به یک میلیارد دلار افزایش دهد.
زیرساخت‌های اولیه نیز اینچه‌برون را به نقطه‌ای آماده برای جهش تبدیل کرده است. این منطقه با وسعت ۱۲ هزار هکتار، از مرز تا شهرک صنعتی اترک امتداد دارد و گمرک، بزرگراه و شهرک صنعتی هزار هکتاری اترک، بستری مناسب برای فعالیت‌های تجاری و صنعتی فراهم کرده‌اند.
روزانه حدود ۲۰۰ تریلی از این مرز عبور می‌کنند که نشان‌دهنده پویایی تجاری آن است. بهرامی با مقایسه اینچه‌برون با گمرک سرخس در خراسان رضوی، ادامه داد: سرخس به دلیل جذابیت بیشتر برای سرمایه‌گذاری شرایط بهتری دارد، اما اینچه‌برون نیز با تقویت زیرساخت‌ها می‌تواند به همان سطح دست یابد.
مزیت‌های مناطق آزاد، مانند معافیت مالیاتی ۲۰ ساله، قوانین گمرکی ساده‌شده و دسترسی آسان به بازارهای بین‌المللی، اینچه‌برون را به مقصدی جذاب برای سرمایه‌گذاری تبدیل کرده است.
علی‌اصغر طهماسبی، استاندار گلستان، اعلام کرد: تاکنون بیش از ۶۰ شرکت داخلی و خارجی تمایل خود را برای سرمایه‌گذاری در این منطقه اعلام کرده‌اند.
او این استقبال را نشانه‌ای از پتانسیل بالای گلستان می‌داند و می‌افزاید: این منطقه با تسهیلات ویژه‌اش، می‌تواند سرمایه‌گذاران را از سراسر جهان جذب کند.
بهرامی نیز تأکید می‌کند: ترکمنستان به اینچه‌برون به عنوان فرصتی برای توسعه نگاه می‌کند و ایران نباید این فرصت را از دست بدهد.
نیازها؛ اقداماتی که باید انجام شوند
برای بهره‌برداری از ظرفیت‌های اینچه‌برون، توسعه زیرساخت‌های حمل‌ونقل یک ضرورت غیرقابل انکار است.
راه‌آهن و جاده‌های موجود، آغاز مناسبی هستند، اما برای تبدیل این منطقه به یک مرکز لجستیکی بین‌المللی، نیاز به گسترش خطوط ریلی، بهسازی جاده‌ها و ایجاد پایانه‌های باربری مدرن وجود دارد.
بهرامی با اشاره به بسته بودن گمرک اینچه‌برون برای تردد مسافران، خواستار همکاری نهادهای مربوطه برای رفع این محدودیت شد و گفت: گمرک باجگیران روزانه ۴۰۰ نفر تردد دارد، در حالی که اینچه‌برون از این ظرفیت بی‌بهره است. اتصال این منطقه به بندرهای شمالی مانند بندر ترکمن می‌تواند شبکه ترانزیتی چندوجهی ایجاد کند که تجارت را متحول کند.
سرمایه‌گذاری هدفمند، دومین نیاز اساسی است
بهرامی بر افزایش اختیارات استانی در دولت تأکید دارد تا مراودات تجاری تسهیل شود و پیشنهاد می‌دهد که میز ویژه‌ای در مرکز گلستان راه‌اندازی شود تا هماهنگی بین نهادها بهبود یابد.
قوانلو نیز از ایجاد کنسرسیوم تجاری صادراتی در گلستان خبر می‌دهد که با هدف افزایش تولید و صادرات، به ویژه در زمینه خدمات فنی و تأمین مواد اولیه به ترکمنستان، شکل گرفته است.
به گفته او، این کنسرسیوم با ۱۱ عضو مؤسس و سرمایه اولیه ۱۰۰ میلیارد ریال، می‌تواند ۱۰ درصد از واردات مواد اولیه عمرانی ترکمنستان را تأمین کند و حجم تجارت گلستان را ۷۰۰ تا ۸۰۰ میلیون دلار افزایش دهد.
آموزش و توانمندسازی نیروی انسانی نیز ضروری است. مناطق مرزی گلستان از نظر توسعه انسانی نیازمند توجه بیشتری هستند و جوانان این منطقه به مهارت‌آموزی در زمینه‌های تجارت، حمل‌ونقل و صنعت نیاز دارند.
برنامه‌های آموزشی و مراکز فنی و حرفه‌ای می‌توانند مشارکت مردم محلی را در پروژه‌های منطقه آزاد تقویت کنند. همچنین، مدیریت زیست‌محیطی برای حفاظت از اکوسیستم حساس گلستان، از جمله تالاب‌ها و مراتع اطراف اینچه‌برون، باید در اولویت قرار گیرد تا توسعه به‌طور پایدار انجام شود.
کمبودها؛ موانعی که باید برطرف شوند
با وجود پتانسیل‌های اینچه‌برون، کمبود امکانات تکمیلی همچنان یک مشکل بزرگ است. انبارهای مجهز، سردخانه‌ها و سیستم‌های هوشمند گمرکی که برای رقابت با گمرک‌هایی مانند سرخس ضروری هستند، هنوز در این منطقه توسعه نیافته‌اند.
بهرامی می‌گوید: تفاوت ۱۰ تا ۱۵ درصدی قوانین منطقه آزاد اینچه‌برون با سرزمین اصلی، تمایل سرمایه‌گذاران خارجی را کاهش داده است.
او خواستار تسهیل قوانین و ایجاد جذابیت‌های بیشتر برای تبدیل این منطقه به مقصدی رقابتی است.
نبود تبلیغات مؤثر و اطلاع‌رسانی کافی، مانند سدی در برابر شناخته شدن اینچه‌برون در سطح بین‌المللی عمل کرده است.
در حالی که گمرک سرخس با شرایط بهتر و تبلیغات وسیع‌تر، سرمایه‌گذاران را جذب کرده، اینچه‌برون همچنان در سایه مانده است.
مشکلات مرزی با ترکمنستان، از جمله بوروکراسی پیچیده و ناپایداری گاه‌به‌گاه روابط، نیز تجارت را مختل می‌کند. بهرامی خواستار افزایش اختیارات استانی برای حل این مسائل از طریق دیپلماسی محلی است.
کمبود بودجه و کندی در اجرا نیز مانع جدی است. از زمان تأسیس منطقه آزاد، پیشرفت پروژه‌ها به دلیل تخصیص ناکافی منابع مالی با کندی مواجه شده و این تأخیر، اعتماد سرمایه‌گذاران را تضعیف کرده است.
قوانلو تأکید می‌کند: رقم ۴۰۰ میلیون دلار صادرات سالانه گلستان، شایسته این استان نیست و باید با تزریق منابع و تسریع در پروژه‌ها، این رقم به یک میلیارد دلار افزایش یابد.
تأثیرات اقتصادی؛ تحولی در گلستان و ایران
منطقه آزاد اینچه‌برون می‌تواند چالش‌های گلستان را به فرصتی برای رشد و شکوفایی تبدیل کند. ایجاد شغل‌های جدید در بخش‌های حمل‌ونقل، صنعت و بازرگانی می‌تواند به افزایش درآمد خانواده‌ها و بهبود شاخص‌های توسعه استان منجر شود.
حضور بیش از ۶۰ شرکت داخلی و خارجی، که به گفته استاندار گلستان تمایل به سرمایه‌گذاری دارند، نشان‌دهنده اعتماد به این منطقه است.
بهرامی و قوانلو بر اهمیت استفاده حداکثری از ظرفیت‌های تجاری با ترکمنستان تأکید دارند که می‌تواند به تقویت صادرات غیرنفتی ایران کمک کند و در شرایط تحریم، تنوع اقتصادی کشور را افزایش دهد.
کاهش ناترازی سوخت و تأمین مواد اولیه از طریق تجارت با ترکمنستان، از دیگر اثرات مثبت این همکاری است.
کنسرسیوم تجاری صادراتی گلستان با تأمین ۱۰ درصد از نیازهای عمرانی ترکمنستان، می‌تواند به طرز چشمگیری حجم تجارت را افزایش دهد. این تحول نه تنها به نفع گلستان، بلکه به نفع کل کشور خواهد بود و توسعه پایدار و متوازن را به ارمغان می‌آورد.
طهماسبی می‌افزاید: این منطقه با تسهیلات خاص خود، می‌تواند گلستان را به مقصدی جهانی برای سرمایه‌گذاری تبدیل کند.
آینده‌ای درخشان با برنامه‌ریزی هوشمند
منطقه آزاد اینچه‌برون و ظرفیت‌های تجاری گلستان با ترکمنستان مانند گنجینه‌ای در دل خاک است که با برنامه‌ریزی هوشمند می‌تواند به ثروتی عظیم تبدیل شود.
اینچه‌برون می‌تواند به نمادی از موفقیت ایران در مناطق مرزی تبدیل شود؛ جایی که تجارت رونق می‌گیرد، صنعت شکوفا می‌شود و زندگی مردم به رنگی تازه درمی‌آید.
دیدگاهتان را بنویسید