وعده های ازخیال تا واقعیت

رویای کار و زندگی در خارج از کشور در قشر جوان سبب شده که بازار فریب و کلاهبرداری در فضای مجازی و اینترنت داغ شود و سالانه عده ای از جوانان از این طریق فریب خورده و با صرف هزینه های هنگفت در دام شیادان گرفتار شوند.

وعده های ازخیال تا واقعیت

کار در خارج از کشور در بین متقاضیان مهاجرت از محبوبیت بسیاری برخوردار است چرا که مهاجرت از طریق کار یکی از کم هزینه ترین روش های مهاجرت است براین اساس بسیاری از افراد به امید زندگی بهتر و کسب موفقیت عزم مهاجرت کاری به خارج از کشور را دارند این در حالی است که درباره نحوه اقدام و نیازمندی های آن اطلاعات دقیقی ندارند،  اطلاعاتی از جمله مدارک مورد نیاز ویزای کار، مشاغل مورد نیاز، نحوه کاریابی در خارج از کشور و سایر مواردی که جزء نیازهای مهاجرت کاری به شمار می رود.  

عدم آگاهی قشر جوان بستر را برای کلاهبرداران فراهم کرده است تا از این فرصت استفاده کرده و طعمه های خود را به راحتی در فضای مجازی به دام بیندازند. عموما کلاهبرداران از طریق تبلیغات در فضای مجازی می‌توانند طعمه‌های خود را با وعده تأسیس شرکت و اخذ مجوز کار در کشورهای همسایه یا اروپایی شکار کرده و از هر متقاضی مبالغ هنگفتی کسب کنند.

این در حالی است که با توجه به اینکه گذرنامه جعلی، ویزای جعلی و اقامت غیر مجاز در نهادهای کشور مقصد ثبت می شود در این صورت متقاضی به صورت اتوماتیک وارد فهرست سیاه شده و متناسب به مقررات هر کشور ممنوع الورود می شود.  در این مبحث به مواردی از این نوع کلاهبرداری که منجر به تشیکل پرنده شده است، اشار می شود:

• دو کلاهبرداری قبل و بعد عزیمت به خارج از کشور  

با رصد و پایش فضای مجازی توسط پلیس فتای البرز مشخص شد که فردی با ایجاد اکانت و صفحاتی در فضاهای مجازی تحت عنوان پیداکردن کار یا مدلینگ در یکی از کشورهای همجوار اقدام به دریافت پول از افراد و اغفال آن ها کرده است.

متهم با کسانی که متقاضی کار در یکی از کشورهای همجوار بودند قرار ملاقات گذاشته و اقدام به گرفتن پول، اغفال و سوء استفاده از آنها می کرد بدون اینکه خبری از شغل باشد.  با شکایت دو مالباخته مشخص شد که متهم با هماهنگی های قبلی در کشور مورد نظر، پس از عزیمت این افراد در آن کشور نیز، توسط همدستان خود از فریب خوردگان مبالغی را اخذ کرده اند و این دو نفر پس از اینکه متوجه کلاهبرداری شده اند خود را به سفارت ایران معرفی و به کشور بازگشته اند.

با توجه به اهمیت موضوع به صورت ویژه در دستور کار پلیس فتای استان قرار گرفت و با اقدامات فنی و شگردهای خاص پلیسی محل سکونت متهم شناسایی و با یک قرار صوری دستگیر شد.  متهم در بازجویی های اولیه سعی در گمراه کردن پلیس و انکار موضوع می کرد که با ارائه مدارک مستند و بررسی های بیشتر تجهیزات الکترونیکی وی، به بزه های انتسابی اعتراف کرد. تاکنون بیش از ۱۰۰ نفراز اشخاصی که توسط این فرد به دام افتاده اند در این پرونده شناسایی و برای اخذ شکایت احضار شده اند.

• اغفال در فضای مجازی با ترفند کار در خارج از کشور

سرگرد یوسف شاکری رئیس پلیس فتا استان خراسان شمالی از دستگیری اغفال گر حرفه‌ای در فضای مجازی با ترفند “اقامت و کار در خارج از کشور” خبر داد و گفت: متهم در عملیات غافلگیرانه‌ای دستگیر و روانه زندان شد.

وی ادامه داد: با دریافت خبری مبنی بر اینکه فردی که اهل و ساکن یکی از شهرهای شمالی کشور بود با اخذ روادید توریستی دریکی از کشورها با اجاره یک واحد مسکونی و تبدیل آن به پانسیون اقدام به اسکان مسافران ایرانی به مقصد خارج از کشور می‌کند، بلافاصله موضوع با جدیت در دستور کار پلیس فتا و امنیت عمومی قرار گرفت.

شاکری با اشاره به اینکه مأموران بلافاصله در این رابطه اقدامات اطلاعاتی و پلیسی خود را آغاز کردند، افزود: این فرد بر اساس اطلاعات بدست آمده با همکاری هکرهای در فضای مجازی اقدام به کلاه‌ برداری از شهروندان ایرانی نیز می‌کرده است  که در همین رابطه به‌صورت هدفمند باانگیزه اغفال در فضای مجازی اقدام به تبلیغ برای جذب افراد جویای کار و اسکان در خارج از کشور می‌کرد.

رئیس پلیس فتا استان خراسان شمالی ادامه داد: این فرد با دسترسی به تصاویر خصوصی یکی از شهروندان ساکن بجنورد ضمن اخذ مبلغ ۳۰۰ میلیون ریال از وی، به‌ صورت مداوم این شهروند را تهدید به انتشار تصاویر خصوصی در فضای مجازی می‌کرد.  در نهایت متهم دریکی از مهمان‌پذیرهای شهرستان بجنورد شناسایی و با هماهنگی مقام قضائی دستگیر شد.

شاکری با بیان اینکه متهم بعد از مواجه با مستندات پرونده به بزه انتسابی خود اعتراف کرد، افزود: وی بعد از تشکیل پرونده برای انجام مراحل قانونی به دادسرا و درنهایت روانه زندان شد. در خصوص دیگر اقدامات غیرقانونی احتمالی توسط متهم، موضوع به پلیس بین‌الملل و سایر پلیس‌های تخصصی استان اعلام ‌شده است.

• کلاهبرداری از بیکاران به بهانه اعزام به خارج از کشور

سرهنگ مرتضی عسگری رییس پلیس فتا استان چهارمحال و بختیاری  در خصوص شیوه کلاهبرداری از جویندگان کار در شبکه های اجتماعی به بهانه اعزام به خارج از کشور هشدار داد.

وی گفت: افراد سودجو با ایجاد گروه ها و کانال هایی در شبکه های اجتماعی با دادن وعده کاریابی رؤیایی درترکیه، قبرس و دیگر کشورها، به جویندگان کار و بهانه هایی همچون هزینه های اعزام به خارج از کشور،  اقامت وآموزش مبالغی زیادی را از افراد جویای کار دریافت می کنند.  

عسگری ادامه داد: در مواردی نیز با ایجاد صفحات و درگاه های جعلی از کاربران خواسته می شوند که هزینه ثبت نام را به شکل اینترنتی و از طریق سایت شرکت پرداخت کنند در این مرحله از افراد جویای کار خواسته می شود رمز دوم حساب بانکی و اطلاعات حساب شان را وارد کنند و درست در همان لحظه تبهکاران به اطلاعات شخصی طعمه های شان دست یافته اند و به حساب بانکی شان دستبرد می زنند.

وی گفت: افرادی که معمولا در دام چنین باندهایی گرفتار می شوند فقط جوانهای کم سن و سال و بیکار نیستند، گاهی افرادی که شاغل و یا تحصیل کرده نیز هستند اما از شغل  و درامدشان راضی نیستند نیز فریب چنین تبلیغاتی اغواکننده ای را می خورند و در رویای کاری بهتر و با درآمد مناسب شغل خود را رها می کنند به  وعده های خیالی دل می بندند.

رییس پلیس فتا استان چهارمحال و بختیاری  افزود : این افراد تلاش می کنند که هرچه سریعتر مقدمات اعزام به خارج از کشور را فراهم سازند، غافل از اینکه طولی نخواهد کشید که در کشور خارجی سرگردان خواهند شد و یا اطلاعات کارت های بانکی خود را واگذار می کنند بدون آنکه بتوانند به خارج از کشور بروند.  

این مقام مسئول در ادامه ضمن توصیه به جویندگان کار و افرادی که به دنبال کسب درامد بالاتر گفت : لازم است جویندگان کار برای استخدام یا اعزام به خارج، به موسسات وشرکت های مجاز و معتبر مراجعه کنند و فریب تبلیغات اغواکننده در فضای مجازی که رویای کسب و کار  با در آمد بالا را در آب سوی آب  وعده می دهند نخورند؛ چراکه در دام کلاهبرداران دچار خواهند شد.

• قانون گذرنامه

براساس ماده دو قانون گذرنامه اتباع ایرانی برای خروج از کشور یا اقامت در خارج یا مسافرت از خارج به ایران باید گذرنامه داشته باشند.  صدور گذرنامه نیز منوط به ارائه اسنادی است که هویت و تابعیت ایرانی تقاضا کننده را ثابت کند. براساس ماده سه این قانون خروج از کشور بدون ارائه گذرنامه یا مدارک مسافرت مذکور ممنوع است.

براساس ماده چهار این قانون ورود به کشور یا خروج از آن فقط از نقاطی که بنا به پیشنهاد وزارت کشور و تصویب هیأت وزیران تعیین و آگهی خواهد شد مجاز است.

براساس ماده پنج قانون گذرنامه، بازرسی گذرنامه و مدارک مسافرت و رسیدگی به آنها در مرز ها ضروری است و مأموران مربوط مکلفند از ورود افرادی که فاقد گذرنامه یا مدارک لازم برای ورود بایران باشند جلوگیری کنند.

• هشدار پلیس بین‌الملل به جوانان متقاضی کار در خارج از کشور

سردار کاظم مجتبایی جانشین پلیس بین الملل ناجا با هشدار به جوانان متقاضی کار در خارج از کشور گفت: شرکت های صوری با ترفندهای مختلف جوانان را فریب می دهند و در نهایت آنها را در یک کشور بیگانه بدون مدرک هویتی رها می کنند.

وی افزود: کار بر روی کشتی های ماهیگیری یکی از شگردهای کاری با هدف بهره کشی، کار اجباری و فریب در بیشتر کشورهای جهان رایج است؛ این شگرد کاری به عنوان جرم از سال ۲۰۰۰ تاکنون در تمام کشورهایی که اتباع آنها برای انجام کار در کشتی های ماهیگیری استخدام می شوند، رواج دارد.

مجتبایی ادامه داد: فریب و تهدید کارگران از سوی باندها، شرکت های استخدام و جذب نیروی انسانی ماهیگیری، دلالان، آژانس های مسافرتی، مالکان کشتی ها و شرکت های مالک صورت می گیرد؛ این شرکت ها، افراد یا سازمان هایی هستند که نقش میانجی را بین مالکان کشتی های ماهیگیری و کارگران ایفا می کنند؛ آنها با انعقاد قرارداد با یکی از شرکت های ماهیگیری، مسئول جذب کارگر و سازماندهی آنها به ویژه برای کارهای مربوط به عرشه کشتی و قسمت های زیر عرشه می شوند.

جانشین پلیس بین الملل ناجا تصریح کرد: شرکت های جذب نیرو و یا شرکت های ماهیگیری ممکن است از دلالان رسمی یا غیررسمی برای جذب کارگران و کار بر روی عرشه استفاده کنند؛ این دلالان اغلب از ملیت های یکسان بوده و معمولا می توانند با زبان کارگران صحبت کنند البته به دلیل عدم آگاهی در برخی مواقع خود دلالان نیز تبدیل به کارگر و یا حتی کارگران قاچاق می شوند.

وی ادامه داد: “اسارت به دلیل بدهی” نیز از دیگر شگردهای این باندهاست تا  قربانیان کاملا در اسارت آنها باشند؛ از آنجایی که کارگران پیش از استخدام، درخواست دستمزد می کنند و قادر به باز پرداخت بدهی خود به فرد یا شرکت جذب نیرو نیستند، شرکت ها نیز شرایطی را برای تسویه بدهی کارگران تعیین می کنند تا کارگران سریعا متوجه مقروض بودن خود شوند و شرکت ها به هدف خود که همان اسارت به خاطر بدهی است، می رسند.  

سردار مجتبایی با هشدار به جوانان متقاضی کار در خارج از کشور گفت: این شرکت های صوری با  فریب جوانان متقاضی کار، استفاده از شرایط دوری محل عقد قرارداد تا کشتی، در اختیار بودن حساب بانکی افتتاح شده اولیه افراد، ایجاد شرایط سخت برای بروز خشونت که به فسخ قرار منجر می شود در نهایت قربانیان را در یک کشور بیگانه بدون مدرک هویتی یا بیمه رها می کنند و از سوی دیگر شرکت های جذب کننده نیرو نیز هیچ تعهدی برای بازگشت قربانیان به محلی که در آن استخدام شده اند، ندارند؛ همچنین از این افراد به هنگام تهیه دارو در زمان بیماری یا مصدومیت ناشی از کار نیز حمایت نمی شوند.

• تبلیغ کار در خارج دامی برای فارغ‌التحصیلان جویای کار

سرهنگ علی محمد رجبی رئیس مرکز تشخیص و پیشگیری از جرائم سایبری پلیس فتا ناجا در خصوص به دام انداختن افراد جویای کار از سوی مجرمان سایبری هشدار داد و گفت: تبلیغات اشتغال در کشورهای خارجی و درآمد ارزی در کانال‌ها و گروه‌های شبکه‌های اجتماعی، ترفند مجرمان سایبری است.

وی افزود: مجرمان سایبری در کانال‌ها و گروه‌های شبکه‌های اجتماعی با تبلیغ کاریابی‌های خارجی یا اشتغال در خارج با پرداخت‌های دلاری در پی جمع‌آوری اطلاعات هویتی افراد، سرقت و سوءاستفاده‌های مالی از آنها هستند. مجرمان سایبری از جویندگان کار در فرا سوی مرزهای کشور به بهانه هزینه‌های اعزام به خارج از کشور، اقامت، آموزش، هزینه‌های پزشکی دریافت گواهی سلامت مبالغی را دریافت کرده و دیگر پاسخگوی متقاضیان نیستند.

رئیس مرکز تشخیص و پیشگیری از جرائم سایبری پلیس فتا ادامه داد: از دیگر ترفندهای مجرمان سایبری این است که از متقاضیان کار در خارج از کشور خواسته می‌شود تا هزینه ثبت نام را به شکل اینترنتی و از طریق سایت شرکت پرداخت کنند و در این پرداخت اینترنتی به درگاه‌های فیشینگ هدایت شده و در پی آن اطلاعات بانکی آنها سرقت می‌شود.

سرهنگ رجبی گفت: مجرمان با ترفندهای مختلف اقدام به درج آگهی‌های تبلیغاتی جعلی در فضای مجازی و کاریابی آنلاین جعلی به ویژه در بستر شبکه‌های اجتماعی کرده و با این ترفند اطلاعات خصوصی، مدارک و رزومه کاری افراد را جمع‌آوری و در یک فرصت مناسب بر علیه شخص استفاده می‌کنند. آنها از متقاضیان کار در خارج از کشور می‌خواهند یک حساب بانکی افتتاح کرده و یک نرم افزار بانکی را نصب کنند که در پی این اقدام مجرمان سایبری اقدام به پولشویی می‌کنند.

وی یادآور شد: مجرمان سایبری از اطلاعات شخصی دیگران برای ارتکاب جرائم استفاده می‌کنند، لذا متقاضیان کار بدون تحقیق، بررسی و اطمینان از اعتبار شرکت آگهی دهنده اقدام به ارسال تصاویر اوراق هویتی و مدارک شخصی خود به افراد ناشناس نکنند.

این مقام انتظامی گفت: افرادی که معمولا در دام تبلیغات کار در خارج با درآمد دلاری گرفتار می‌شوند فقط فارغ‌التحصیلان جویای کار یا جوانان کم سن و سال و بیکار نیستند، گاهی افرادی که شاغل و یا تحصیل کرده هم هستند اما از شغل و درآمدشان راضی نیستند فریب چنین تبلیغات اغواکننده‌ای را می‌خورند و در رویای کاری بهتر و با درآمد مناسب شغل خود را رها کرده به  وعده‌های خیالی دل می‌بندند.

رئیس مرکز تشخیص و پیشگیری از جرائم سایبری پلیس فتا ناجا از شهروندان درخواست کرد: فریب آگهی‌های متنوع فضای مجازی را نخورند و قبل از هر اقدامی از اصالت مجموعه و اعتبار آن اطمینان حاصل کنند و در صورت مشاهده موارد مشکوک آن را از طریق سایت پلیس فتا به آدرس www.cyberpolice.ir لینک مرکز فوریت‌های سایبری با ما درمیان بگذارید.