نباید از دشمنغافلشد و آن را حقیر شمرد
قاچاق پرندگان شکاری بومی و قرارگیری استان گلستان در مسیر خرید و فروش غیرقانونی جانوران میان کشورهای همسایه شرقی و غربی، از چالش‌های جدی حیات وحش این منطقه به شمار می‌رود. افزایش آگاهی عمومی پیرامون اهمیت نقش این پرندگان در اکوسیستم می‌تواند گامی مؤثر در حفظ زیستگاه‌ها و قلمروهای طبیعی حیات وحش باشد.
به گزارش بازار کسب و کار | شکار، صید و قاچاق گونه‌های جانوری یکی از مهم‌ترین عوامل نابودی تنوع زیستی محسوب می‌شود. بر اساس گزارش اتحادیه جهانی حفاظت از حیات وحش و اینترپل (پلیس بین‌الملل)، قاچاق حیات وحش در سال‌های اخیر پس از قاچاق انسان و مواد مخدر، رتبه سوم را در جرایم سازمان‌یافته به خود اختصاص داده است.
قرارداشتن بیش از ۴۶ هزار گونه حیات وحش دنیا در معرض نابودی
معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی اداره‌کل حفاظت محیط زیست گلستان اعلام کرد : طبق آمار اتحادیه جهانی حفاظت از حیات وحش، بیش از ۴۶ هزار و ۳۰۰ گونه از پستانداران، دوزیستان، پرندگان و خزندگان در جهان در معرض انقراض قرار دارند و در لیست قرمز این اتحادیه ثبت شده‌اند.
وحید خیرآبادی با اشاره به تنوع زیستی چشمگیر حیات وحش ایران به دلیل موقعیت جغرافیایی خاص آن، اظهار داشت که تاکنون بیش از ۸ هزار و ۶۰۰ گونه گیاهی در کشور شناسایی شده‌اند، که یک‌سوم آنها بومی ایران هستند. به‌عنوان نمونه می‌توان به اکوسیستم جنگل‌های هیرکانی اشاره کرد، این جنگل‌ها بازمانده دوره سوم زمین‌شناسی و عصر ژوراسیک بوده و از اهمیت بالایی برخوردارند.
وی همچنین افزود که برخی گونه‌های گیاهی ایران مانند درخت «انجیلی»، که بومی جنگل‌های هیرکانی است، به‌عنوان فسیل زنده به شمار می‌روند و دارای ارزش علمی و زیست‌محیطی ویژه‌ای هستند.
گلستان، هدف قاچاقچیان حیات وحش
خیرآبادی اظهار کرد: شناسایی این تعداد از گونه‌های جانوری و گیاهی نشان‌دهنده تنوع و غنای حیات وحش در استان گلستان است. همین موضوع باعث شده بسیاری از افرادی که به شکار و صید غیرمجاز پرندگان شکاری نظیر بالابان، بحری و شاهین علاقه‌مند هستند، راهی این منطقه شوند.
وی با اشاره به اینکه گلستان یکی از مقاصد اصلی قاچاقچیان حیات وحش به شمار می‌رود، افزود: این افراد با بهره‌گیری از نیروهای محلی به صید پرندگان شکاری اقدام کرده و سپس آنها را برای قاچاق به کشورهای جنوب خلیج فارس منتقل می‌کنند. این پرندگان معمولاً با قیمت‌های بالایی به فروش می‌رسند.
معاون اداره کل حفاظت محیط زیست گلستان توضیح داد که طی چند سال اخیر حدود ۶۰ مورد قاچاق پرندگان شکاری با همکاری دستگاه قضا، پلیس آگاهی و مرزبانی استان کشف شده است. از جمله مهم‌ترین موارد می‌توان به شناسایی ۱۹ قطعه پرنده شکاری در آق‌قلا و ۳۰ قطعه در کلاله اشاره کرد که پرونده‌های آنها همچنان تحت بررسی است.
وی در ادامه همچنین اعلام کرد: گلستان یکی از مسیرهای اصلی قاچاق حیات وحش به‌ویژه گونه‌هایی مانند میمون رزوس معروف به میمون مینیاتوری و یا پرندگان زینتی محسوب می‌شود. این مسیر، کشورهای شرقی همچون پاکستان و افغانستان را به کشورهای غربی متصل می‌کند. در سال‌های گذشته، علاقه‌مندی برخی افراد به نگهداری از این میمون‌ها به عنوان حیوان خانگی، به دلیل جثه کوچکشان، افزایش یافته است.
وی میمون رزوس را به‌عنوان منبع بسیاری از بیماری‌های مشترک انسان و حیوان، از جمله ایدز و هپاتیت، معرفی کرد و گفت: در ایران نگهداری از این حیوان به‌تدریج در حال افزایش است. این در حالی است که میمون رزوس تا یک سالگی جثه‌ای کوچک و ظاهری جذاب دارد، اما پس از آن رفتارهای خشن و تهاجمی از خود نشان می‌دهد، تا جایی که سرپرستان دیگر توانایی مراقبت از آن را ندارند. به همین خاطر، این حیوانات اغلب در طبیعت رها می‌شوند. تاکنون نیز چند نمونه از این میمون‌ها در طبیعت استان گلستان زنده‌گیری و به باغ‌وحش منتقل شده‌اند.
۱۶ گونه حیات وحش گلستان در خطر نابودی قرار دارند
معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی اداره‌کل حفاظت محیط زیست گلستان اعلام کرد: طبق جدیدترین بررسی‌ها، ۱۶ گونه جانوری این استان در معرض انقراض قرار دارند و برنامه‌های حفاظت از این گونه‌ها مشخص شده است.
به گفته خیرآبادی، بخش عمده‌ای از تنوع زیستی گیاهی و جانوری استان گلستان در پارک ملی گلستان متمرکز است که به عنوان نخستین پارک ملی کشور، دو زیستگاه ارزشمند جنگل‌های هیرکانی و اکوسیستم ایرانی-تورانی را در بر می‌گیرد. این منطقه با بیش از ۱۳۶۰ گونه گیاهی، ۱۱۰۰ گونه حشره، ۱۵۰ گونه پرنده، ۶۹ گونه پستاندار، ۲۴ گونه خزنده و دوزیست و ۱۰ گونه ماهی، یکی از غنی‌ترین ذخیره‌گاه‌های زیستی کشور محسوب می‌شود.
وی افزود که گونه‌های مهم جانوری شناسایی شده در گلستان شامل فوک خزری، آهو، پلنگ، تشی، خرس قهوه‌ای، خرگوش، حشره‌خورها، راسو، روباه ترکمنی، سمور جنگلی، سیه‌گوش، شوکا، شنگ، قوچ و میش، کل و بز، گراز، گربه پالاس، گرگ، مرال، لاکپشت آسیایی و پرندگان خاصی مانند گیلانشاه خالدار، هوبره، اردک سفید، شاهین و بالابان هستند.
وی با اشاره در مورد پستانداران گفت: فوک خزری با خطر انقراض جدی مواجه است. همچنین گونه‌هایی مانند قوچ و میش اوریال و پلنگ نیاز به حمایت بیشتری دارند. زرده‌بر نیز با درجه کمتری از خطر روبرو است.
وی خاطرنشان کرد: در میان خزندگان، لاکپشت آسیایی و در دسته دوزیستان، سمندر غارزی گرگانی یا سمندغار شیرآباد در معرض تهدید هستند. همچنین پنج گونه ماهی خاویاری شامل فیل‌ماهی، اوزون‌برون، قره‌برون، شیپ و چالباش نیز در خطر انقراض قرار دارند.
از میان پرندگان در خطر نابودی نیز می‌توان به گیلانشاه خالدار، خروس‌کلی اجتماعی، کرکس مصری، عقاب دریایی، اردک سرسفید، تلیله بزرگ، شاهین و بالابان اشاره کرد.
طبق اظهارات معاون اداره‌کل حفاظت محیط زیست گلستان، برنامه حفاظت از گونه‌های در معرض خطر توسط سازمان محیط زیست تدوین شده و تاکنون برای برخی از این گونه‌ها مانند شوکا، آهو، قوچ و میش، هوبره، بالابان، اردک سرسفید، سمندر غارزی گرگانی و فوک خزری به استان ابلاغ گردیده است.
خیرآبادی اعلام کرد: این برنامه با هدف سرشماری، احیای گونه‌های در معرض خطر و نقل و انتقال جمعیت گونه‌ها به اجرا درمی‌آید.
او تأکید کرد: افزایش آگاهی عموم مردم و علاقه‌مندان به طبیعت درباره اهمیت حفاظت از حیات وحش و مشارکت آنان در برنامه‌های مربوطه، نقشی حیاتی در رشد جمعیت گونه‌های جانوری و گیاهی استان گلستان دارد.
بر اساس گزارش بازار کسب‌و‌کار | استان گلستان از مناطق حفاظت‌شده‌ای همچون جهان‌نما، هیرکانیا، لوه، زاو و پارک ملی گلستان برخوردار است. افزون بر این، هفت منطقه ممنوعه شکار به نام‌های پالیزان، عزیزآباد، نیشاک، سیاه مرز کوه، چمن ساور، صوفیکم و گمیشان نیز در این استان قرار دارند. همچنین تالاب‌های بین‌المللی آلماگل، آلاگل و آجی‌گل، به همراه دیگر زیستگاه‌های آبی قابل‌توجه، از جمله مکان‌هایی هستند که نیروهای محیط‌زیست به‌طور مداوم در آنها مشغول گشت‌زنی برای حفاظت از حیات وحش هستند.
دیدگاهتان را بنویسید