بلقیس؛گنجینه‌ای از تاریخ کهن
شهر باستانی «بلقیس» در اسفراین، دومین سازه بزرگ از نوع خشت و گل در ایران است که تاریخ آن به دوران ساسانی و صدر اسلام برمی‌گردد. این مکان یکی از مهم‌ترین آثار تاریخی خراسان شمالی به شمار می‌آید و توجه هر گردشگری را جلب می‌کند و افکار هر رهگذری را به دنیای پر رمز و راز تاریخ معطوف می‌سازد.
به گزارش بازار کسب و کار، اسفراین در ناحیه جنوب شرقی استان خراسان شمالی واقع شده و از طرفین به شهرهای سبزوار، بجنورد و کوه‌های آلاداغ محدود می‌شود. این شهر یکی از مراکز اصلی قیام سربدران بوده و شهرت زیادی به خاطر این واقعه دارد.
مردم این منطقه شامل اقوام کرد کرمانج، تات و ترک‌های خراسان هستند. این شهر دارای آثار تاریخی متعددی است که مشهورترین آن شهر باستانی بلقیس می‌باشد.
شهر بلقیس به عنوان یکی از بزرگ‌ترین بناهای خشت و گلی شناخته می‌شود و بر اساس قدیمی‌ترین آثار کشف شده، به اواخر دوران ساسانی مربوط می‌شود.
مطالعات باستان‌شناسی نشان می‌دهد که بلقیس (اسفراین کهن) در مسیر جاده معروف ابریشم واقع شده و از صدر اسلام تا حمله افغان‌ها، آبادانی آن مورد تأیید پژوهشگران است.
خرابه‌های بلقیس، بزرگ‌ترین اثر باستانی شناسایی شده در شهرستان اسفراین است که تاریخچه‌ای چند هزار ساله را در خود دارد و در سال ۱۳۸۰ به شماره ۴۴۹۷ در فهرست آثار ملی کشور ثبت گردید.
امروزه، از شهر اسفراین (بلقیس) تنها بقایای ارگ و خندق اطراف آن، بخشی از حصار شهربند (شارستان) و ویرانه‌های مقبره شیخ آذری و «منارتپه» باقی مانده است.
علاوه بر این، یک مجموعه یخدان در فاصله حدود ۷۰۰ متری غرب ارگ قرار دارد که به عنوان بخشی از تأسیسات شهر بلقیس شناخته می‌شود.
این ارگ که به نارین قلعه نیز مشهور است، مهم‌ترین اثر در این منطقه با مساحتی معادل پنج هکتار است.
باروهای ارگ شامل ۲۷ برج مستحکم بوده و برای افزایش امنیت، خندقی در اطراف آن حفر شده که اکنون با خاک پر شده است. تنها بخش‌هایی از خندق در قسمت‌های شرقی و شمالی قلعه باقی مانده که متأسفانه در این مناطق نیز کشاورزی انجام می‌شود.
مصالح به کار رفته در ساخت این قلعه شامل خشت، آجر و چوب بوده و ظاهراً دارای دو دروازه در قسمت‌های جنوبی و شمالی بوده است.
دروازه شمالی به صورت یک بخش پیش آمده، به شهر متصل می‌شد و با گذر زمان، بیشتر برج‌ها از بین رفته‌اند و تنها آثاری از نگهدارنده‌های آن باقی مانده است.
از حصارهای اطراف شهر چیزی باقی نمانده و برخی قسمت‌ها به دلیل کشاورزی یا حفاری‌های غیرمجاز تخریب شده‌اند.
در محدوده داخلی شهر، بنایی به نام مقبره شیخ آذری وجود دارد و ویرانه‌هایی به نام تپه منار که به عنوان مسجد جامع این شهر شناخته می‌شود، هرچند این موضوع اثبات نشده است.
متون تاریخی به شهری میان جرجان و نیشابور اشاره دارند که مرکزی برای صدها روستای آباد بوده و از شخصیت‌های معروفی چون «ابوالعباس اسفراینی» یاد می‌شود که در دربار سامانی جایگاه خاصی داشته است.
علاوه بر این، کشف کوره سفال‌پزی و شواهدی از تولید انبوه سفال در این شهر، نشان‌دهنده اهمیت بلقیس به عنوان یک شهر بزرگ در میان نیشابور و جرجان است.
وجود صنعت سفالگری در شمال شرقی ایران و در اسفراین کهن با کشفیات سفال در فصل‌های مختلف کاوش‌های باستان‌شناسی مطابقت دارد.
به طور کلی، سفالینه‌های کشف شده از حصار شارستان به قرون ۲ تا ۵ هجری تعلق دارد و در طی کاوش‌های باستان‌شناسی به دست آمده‌اند.
استان خراسان شمالی با ۱۱۵۱ اثر تاریخی شناسایی شده، در شمال شرق کشور قرار دارد و سالانه میلیون‌ها مسافر، گردشگر و زائر امام هشتم (ع) از این منطقه عبور می‌کنند.
شهرستان ۱۲۰ هزار نفری اسفراین در ۶۰ کیلومتری جنوب شرقی بجنورد، مرکز خراسان شمالی واقع شده است.
دیدگاهتان را بنویسید