دوم فروردین روز جهانی آب؛

تابستان بدون آب در راه است

وضعیت منابع آبی کشور در نیمه سال آبی (از ابتدای مهر ۱۴۰۳) نشان‌دهنده کاهش قابل توجه ذخایر است. به همین دلیل، مدیریت مصرف باید در اولویت تمامی کاربران آب، اعم از خانگی، صنعتی و کشاورزی قرار گیرد.

به گزارش بازار کسب و کار، ایران کشوری با شرایط آب و هوایی خشک و نیمه‌خشک است که همواره تأمین آب مورد نیاز ساکنان این سرزمین، از دیرباز تا کنون، دغدغه‌ای جدی بوده است. وجود قنات‌های فراوان در این کشور باستانی نشان‌دهنده اهمیت تأمین آب به عنوان یک نیاز اساسی است.

در سال‌های اخیر، تغییرات اقلیمی باعث شده که مسئله آب به چالشی جدی‌تر تبدیل شود و احتمال دارد به بحرانی فراگیر تبدیل گردد. روند بارش‌های اخیر از یک سو کاهش قابل توجهی را نشان می‌دهد و از سوی دیگر، عدم تعادل در میزان بارش‌ها به بحران آب دامن می‌زند.

در حالی که برخی مناطق کشور دارای بارش‌های نسبتاً مناسب هستند، بسیاری دیگر از نقاط کمترین میزان بارش را تجربه می‌کنند و این امر تأمین آب را دشوارتر می‌سازد. کاهش بارش‌ها تأثیر زیادی بر ذخایر آب سدها گذاشته و حجم آب آنها را کاهش داده است.

سدها به عنوان اصلی‌ترین منبع تأمین آب برای تمامی بخش‌ها، با کاهش بارش‌ها با چالش‌های جدی مواجه شده و روند تأمین آب را تحت تأثیر قرار می‌دهند.

براساس اعلام دفتر اطلاعات و داده‌های آب کشور، از آغاز سال آبی (مهر ماه) تا ۱۱ اسفند ماه، میزان ورودی مخازن کل به ۸ میلیارد و ۴۴۰ میلیون مترمکعب رسیده است. این در حالی است که در مدت مشابه سال گذشته، این عدد به ۱۲ میلیارد و ۱۸۰ میلیون مترمکعب می‌رسید که نشان‌دهنده کاهش ۳۱ درصدی ورودی سدها است.

خروجی سدها نیز با ۱۰ میلیارد و ۷۲۰ میلیون مترمکعب نسبت به سال گذشته کاهش یک درصدی را نشان می‌دهد، زیرا در مدت مشابه سال گذشته، خروجی سدها به ۱۰ میلیارد و ۷۹۰ میلیون مترمکعب می‌رسید.

حجم آب موجود در مخازن در همین زمان ۲۲ میلیارد و ۲۶۰ میلیون مترمکعب ثبت شده است، که نسبت به سال قبل که ۲۳ میلیارد و ۵۴۰ میلیون مترمکعب بود، کاهش ۵ درصدی را نشان می‌دهد.

علاوه بر این، حجم پرشدگی سدهای کشور ۴۳ درصد و ۵۷ درصد از مخازن سدها خالی است.

ارتفاع کل بارش‌های جوی کشور تا ۱۰ اسفند ماه معادل ۸۶.۷ میلی‌متر گزارش شده که این مقدار نسبت به میانگین درازمدت (۱۴۹.۷ میلی‌متر) ۴۲ درصد کاهش و نسبت به مدت مشابه سال آبی گذشته (۱۱۴.۱ میلی‌متر) ۲۴ درصد کاهش را نشان می‌دهد.

این روند بیانگر بروز مشکلات بیشتر در تأمین آب است. در این راستا، مسعود پزشکیان، رئیس جمهوری، هشدار داده است که خطر عدم توازن آب در تهران جدی است.

وی در پاسخ به سؤالی درباره همکاری با دولت برای حل مشکلات ناترازی گفت: باید از نظرات کارشناسان و دلسوزانی که به مسائل آگاه هستند استفاده کنیم. برگزاری جلسات مختلف در رسانه‌ها و صداوسیما برای اطلاع‌رسانی ضروری است. خطر کمبود سوخت، با وجود اینکه ایران دومین کشور دارای ذخایر نفتی و گازی در جهان است، نیز وجود دارد. اگر این مسائل به درستی اطلاع‌رسانی شود، بسیاری از مشکلات حل خواهد شد.

پزشکیان افزود: باید در رسانه‌ها راه‌های صحیح استفاده از منابع طبیعی را تبیین کنیم و آگاهی مردم را افزایش دهیم تا جامعه را برای آینده نسل‌های آینده آماده کنیم. اگر مدیریت درستی نداشته باشیم، با مشکلات جدی مواجه خواهیم شد و کارشناسان باید به دنبال راه‌حل‌ها باشند.

محسن اردکانی، مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان تهران، از شهروندان خواسته است: با توجه به کاهش ۴۵ درصدی بارندگی‌ها، میزان مصرف آب خود را ۲۰ درصد کاهش دهند.

وی سرانه مصرف آب هر شهروند تهرانی را ۲۵۰ لیتر در شبانه‌روز اعلام کرد و افزود: این مقدار با توجه به الگوی مصرف ۱۳۰ لیتری سرانه، رقم بسیار بالایی است.

مدیرعامل آبفای استان تهران همچنین اعلام کرد: حدود ۳۵ درصد از مشترکان، آب را مطابق با الگوی ۱۲ مترمکعبی به ازای هر خانوار در ماه مصرف می‌کنند. در مقابل، ۶۰ درصد از مشترکان به عنوان مشترکان پرمصرف، تا دو برابر الگوی تعیین‌شده آب مصرف می‌کنند و بیش از ۵ درصد مشترکان نیز با مصرف بیش از دو برابر الگو، به عنوان مشترکان بدمصرف شناخته می‌شوند.

اردکانی ادامه داد: در شرایطی که تهران در پنجمین خشکسالی پیاپی قرار دارد و ناترازی شدیدی بین منابع و مصارف آب ایجاد شده، شایسته نیست که برخی از شهروندان تا ۵۰۰ لیتر در شبانه‌روز آب مصرف کنند.

وی از اقدامات برای برخورد با مشترکان بدمصرف خبر داد و گفت: برای این دسته از مشترکان در نوبت نخست اخطار صادر می‌شود و در صورت عدم توجه، محدودیت موقت اعمال خواهد شد و در بار سوم، محدودیت‌های بیشتری ایجاد خواهد شد.

وی منابع آب موجود و در دسترس را با توجه به شرایط بارندگی‌ها محدود توصیف کرد و گفت: علاوه بر کاهش بارندگی‌ها، استان تهران هم‌اکنون با بودجه برفی ضعیفی مواجه است. با وجود هوای سرد اخیر در این استان، بارش‌های برفی به میزان کمی صورت گرفته است. در چنین شرایطی، ضروری است که با مدیریت فشار در شبکه توزیع و همکاری شهروندان در استفاده بهینه از آب، از منابع موجود برای ماه‌های آینده و فصل گرما محافظت کنیم.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان تهران در پاسخ به این پرسش که آیا آب تهران جیره‌بندی خواهد شد یا خیر، اعلام کرد: در حال حاضر برنامه‌ای برای نوبت‌بندی آب نداریم.

اردکانی در پایان از همه شهروندان تهرانی درخواست کرد: در ایام خانه‌تکانی، مصرف آب خود را ۲۰ درصد کاهش دهند.