اظهارات عجیب و غریب زنجانی: دلار ۱۰۵ هزار تومانی تقصیر بانک مرکزی است

 فشار بر مردم و اصناف ادامه دارد

بازار کسب‌وکار – بابک زنجانی، فعال اقتصادی شناخته‌شده، در تازه‌ترین اظهارات خود سیاست‌های بانک مرکزی را عامل اصلی جهش نرخ ارز دانست و گفت: دلار ۱۰۵ هزار تومانی یا بالاتر هیچ ارتباطی با تحریم‌ها ندارد و ریشه این بحران در تصمیم‌های اشتباه داخلی است.

او مدعی شد که گروهی در سیستم بانکی با خلق پول و معاملات غیرشفاف، شرایطی به وجود آورده‌اند که فشار آن امروز بر دوش مردم و فعالان اقتصادی سنگینی می‌کند.

زنجانی تأکید کرد: تیم‌های نزدیک به مدیران پیشین بانک مرکزی اقدام به آنچه او «خالی‌خونی مالی» نامید، کرده‌اند؛ به این معنا که منابع ارزی غیرواقعی در خارج از کشور جابه‌جا شده و سپس بدون پشتوانه به بازار تزریق شده است.

او گفت این اقدامات دست‌کم چهار میلیارد دلار بار مالی بر اقتصاد گذاشته و نتیجه آن بی‌ثباتی در بازار ارز و کاهش اعتماد عمومی بوده است.

به باور او، این سیاست‌ها نه‌تنها سفره مردم را کوچک‌تر کرده، بلکه توان رقابتی بخش خصوصی را هم به شدت کاهش داده است. زنجانی افزود: وقتی در جلسات رسمی گفته می‌شود نیازی به بخش خصوصی نیست، این نشان‌دهنده مسیر نادرستی است که اقتصاد کشور در آن حرکت می‌کند. اگر مداخله‌های غیرکارشناسی متوقف شود، مردم خود می‌توانند اقتصاد را سامان دهند.

اگرچه اظهارات او بار دیگر بحث‌های گسترده‌ای در فضای اقتصادی کشور برانگیخته است، اما هنوز هیچ مقام رسمی بانک مرکزی به ادعاهای اخیر زنجانی واکنشی نشان نداده است.

تحلیلگران اقتصادی می‌گویند اگرچه تحریم‌ها فشار خارجی ایجاد کرده، اما دلیل اصلی افزایش نرخ دلار، سیاست‌های داخلی و مدیریت ضعیف نقدینگی است. به اعتقاد آنان، خلق پول بی‌پشتوانه و نبود شفافیت در تصمیم‌های کلان باعث شده سرمایه‌ها از مسیر تولید منحرف و به سمت فعالیت‌های غیرمولد هدایت شوند.

به گفته کارشناسان، چنین روندی نتیجه‌ای جز افزایش هزینه زندگی و رشد فاصله طبقاتی ندارد. وقتی نرخ ارز به مرزهای ۱۱۰ یا ۱۵۰ هزار تومان می‌رسد، نه‌تنها تجار و سرمایه‌گذاران زیان می‌بینند، بلکه اقشار عادی جامعه هم بیشترین فشار را متحمل می‌شوند.

کارشناسان معتقدند بازگشت به اصول شفافیت مالی، تقویت ذخایر ارزی واقعی و ایجاد فضای سالم برای بخش خصوصی، راه‌حل اصلی عبور از بحران است. به باور آنان، تا زمانی که بانک مرکزی در برابر افکار عمومی پاسخگو نباشد و سیاست‌ها تغییر نکند، شایعات و اظهارنظرهای جنجالی همچنان بر بازار سایه خواهند انداخت.

واکنش اصناف گلستان به اظهارات اخیر زنجانی

اظهارات اخیر بابک زنجانی درباره نقش بانک مرکزی در افزایش نرخ ارز با واکنش اصناف گلستان روبه‌رو شد. طلافروشان گرگان می‌گویند سخنان او هرچند جنجالی است، اما بخشی از واقعیت‌های بازار را بازتاب می‌دهد. آنها تأکید می‌کنند که نوسانات شدید ارز طی ماه‌های اخیر، بازار طلا را به رکود کشانده و همان‌طور که زنجانی گفته، ریشه این وضعیت را باید در تصمیم‌های پولی داخلی جست‌وجو کرد.

فعالان صنف لوازم یدکی در گنبدکاووس نیز معتقدند که ادعای زنجانی درباره «خلق پول بی‌پشتوانه» بازتاب مستقیم مشکلاتی است که امروز در بازار تجربه می‌شود. آنها می‌گویند نبود ثبات ارزی باعث شده واردات قطعات متوقف شود و همان‌طور که او اشاره کرده، هزینه‌ها بر دوش مردم و کسبه سنگینی کند.

در علی‌آبادکتول، فروشندگان پوشاک اظهارات زنجانی را تأییدی بر مشکلات روزمره خود دانسته‌اند. آنها می‌گویند وقتی سیاست‌های بانک مرکزی باعث جهش ارز می‌شود، هزینه واردات پارچه و پوشاک افزایش می‌یابد و همان‌طور که زنجانی هشدار داده، فشار اصلی به کسب‌وکارهای کوچک منتقل می‌شود.

فروشندگان مواد غذایی در بندرگز هم اعتقاد دارند: تحلیل زنجانی درباره ناکارآمدی سیاست‌های داخلی، منعکس‌کننده واقعیت میدانی است. آنها می‌گویند جهش دلار مستقیماً به افزایش قیمت کالاهای اساسی منجر شده و همان‌طور که او بیان کرده، مردم عادی بزرگ‌ترین قربانیان این تصمیم‌ها هستند.

اصناف گلستان در واکنش به اظهارات زنجانی تأکید دارند : اگرچه او چهره‌ای جنجالی است، اما هشدارهایش درباره فشار بر مردم و بخش خصوصی نباید نادیده گرفته شود. آنها می‌گویند تنها با اصلاح جدی سیاست‌های بانکی می‌توان از بحرانی عمیق‌تر جلوگیری کرد.

واکنش مردم گلستان به اظهارت اخیر بابک زنجانی

در گرگان، بسیاری از شهروندان می‌گویند اظهارات بابک زنجانی درباره نقش بانک مرکزی در افزایش نرخ ارز برایشان تازگی ندارد، اما آنچه اهمیت دارد، تأثیر مستقیم این شرایط بر زندگی روزمره است. یکی از شهروندان می‌گوید: اینکه پشت پرده چه کسی سود می‌برد مهم نیست، ما فقط می‌بینیم که هر روز قیمت‌ها بالا می‌رود و قدرت خرید ما کمتر می‌شود.

در گنبدکاووس، جوانان جویای کار واکنش متفاوتی نشان داده‌اند. آنها می‌گویند اگر آنچه زنجانی مطرح کرده درست باشد، یعنی مشکلات اقتصادی ریشه در داخل دارد و نه تحریم‌ها، پس امیدی به بهبود سریع شرایط وجود ندارد. یکی از فارغ‌التحصیلان بیکار می‌گوید: وقتی ارز و طلا دست گروهی خاص باشد، ما هیچ شانسی برای شروع کسب‌وکار نداریم.

مردم علی‌آبادکتول هم اظهارات اخیر زنجانی را نشانه‌ای از نبود شفافیت در مدیریت اقتصادی کشور می‌دانند. به گفته یک مغازه‌دار: اگر او می‌گوید دلار ۱۵۰ هزار تومانی نتیجه تصمیم‌های داخلی است، پس مسئولان باید به مردم توضیح دهند چرا باید هزینه اشتباهات دیگران را بدهیم.

در بندرگز، شهروندان عادی بیشتر نگران معیشت خود هستند تا جدل‌های سیاسی و اقتصادی. یکی از بازنشستگان می‌گوید: ما کاری به دعوای آقایان نداریم، فقط می‌خواهیم حقوق بازنشستگی کفاف زندگی را بدهد. اگر زنجانی درست می‌گوید، پس چرا کسی پاسخگو نیست؟

برخی از شهروندان معتقدند که اظهارات او می‌تواند فرصتی باشد تا توجه بیشتری به اصلاح ساختار اقتصادی جلب شود. یک راننده تاکسی در گرگان می‌گوید: حالا که او این حرف‌ها را زده، شاید مسئولان مجبور شوند به مشکلات مردم فکر کنند. ما نمی‌توانیم با دلار ۱۱۰ هزار تومانی زندگی کنیم.

با این حال، عده‌ای هم نسبت به گفته‌های زنجانی تردید دارند. آنها می‌گویند فردی که خود در پرونده‌های اقتصادی نامش مطرح بوده، جایگاه اخلاقی لازم برای هشدار دادن درباره فساد مالی را ندارد. یک شهروند در مینودشت می‌گوید: حرف‌هایش شاید درست باشد، اما چه کسی باور می‌کند؟ وقتی خودش بخشی از همین سیستم بوده.

در مجموع، مردم گلستان در واکنش به اظهارات زنجانی، بیش از آنکه به جنبه سیاسی ماجرا توجه کنند، نگران تأثیر مستقیم آن بر زندگی و آینده‌شان هستند. آنها معتقدند اگر واقعاً افزایش قیمت دلار ناشی از تصمیم‌های داخلی است، دولت باید با شفافیت بیشتری عمل کند و بار مشکلات را از دوش مردم بردارد.

نکته قابل تأمل بازار کسب و کار

آنچه در اظهارات بابک زنجانی و واکنش‌های مردمی و صنفی بیش از همه برجسته می‌شود، ضعف سیاست‌گذاری در حوزه پولی و ارزی است. نوسانات شدید نرخ ارز نشان می‌دهد که معادلات معیشت مردم به‌شدت به تصمیم‌های پشت درهای بسته وابسته است؛ تصمیم‌هایی که بدون توجه به آثار اجتماعی و معیشتی اتخاذ می‌شوند و در نهایت، فشار مستقیم خود را بر سفره خانوارها می‌گذارند.

از نگاه کارشناسان، افزایش نرخ دلار تنها یک شاخص اقتصادی نیست، بلکه پیامدهای چندلایه‌ای دارد؛ از رشد تورم کالاهای اساسی تا کاهش سرمایه‌گذاری بخش خصوصی. وقتی هر تغییر کوچک در بازار ارز، معادل با کاهش قدرت خرید میلیون‌ها خانواده است، بی‌ثباتی ارزی به تهدیدی جدی برای امنیت معیشتی بدل می‌شود.

در استان‌هایی مانند گلستان، که اقتصاد آن بر کشاورزی، خدمات و کسب‌وکارهای کوچک متکی است، شوک‌های ارزی بیشتر از سایر مناطق اثرگذار است. جهش قیمت نهاده‌های کشاورزی، کاهش توان خرید مردم و رکود بازارهای خرد، همگی پیامدهای مستقیم این سیاست‌های پولی هستند که زنجانی به آن اشاره کرده است.

مسئله دیگر، بی‌اعتمادی عمومی نسبت به سیستم مالی و بانکی است. وقتی شهروندان احساس کنند که علت اصلی بحران اقتصادی نه تحریم‌ها، بلکه تصمیم‌های داخلی است، طبیعی است که سرمایه‌های خرد به سمت بازارهای غیرمولد و سفته‌بازی حرکت کند. این چرخه، هم تولید را تضعیف می‌کند و هم فشار معیشتی را افزایش می‌دهد.

به همین دلیل، اصلاح سیاست‌های ارزی و بازگرداندن ثبات به بازار، تنها یک ضرورت اقتصادی نیست بلکه ضرورتی اجتماعی و معیشتی محسوب می‌شود. اگر دولت نتواند شفافیت و پاسخگویی را در تصمیم‌های پولی و بانکی نهادینه کند، هزینه بی‌ثباتی همچنان از جیب مردم عادی پرداخت خواهد شد؛ مردمی که امروز بیش از هر زمان دیگری نگران آینده سفره خود هستند.

کارشناسان تأکید می‌کنند که ایجاد ثبات ارزی و کنترل خلق پول بی‌پشتوانه می‌تواند به کاهش تورم، افزایش سرمایه‌گذاری و بازگرداندن اعتماد عمومی کمک کند. مدیریت هوشمند سیاست‌های پولی نه تنها به اقتصاد کلان کمک می‌کند، بلکه تأثیر مستقیمی بر توان خرید و کیفیت زندگی خانوارها دارد.

بنابراین، اظهارات زنجانی و واکنش‌های صنفی و مردمی در گلستان، هشدار واضحی به سیاست‌گذاران است: اگر اصلاحات جدی صورت نگیرد، فشار بر مردم و کسب‌وکارهای کوچک افزایش می‌یابد و شکاف میان توان اقتصادی دولت و نیازهای معیشتی جامعه بزرگ‌تر خواهد شد.