علیاصغر نیکویی در گفتگو با خبرنگار بازار کسب و کار، میگوید در سال ۱۴۰۴ بیش از ۳۸۵ هزار اصله نهال صنوبر و اکالیپتوس در نهالستانهای استان تولید و آماده واگذاری به بهرهبرداران شده است.
این نهالها قرار است نیاز صنایع و علاقهمندان محلی را تأمین کند؛ اقدامی که کارشناسان آن را «گامی راهبردی» در مسیر اقتصاد سبز میدانند.
طرح تنفس جنگل و محدودیت واردات چوب، از مهمترین دلایل ضرورت زراعت چوب عنوان میشود؛ چرا که فشار بهرهبرداری از جنگلهای طبیعی، بهویژه هیرکانی، به نقطه بحرانی رسیده است.
با این حال، برخی کارشناسان محیطزیست هشدار میدهند که کشت گونههای سریعالرشد مانند اکالیپتوس، اگر بدون مطالعات دقیق باشد، میتواند منابع آبی و تنوع زیستی را تحتتأثیر قرار دهد.
موافقان اما معتقدند زراعت چوب با مدیریت علمی، نه تنها خطرناک نیست، بلکه از منظر اشتغالزایی روستایی و تأمین مواد اولیه برای صنایع چوبی، یک فرصت طلایی است.
نیکویی تأکید میکند: قطع درختان زراعی باید در فصل زمستان انجام شود تا آفات و بیماریها مهار شود، توصیهای که نشان میدهد اجرای این طرح بدون رعایت اصول فنی میتواند پرریسک باشد.
فعالان صنعت چوب در گلستان، زراعت چوب را «پاسخ هوشمندانه» به کمبود مواد اولیه میخوانند و از دولت میخواهند حمایتهای مالی و تسهیلاتی گستردهتری فراهم شود.
به باور برخی اقتصاددانان، زراعت چوب میتواند الگوی جدیدی از «اقتصاد اکولوژیک» را شکل دهد؛ اقتصادی که همزمان منافع مالی و حفاظت از محیطزیست را دنبال میکند.
اما روستاییانی که با خشکسالیهای پیاپی روبهرو هستند، نگرانیهایی درباره مصرف بالای آب توسط برخی گونهها دارند و میخواهند مطالعات هیدرولوژیک بیشتری انجام شود.
از سوی دیگر، محدودیت واردات چوب و رشد تقاضای بازار داخلی، فرصتی کمنظیر برای سرمایهگذاران ایجاد کرده است؛ فرصتی که به گفته کارشناسان، میتواند به صادرات فرآوردههای چوبی هم منجر شود.
همزمان، برخی فعالان محیطزیست پیشنهاد میکنند گونههای بومی نظیر توسکا و افرا، بهجای گونههای وارداتی، در طرح زراعت چوب اولویت یابند تا خطرات اکولوژیک کاهش یابد.
دولت اعلام کرده است که تمامی علاقهمندان میتوانند در نیمه دوم سال جاری به ادارات منابع طبیعی شهرستانها مراجعه کرده و برای دریافت نهال، مشاوره و آموزش ثبتنام کنند.
کارشناسان منابع طبیعی وعده دادهاند که آموزشهای فنی، مشاوره تخصصی و تأمین نهال مناسب، بهصورت رایگان یا با تسهیلات ویژه ارائه شود.
برخی تحلیلگران بر این باورند که ورود بخش خصوصی و سرمایهگذاری صنعتی میتواند این طرح را از یک پروژه صرفاً دولتی، به یک زنجیره ارزش سودآور تبدیل کند.
در سطح ملی نیز، زراعت چوب همراستا با سیاستهای کلان «اقتصاد کمکربن» معرفی شده است؛ سیاستی که کاهش برداشت از جنگلهای طبیعی را در اولویت دارد.
اما اجرای دقیق و نظارت مستمر، بهویژه در مرحله برداشت، حیاتی است؛ در غیر این صورت خطر تبدیل اراضی کشاورزی به باغهای اکالیپتوس بیبرنامه وجود دارد.
کارشناسان اقتصاد روستایی میگویند با توسعه زراعت چوب، امکان ایجاد هزاران شغل مستقیم و غیرمستقیم در حوزه کاشت، برداشت و فرآوری وجود دارد.
با این حال، پایداری این مشاغل وابسته به سیاستهای حمایتی دولت، تأمین آب و هماهنگی با کشاورزی سنتی منطقه است.
در نهایت، زراعت چوب در گلستان نمادی از چالش و فرصت است؛ اگر مدیریت علمی و نظارت قوی برقرار شود، میتواند الگویی برای سایر استانهای شمالی و حتی صادرات دانش فنی باشد.
نکته قابل تأمل بازار کسبوکار
زراعت چوب، اگرچه به ظاهر طرحی زیستمحیطی است، اما واقعیت آن به بازار گره خورده است:
- رشد تقاضای داخلی برای الوار و کاغذ، سودآوری این حوزه را تضمین میکند.
- سرمایهگذاران میتوانند با چرخه ۵ تا ۷ ساله برداشت، بازگشت سرمایه سریع را تجربه کنند.
- رقابت جهانی در بازار چوب، فرصتی برای صادرات فرآوردههای باکیفیت ایجاد کرده است.
- ورود استارتاپهای مدیریت منابع آب و پایش رشد، به ارزشافزوده اقتصادی کمک میکند.
- آینده این صنعت، وابسته به قیمت جهانی چوب و سیاستهای وارداتی دولت خواهد بود.
اسلب؛ نقطه بازگشت کیفیت در صنعت ساختمان گلستان

























دیدگاهتان را بنویسید