چمدانِ ایمنی در جادههای گلستان
به گزارش خبرنگار بازار کسب و کار خریداران خودروهای داخلی که در سالهای ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ در طرحهای یکپارچه تخصیص ثبت نام کردند، هنوز چشم انتظار تحویل خودروهای خود هستند. بسیاری از آنها بیش از سه سال است که وجه خودرو را پرداختهاند و هر بار با وعدههای یک ساله دیگر مواجه شدهاند؛ وعدههایی که تنها بر سردرگمی و انتظار طولانی آنها میافزاید. سرمایهای که قرار بود تحقق رویای خرید خودرو را ممکن کند، اکنون در جریان مشکلات تولید و تأمین قطعات، در بلاتکلیفی به سر میبرد و مردم ناچارند با نگرانی و اضطراب روزهای خود را سپری کنند.
کمبود قطعات وارداتی و محدودیتهای ارزی، سد بزرگی در مسیر تحویل خودروها ایجاد کرده و خریداران هر روز با نگرانی به سامانهها و اطلاعیههای متعدد نگاه میکنند، اما خبری از محصول نیست و صدای شکایتهای آنان در میان جمعیت روزافزون صفهای تحویل، شنیده نمیشود. مردم در حالی که امید خود را از دست ندادهاند، با هر وعده جدید بیش از پیش احساس ناامنی و بیثباتی در سرمایه و زمان خود میکنند.
آتشسوزی بندر شهید رجایی نیز زنجیره تأمین را مختل کرده و بسیاری از قطعات خودروهای ثبتنامی غیرقابل استفاده شدهاند، اما این اخبار تنها اضطراب منتظران را بیشتر کرده و باعث شده تا هر روز بر سردرگمی و بلاتکلیفی آنها افزوده شود. صفهای طولانی در مقابل سامانهها و دفاتر تحویل خودرو، تصویر ملموس و خستهکنندهای از انتظار طولانی مردم ارائه میدهد و همه روزه بر نگرانیهای آنها افزوده میشود.
خودروسازان داخلی با زیان انباشته حدود ۲۸۰ همت و بدهی جاری ۶۰۰ همت به قطعهسازان مواجه هستند که توانایی عمل به تعهداتشان را محدود کرده است. این شرایط باعث شده تا حتی کسانی که نقدینگی کافی دارند، با سردرگمی و بیاعتمادی عمیق نسبت به سیستم تحویل خودرو روبرو شوند و حس کنند که زمان و پولشان در مسیر نامعلوم سرمایهگذاری شده است.
کارشناسان صنعت خودرو میگویند تاخیر در تحویل خودروها موجب شده است تا خودروسازان با بهانههای مختلف صفهای طولانی را حفظ کنند و خریداران همچنان در انتظار بمانند؛ هرچند مردم میدانند که این تأخیرها به دلیل مشکلات واقعی تولید است، اما از سوی دیگر حس میکنند که مسئولان و مدیران تولید نتوانستهاند برای کاهش فشار روانی آنها تدبیری کنند.
شرکت سایپا و مدلهای شاهین جی و ال جی با مشکل تأمین قطعه سانروف مواجه هستند؛ قطعهای که وارداتی است و محدودیت ارزی و تحریمها تحویل خودروها را غیرممکن کرده است. بسیاری از خریداران این مدلها هر روز با اضطراب به وضعیت ثبتنام خود نگاه میکنند و نمیدانند که آیا باید صبر کنند یا به دنبال تغییر مدل خودرو باشند؛ در حالی که هیچ راهنمایی شفافی به آنها ارائه نمیشود.
بیش از ۴۰۰ هزار نفر در سالهای گذشته در سامانه یکپارچه تخصیص خودرو ثبتنام کردهاند و هنوز بخش عمدهای از آنها بدون خودرو در انتظار باقی ماندهاند. آنها هر روز با دیدن خبرهای جدید و اطلاعیههای متناقض، احساس میکنند که تلاششان برای دریافت محصول بینتیجه است و تنها زمان و سرمایهشان در معرض خطر است.
مسئولان سایپا اعلام کردهاند که امکان تولید برخی مدلها وجود ندارد و خریداران میتوانند مدل خودرو را تغییر دهند. بسیاری از مردم این راهحل را ناکافی میدانند، زیرا نه تنها زمان انتظار آنها طولانیتر شده، بلکه احساس میکنند انتخابهایشان محدود و تحت فشار است و ارزش پولشان کاهش یافته است.
تاخیر در تحویل خودرو تنها به خودروسازان داخلی محدود نمیشود و مونتاژکاران خودروهای وارداتی نیز نتوانستهاند به تعهدات خود عمل کنند. خریداران هر روز با اضطراب بیشتری در تماس با نمایندگیها و سامانهها هستند و نمیدانند که آیا محصولشان روزی تحویل داده میشود یا همچنان در صف طولانی انتظار باقی خواهد ماند.
خریدارانی که وجه کامل خودرو را پرداخت کردهاند، گاهی تا یک سال در انتظار تحویل ماندهاند و مجبور شدهاند برای محصولی که ثبت نام کردهاند، مابهتفاوت قیمت روز را بپردازند. این وضعیت فشار اقتصادی و روانی مضاعفی بر آنها وارد کرده و بسیاری از مردم احساس میکنند که هیچ تضمینی برای دریافت آنچه حقشان است، وجود ندارد.
این وضعیت موجب نارضایتی گسترده و اعتراضهای صنفی و رسمی میان مردم شده است. تجمعهای اعتراضی مقابل وزارت صنعت، معدن و تجارت و ثبت شکایت در سازمان حمایت تولیدکنندگان و مصرفکنندگان، تصویری از ناامیدی و سردرگمی خریداران را به نمایش میگذارد و صدای بیپاسخ مانده آنها را به گوش مسئولان میرساند.
خریداران معتقدند که خودروسازان و مونتاژکاران باید پیش از ثبت نام نسبت به تهیه خودرو و برنامهریزی اقدام میکردند تا با این مشکلات مواجه نشوند و مردم ناچار نباشند هر روز با اضطراب و بیاطمینانی زندگی کنند.
سازمان حمایت مصرفکنندگان اخیراً بخشنامهای صادر کرده و خودروسازان را ملزم به تعیین تاریخ دقیق تحویل خودرو کرده است. این اقدام بخشی از بدعهدیها را کاهش میدهد، اما همچنان منتظران احساس میکنند که هیچ تضمینی برای تحقق وعدهها وجود ندارد و انتظار همچنان بخشی از زندگی روزمره آنها شده است.
سعید مدنی، کارشناس صنعت خودروسازی، میگوید مشکلات تحویل خودرو سالهاست که گریبان صنعت و خریداران را گرفته است و مردم همچنان در انتظار بینتیجه ماندهاند. وی معتقد است که این انتظار طولانی، تاثیر جدی بر اعتماد عمومی گذاشته و تصویر صنعت خودرو را در ذهن مردم مخدوش کرده است.
به گفته وی، خودروسازان با کمبود نقدینگی، بدهیهای انباشته و محدودیت ارزی روبرو هستند و توانایی عمل به تعهدات خود را ندارند. این مشکلات موجب شده تا هر روز که میگذرد، امید مردم به تحویل خودرو کاهش یابد و حس بیاعتمادی بیشتر شود.
پرداخت جرایم بابت تأخیر نیز فشار مضاعفی بر خودروسازان وارد کرده و چرخه بلاتکلیفی خریداران را ادامه میدهد. هر روزی که میگذرد، مردم با این سوال مواجهاند که آیا سرمایه و زمانشان هدر خواهد رفت یا سرانجام محصولی دریافت خواهند کرد.
مدنی تاکید دارد آزادسازی بازار خودرو موجب انحصار نمیشود و اگر تولید خودرو برای خودروساز گران تمام شود، تولید انجام نخواهد شد. در حالی که دخالتهای دولتی و قیمتگذاری دستوری مشکلات را تشدید کرده و توان تصمیمگیری مدیران تولید را محدود کرده است.
مدلهای فروش مختلف دولت در سالهای اخیر پاسخگوی نیاز بازار نبوده و همچنان وعدهها و روشهای اجرایی جدید نتوانسته است مشکل اصلی را حل کند. خریداران هر روز با امید و ناامیدی همزمان زندگی میکنند و هیچ چشمانداز روشنی برای دریافت محصول نمیبینند.
شکاف قیمت بازار آزاد و کارخانهای خودرو به دلیل این مشکلات افزایش یافته و سود اصلی به جیب دلالان میرود، اما منتظران در صف همچنان هزینه میدهند و زمان و سرمایه خود را در معرض خطر میبینند.
مدنی میگوید زیان انباشته ۳۰۰ هزار میلیارد تومانی خودروسازان معادل ایجاد یک کارخانه تولید خودرو مانند سایپا و ایرانخودرو است و اگر مدیریت نشود، بحران ادامه خواهد داشت. این رقم بزرگ، نشاندهنده عمق مشکلات صنعت خودرو و تأثیر مستقیم آن بر مردم است.
او تاکید دارد مشکل خودروسازان دولتی و خصوصی باید ریشهای حل شود و دولت باید امکان مدیریت آزادانه بازار را فراهم کند تا مردم بتوانند بدون نگرانی و سردرگمی، محصولات خریداری شده خود را دریافت کنند.
پایش برنامههای تولید و نقدینگی خودروسازان توسط دولت ضروری است تا از تعدیل نیرو و بحرانهای آتی جلوگیری شود. هر روزی که مردم منتظر میمانند، هزینههای اقتصادی و روانی بیشتری بر آنها تحمیل میشود و این فشار در خانوادهها و زندگی روزمره دیده میشود.
هدایت نقدینگیهای سرگردان به سمت بازار سرمایه میتواند فشار بر بازار خودرو و تورم را کاهش دهد و به جای ثبتنام صرف برای حفظ ارزش پول، امکان سرمایهگذاری واقعی در تولید و سهام خودرو فراهم شود. این اقدام میتواند بخشی از ناامیدی مردم را کاهش دهد و امید به آینده بازگرداند.
در حال حاضر بیش از ۶ تا ۷ میلیون نفر در سامانههای فروش خودرو ثبتنام میکنند که ۹۵ درصد آنها خریدار واقعی نیستند و هدفشان تنها حفظ ارزش پول است. این حجم تقاضای غیرواقعی، هر روز به سردرگمی خریداران واقعی میافزاید و انتظار را طولانیتر میکند.
کارشناسان و مردم معتقدند شفافیت در تحویل خودرو، برنامهریزی دقیق و هدایت منابع مالی میتواند تعهدات خودروسازان به خریداران واقعی را عملی کند و بازار خودرو را به سمت آرامش سوق دهد.
بلاتکلیفی مردم و سردرگمی آنان در انتظار خودرو، تصویری از ناکارآمدی سیستم تحویل خودرو و نیاز فوری به اصلاح ساختار تولید و مدیریت را به نمایش میگذارد و هر روز که میگذرد، هزینه و اضطراب خریداران افزایش مییابد.
دیدگاهتان را بنویسید