گردشگری و ورزش؛ دو بال توسعه گلستان
به گزارش خبرنگار بازار کسب و کار دومین جلسه هماهنگی تمرین کامل طرح اضطراری فرودگاه گرگان با حضور گسترده مدیران و نمایندگان دستگاههای اجرایی و امدادی استان گلستان برگزار شد؛ نشستی که هدف آن بررسی آخرین وضعیت آمادگی عملیاتی دستگاههای مسئول و رفع نواقص موجود در طرح اضطراری این فرودگاه بود.
در این جلسه، معاونان فرودگاه گرگان، نمایندگان دفتر مقررات فرودگاهی، پدافند غیرعامل، مدیریت بحران استانداری، فرمانده یگان حفاظت هواپیمایی، پلیس فرودگاههای استان، روسای شرکتهای هواپیمایی، جمعیت هلال احمر، اورژانس و پلیس انتظامی استان حضور داشتند.
به گفته برگزارکنندگان، تمرین کامل طرح اضطراری فرودگاه گرگان قرار است در روز ۱۲ آبان ۱۴۰۴ با مشارکت تمامی نهادهای مرتبط از جمله دستگاههای امدادی، انتظامی و خدماتی انجام شود تا سطح آمادگی استان در مقابله با بحرانهای هوایی ارزیابی شود.
هدف از این تمرین، ایجاد هماهنگی میان سازمانهای مختلف، بهروزرسانی تفاهمنامهها، ارتقای سطح ایمنی پروازها، بررسی نقاط ضعف و قوت سیستم امدادرسانی و تصمیمگیری درباره نحوه مدیریت بحرانهای احتمالی در شرایط واقعی اعلام شد.
در پایان این نشست، اعضای کارگروه از مسیرهای ورود و خروج فرضی به محل سانحه احتمالی بازدید میدانی انجام دادند تا از نزدیک نواقص و کمبودهای موجود را شناسایی و برای رفع آنها اقدام کنند.
کارشناسان حوزه حملونقل هوایی معتقدند چنین تمرینهایی اگر با نگاه صرفاً تشریفاتی برگزار شوند، تأثیر واقعی در بهبود وضعیت ایمنی نخواهند داشت. آنان تأکید میکنند که باید نتایج این تمرینها بهصورت مستند تحلیل و نقاط ضعف موجود در سامانههای امدادرسانی بهطور جدی رفع شود.
در سوی دیگر، برخی مسئولان معتقدند این تمرینها نقش بسزایی در افزایش آمادگی نیروهای عملیاتی دارد و هر ساله موجب ارتقای توان واکنش سریع در شرایط بحرانی میشود. به گفته آنان، تمرین مشترک میان پلیس، هلال احمر، اورژانس و سایر نهادها باعث هماهنگی بیشتر و کاهش زمان واکنش در هنگام وقوع حادثه است.
اما کارشناسان اقتصادی نیز وجه دیگری از ماجرا را مورد توجه قرار میدهند. آنان میگویند هزینه اجرای چنین تمرینهایی اگر بدون خروجی عملی و مستند انجام شود، فشار مالی مضاعفی بر بودجههای استانی وارد خواهد کرد.
یکی از کارشناسان حوزه مدیریت بحران در گفتوگو با خبرنگار بازار کسبوکار اظهار داشت: آنچه اهمیت دارد، استمرار آموزشها و تمرینهاست نه اجرای سالی یکبار مانور. باید این تمرینها به فرهنگ سازمانی دستگاهها تبدیل شود تا در زمان واقعی بحران، نیازی به تصمیمگیری لحظهای نباشد.
در این میان، شهروندان گلستانی نیز با نگاهی واقعگرایانهتر به موضوع مینگرند. بسیاری از آنان بر این باورند که آمادگی فرودگاه تنها بخشی از زنجیره ایمنی سفرهای هوایی است و اگر سایر زیرساختهای شهری و امدادی ناهماهنگ باشند، سرعت واکنش در شرایط بحرانی کاهش خواهد یافت.
از منظر اجتماعی نیز، برگزاری این تمرینها میتواند موجب افزایش اعتماد عمومی به عملکرد نهادهای امدادی شود، بهویژه در شرایطی که مردم نگران مدیریت بحران در حوادث احتمالی هستند.
با این حال، تجربه حوادث گذشته در برخی فرودگاههای کشور نشان داده است که وجود طرحهای اضطراری روی کاغذ، تضمینی برای عملکرد درست در میدان عمل نیست. اجرای دقیق، ارزیابی مستقل و اصلاح مستمر فرآیندها لازمه موفقیت این طرحهاست.
برخی از فعالان رسانهای استان نیز خواستار شفافسازی درباره نتایج تمرینهای سالهای گذشته و میزان تحقق اهداف آن شدهاند. آنان معتقدند گزارشهای آماری بدون تحلیل، تصویر دقیقی از میزان آمادگی واقعی دستگاهها ارائه نمیدهد.
در سطح مدیریتی نیز، همافزایی میان دستگاهها یکی از چالشهای همیشگی اجرای طرحهای اضطراری است. کارشناسان میگویند هنوز نظام واحد فرماندهی بحران در استان بهطور کامل نهادینه نشده و هر دستگاه در زمان بحران بر اساس دستورالعمل داخلی خود عمل میکند.
فرودگاه گرگان بهعنوان یکی از مهمترین شریانهای حملونقلی شمال کشور، نقشی حیاتی در توسعه اقتصادی و گردشگری استان دارد. ازاینرو ایمنی آن نهتنها برای مسافران بلکه برای اعتبار اقتصادی منطقه نیز اهمیت بالایی دارد.
از سوی دیگر، با افزایش پروازهای داخلی و احتمال گسترش پروازهای بینالمللی در آینده، ضرورت ارتقای استانداردهای ایمنی بیش از پیش احساس میشود.
در چنین شرایطی، اجرای طرح اضطراری میتواند فرصتی برای شناسایی نقاط ضعف و ارائه راهکارهای عملی برای بهبود عملکرد دستگاههای مسئول باشد، مشروط بر آنکه نتایج آن در تصمیمگیریهای بعدی لحاظ شود.
برخی از مدیران حاضر در جلسه بر لزوم نوسازی تجهیزات امدادی و ارتباطی در فرودگاه تأکید کردند و آن را یکی از پیششرطهای موفقیت در اجرای طرح اضطراری دانستند.
در مقابل، عدهای از کارشناسان با اشاره به محدودیتهای بودجهای دولت، خواستار اولویتبندی طرحها و تمرکز بر آموزش نیروی انسانی شدند و گفتند که «آموزش مؤثرتر از تجهیزات گرانقیمت است.»
در بخش دیگری از جلسه، نمایندگان اورژانس و هلال احمر بر نقش ارتباط بینسازمانی و اطلاعرسانی سریع به مردم در زمان بحران تأکید کردند و خواستار تمرینهای مشترک میدانی در محیط واقعی شدند.
برخی از اعضا نیز پیشنهاد کردند که تمرین اضطراری در حضور ناظران مستقل و رسانهها برگزار شود تا هم ارزیابی دقیقتری صورت گیرد و هم شفافیت عملکرد دستگاهها برای مردم افزایش یابد.
همچنین مقرر شد در روز اجرای مانور، سناریوی شبیهسازیشدهای از وقوع سانحه هوایی طراحی شود که شامل امدادرسانی به مجروحان، کنترل ازدحام، تأمین امنیت محوطه و اطلاعرسانی دقیق باشد.
کارشناسان امنیت هوایی تأکید دارند که هماهنگی میان دستگاهها باید پیش از وقوع حادثه تثبیت شود، زیرا در زمان بحران، فرصت هماهنگی وجود ندارد و هر ثانیه میتواند تعیینکننده باشد.
از دید اجتماعی، تمرین اضطراری میتواند فرصتی برای سنجش میزان همکاری مردم و نهادهای مدنی نیز باشد؛ موضوعی که در مدیریت بحرانهای طبیعی همچون سیل و زلزله همواره مورد تأکید کارشناسان بوده است.
فرودگاه گرگان در سالهای اخیر رشد قابلتوجهی در حجم پروازها داشته و این مسئله نیاز به زیرساختهای ایمن و بهروز را دوچندان کرده است.
به گفته مدیران فرودگاه، نتایج تمرین اضطراری پیشرو بهصورت دقیق مستندسازی و برای اصلاح فرآیندها به سازمان هواپیمایی کشوری ارسال خواهد شد.
کارشناسان رسانهای معتقدند اگر این مستندسازیها بهطور عمومی منتشر شود، میتواند اعتماد عمومی را به عملکرد مسئولان افزایش دهد و زمینه نقد سازنده را فراهم کند.
در پایان، بسیاری از صاحبنظران بر این باورند که تمرین اضطراری فرودگاه گرگان باید به الگویی برای سایر فرودگاههای منطقه تبدیل شود؛ الگویی که بر پایه همکاری واقعی، آموزش مداوم و شفافیت در عملکرد شکل گیرد.
نکته قابل تأمل بازار کسبوکار:
تمرینهای اضطراری، اگرچه جنبه ایمنی دارند، اما بُعد اقتصادی پنهانی نیز در خود جای دادهاند. هر مانور، علاوه بر هزینه مستقیم، معیاری برای سنجش بهرهوری سازمانهاست. ازاینرو، تداوم برگزاری این تمرینها تنها در صورتی توجیهپذیر است که منجر به کاهش خسارات اقتصادی احتمالی در آینده و افزایش تابآوری کسبوکارهای مرتبط با حوزه حملونقل و گردشگری شود. در غیر این صورت، این تمرینها نه سرمایهگذاری در ایمنی، بلکه هزینهای بیثمر در چرخه بوروکراسی خواهند بود.
دیدگاهتان را بنویسید