مالیاتِ روی کاغذ؛ خانههای خالی هنوز در دسترس دولت نیست
به گزارش خبرنگار بازار کسب و کار احمد جعفری، رئیس مرکز حل اختلاف گلستان، در گفتوگو با خبرنگار بازار کسبوکار از فعالیت گسترده صلحیاران در این استان خبر میدهد و میگوید: اکنون حدود ۷۰۰ نفر از ریشسفیدان و افراد خوشنام مناطق مختلف استان در قالب هیئتهای سازشی فعال هستند و نقش مؤثری در کاهش تنشها و حل مسالمتآمیز اختلافات دارند.
به گفته جعفری، این صلحیاران تنها منتظر تشکیل پرونده نمیمانند بلکه پیش از ورود اختلاف به دستگاه قضایی، با میانجیگری و گفتوگو، از تبدیل شدن مسائل کوچک به بحرانهای بزرگ جلوگیری میکنند.
شورای حل اختلاف در همه حوزههای قضایی استان فعال است و به گفته رئیس مرکز، پروندههایی که قابلیت مصالحه دارند، مانند دعاوی خانوادگی، مالی، یا جرایم غیرعمدی، معمولاً به این شوراها ارجاع داده میشوند.
جعفری در توضیح نحوه ارجاع پروندهها گفت: گاهی مقام قضایی پس از تشکیل پرونده آن را به شورا ارجاع میدهد و گاهی نیز طرفین در دفاتر خدمات قضایی تقاضا میکنند که اختلافشان در شورای حل اختلاف بررسی شود؛ اگر به سازش برسند، همانجا صورتجلسه سازش تنظیم و پرونده مختومه میشود.
او با اشاره به نقش هیئتهای سازش افزود: اعضای این هیئتها داوطلبانه و بدون حقوق، با انگیزه دینی، فرهنگی و اجتماعی فعالیت میکنند. هدف آنها کاهش خصومتها و گسترش روحیه همزیستی در میان مردم است.
جعفری گفت: سال گذشته حدود ۴۰ درصد از پروندههای تشکیلشده در استان در شورای حل اختلاف بررسی شده و بخش قابل توجهی از آنها به صلح و سازش انجامیده است. این آمار نشاندهنده ظرفیت بالای شوراها در کاهش ورودی پروندهها به دادگستری است.
به گفته او، گلستان در زمینه الکترونیکیسازی خدمات قضایی نیز در کشور پیشتاز است. امروز ۹۸ درصد ابلاغها و ۹۲ درصد پروندههای شورای حل اختلاف استان بهصورت الکترونیکی انجام میشود که رکوردی بینظیر در کشور است.
این تحول دیجیتال، علاوه بر صرفهجویی در هزینهها، موجب تسریع رسیدگی و شفافیت در فرآیند قضایی شده است؛ موضوعی که کارشناسان حقوقی از آن به عنوان یکی از گامهای مهم در عدالت الکترونیک یاد میکنند.
جعفری با تأکید بر اینکه شوراهای حل اختلاف تنها یکی از راههای جایگزین رسیدگی قضایی هستند، به سایر مسیرها نیز اشاره میکند: اکنون داوران حرفهای و میانجیگران نیز در کنار شوراها فعالیت دارند. داوران آموزشدیده و متخصص هستند و رأی آنها ضمانت اجرای قضایی دارد.
وی افزود: میانجیگری نیز بهویژه در اختلافات شخصی و اجتماعی جایگاه خاصی یافته است؛ افرادی که به عنوان میانجی وارد میشوند، نقش داور بیطرف را دارند و سعی میکنند رضایت طرفین را پیش از رسیدگی قضایی جلب کنند.
به باور کارشناسان اجتماعی، حضور افراد خوشنام و باتجربه در فرآیندهای صلح و سازش، علاوه بر حل اختلاف، به بازسازی اعتماد اجتماعی در محلات و روستاها نیز کمک میکند.
یکی از معتمدان محلی در گرگان در گفتوگو با بازار کسبوکار گفت: گاهی یک گفتوگوی صادقانه میان دو طرف دعوا، کاری میکند که دهها جلسه دادگاه نمیتواند. مردم وقتی بدانند کسی از خودشان به حرفشان گوش میدهد، راحتتر کوتاه میآیند.
جعفری در ادامه از اهمیت نقش مردم در ارتباط با شوراهای حل اختلاف سخن گفت و افزود: ملاقاتهای مردمی ما هر هفته سهشنبهها برگزار میشود و مردم میتوانند مشکلاتشان را مستقیم مطرح کنند. همچنین با ارسال پیامک به شماره ۰۹۳۶۴۸۰۱۹۹۷ درخواست خود را ثبت کنند تا در کوتاهترین زمان بررسی شود.
به گفته او، دسترسی آسان مردم به نهادهای میانجیگر و مردمی، یکی از مؤلفههای اساسی در کاهش تنشهای اجتماعی است.
کارشناسان اقتصادی نیز معتقدند توسعه سازوکارهای صلح و داوری، از اتلاف منابع مالی و زمانی جلوگیری میکند و محیط کسبوکار را به سمت آرامش و اعتماد سوق میدهد.
یکی از فعالان اقتصادی گلستان در گفتوگو با خبرنگار ما گفت: وقتی اختلافات کاری و قراردادی سریعتر حل شود، سرمایهگذاران دلگرمتر خواهند شد. داوری و میانجیگری میتواند چرخه تجارت محلی را تسهیل کند.
با وجود این، برخی از حقوقدانان بر ضرورت نظارت دقیق بر عملکرد داوران و صلحیاران تأکید دارند تا تصمیمهای آنها با اصول حقوقی و عدالت سازگار باشد.
به گفته یک وکیل دادگستری در گنبدکاووس، نباید اجازه داد صلح و سازش، جای قانون را بگیرد؛ بلکه باید مکمل آن باشد. هدف، تحقق عدالت با کمترین تنش و بیشترین تفاهم است.
جعفری نیز در پایان سخنان خود گفت: هدف اصلی ما کاهش ورودی پروندهها و ترویج فرهنگ گفتوگو است. در جامعهای که مردم یاد بگیرند مشکلاتشان را از راه صلح حل کنند، نه تنها عدالت بلکه آرامش اجتماعی نیز برقرار میشود.
نکته قابل تأمل بازار کسبوکار
اقتصاد صلح و سازش: ترویج میانجیگری و داوری در اختلافات اقتصادی میتواند هزینههای حقوقی و زمانی بنگاهها را کاهش دهد و فضای سرمایهگذاری را امنتر کند.
عدالت الکترونیک در خدمت کسبوکار: دیجیتالی شدن ۹۲ درصدی پروندهها در گلستان، الگویی از تسهیل امور اداری و کاهش بروکراسی است که میتواند در سایر نهادهای اقتصادی نیز پیادهسازی شود.
اعتماد اجتماعی؛ زیرساخت پنهان توسعه: مشارکت ۷۰۰ صلحیار محلی نشان میدهد که توسعه اقتصادی بدون سرمایه اجتماعی ممکن نیست؛ جایی که گفتوگو و همدلی، بستر رشد پایدار را فراهم میکند.
نقش رسانه در ترویج صلح اجتماعی: بازتاب تجربیات موفق گلستان در رسانهها، میتواند سایر استانها را نیز به سمت بهرهگیری از ظرفیتهای بومی برای حل اختلافات ترغیب کند؛ صلح، اگر روایت شود، فراگیر میشود.
دیدگاهتان را بنویسید