در طول شبانهروز، دفع مواد زائد بدن یکی از نیازهای اساسی انسان است که کمبود آن میتواند پیامدهای جدی برای سلامت و عملکرد کلیهها و مثانه به همراه داشته باشد. عفونتهای مجاری ادراری، سنگ کلیه، درد ناحیه شکم و کلیه، شب ادراری کودکان و بیاختیاری ادرار از جمله مشکلات شایعی هستند که در صورت عدم دسترسی به سرویسهای بهداشتی مناسب افزایش مییابند.
مطالعات جهانی نشان میدهد که در سال ۲۰۱۹ بیش از ۱۰۰ میلیون نفر به بیماریهای مجاری ادراری مبتلا شدهاند و حدود ۱۳ هزار نفر جان خود را از دست دادهاند. در ایران نیز ۶.۶ درصد از مردم حداقل یک بار تجربه دفع سنگ مجاری ادراری را داشتهاند و این بیماری در مردان بیش از زنان شیوع داشته است.
کمبود توالت بهداشتی در جهان بسیار گسترده است؛ ۳.۵ میلیارد نفر به سرویس بهداشتی دسترسی ندارند و ۴۰۰ میلیون نفر دفع مواد زائد را در فضای باز انجام میدهند. این بحران بهداشتی روزانه جان هزاران کودک زیر پنج سال را تهدید میکند و سلامت زنان، دختران و گروههای آسیبپذیر را بیش از پیش در معرض خطر قرار میدهد.
سازمان ملل متحد در سال ۲۰۱۳، ۱۹ نوامبر (۲۸ آبان) را روز جهانی توالت اعلام کرد تا آگاهی جهانی نسبت به این موضوع افزایش یابد. با این وجود، در ایران و بسیاری از کشورها، موضوع سرویسهای بهداشتی عمومی اغلب در تابوهای اجتماعی پنهان مانده و توجه کافی به آن نمیشود.
در مدارس، دانشگاهها و میادین شهری کمبود شدید سرویسهای بهداشتی استاندارد مشاهده میشود که سلامت دانشآموزان و کارکنان را تحت تأثیر قرار میدهد و مشکلات جدی برای مردم ایجاد میکند.
گردشگران نیز با کمبود سرویسهای بهداشتی عمومی مواجهاند که این موضوع یکی از چالشهای اصلی جذب توریست در کشور محسوب میشود و تجربه سفر گردشگران را تحت تأثیر قرار میدهد.
شهرهای شمالی ایران به ویژه مقاصد پرمسافر نیاز فوری به احداث سرویسهای بهداشتی عمومی کافی و استاندارد دارند تا سلامت عمومی و تجربه سفر گردشگران تضمین شود. احداث سرویسهای بهداشتی استاندارد در ورودی شهرها، پارکها، بازارها، بافت تاریخی و میادین اصلی از اهمیت ویژهای برخوردار است.
استان گلستان با جمعیت شهری ۱.۲ میلیون نفر و ۳۶ شهر، به حدود ۱۲۰۰ تا ۱۴۰۰ چشمه سرویس بهداشتی عمومی نیاز دارد، اما موجودی فعلی تنها حدود ۷۰۰ چشمه است. این فاصله میان نیاز واقعی و وضعیت موجود، بحران آشکاری در خدمات شهری ایجاد کرده است.
در شهرهایی مانند گرگان با نیاز ۴۰۰ تا ۵۰۰ چشمه و گنبدکاووس با ۱۷۰ تا ۲۰۰ چشمه، وضعیت موجود فاصله زیادی با استانداردها دارد و ضروری است شهرداریها و شوراها برای رفع این کمبود اقدامات فوری انجام دهند.
کمبود سرویسهای بهداشتی عمومی نه تنها سلامت شهروندان را تهدید میکند، بلکه بر توسعه اقتصادی و گردشگری شهرها نیز اثر مستقیم دارد. گردشگران و مسافران در نبود امکانات مناسب با مشکلات جدی مواجه میشوند و این امر تصویر شهرها را تحت تأثیر قرار میدهد.
کارشناسان بهداشت تاکید دارند که ایجاد سرویسهای بهداشتی استاندارد برای بانوان، کودکان، سالمندان و افراد دارای معلولیت اهمیت ویژهای دارد و باید با تهویه مطبوع، مواد پاککننده و تعمیرات منظم همراه باشد.
مردم نیز همواره به نبود سرویسهای بهداشتی مناسب در میادین، پارکها و معابر شهری اشاره دارند و این کمبود باعث ناراحتی، محدودیت در فعالیتهای روزانه و کاهش کیفیت زندگی شده است.
نقش شهرداریها و شوراهای اسلامی در احداث سرویسهای بهداشتی استاندارد حیاتی است و همکاری با خیرین سلامت میتواند روند احداث را تسریع کند و سلامت آحاد جامعه را تضمین نماید.
احداث سرویسهای بهداشتی در ورودیها و خروجیهای شهرها، نزدیک پارکها و مجاورت معابر اصلی، دسترسی آسان برای عموم به ویژه بانوان، کودکان و سالمندان را فراهم میکند و باعث افزایش رضایت شهروندان میشود.
سرویسهای بهداشتی عمومی مختص افراد دارای معلولیت و سالمندان نیز باید مدنظر قرار گیرد تا عدالت اجتماعی و دسترسی برابر برای همه شهروندان رعایت شود.
ورود خیرین سلامت در استان گلستان و همکاری با شهرداریها میتواند گام بزرگی در ارتقای سلامت عمومی و بهبود کیفیت زندگی بردارد و ضمن آن فرصتهای اقتصادی و اجتماعی ایجاد کند.
فرهنگسازی و آموزش شهروندان برای استفاده صحیح از سرویسهای بهداشتی و جلوگیری از تخریب آنها، بخش مهمی از موفقیت این طرح است که باید به صورت مستمر دنبال شود.
تعیین متولی برای نظافت، تأمین مواد پاککننده، تهویه، تعمیرات و مدیریت سرویسهای بهداشتی، میتواند باعث طول عمر و بهرهوری این امکانات شود و رضایت عمومی را افزایش دهد.
تحقق این اهداف نه تنها یک ضرورت بهداشتی و اجتماعی است، بلکه میتواند به نقطه قوتی برای جذب گردشگر، توسعه اقتصادی و ارتقای سطح کیفیت زندگی در استان گلستان تبدیل شود.
سرمایهگذاری در سرویسهای بهداشتی عمومی علاوه بر سود مستقیم برای سلامت جامعه، فرصتهای اقتصادی و ایجاد اشتغال در حوزه خدمات شهری را نیز فراهم میکند.
احداث و نگهداری مناسب سرویسهای بهداشتی عمومی، نماد شهری سالم و پیشرفته است و نقش مهمی در توسعه پایدار و ارتقای کیفیت زندگی شهروندان ایفا میکند.
مالیاتِ روی کاغذ؛ خانههای خالی هنوز در دسترس دولت نیست

























دیدگاهتان را بنویسید