تریاک؛ متهم خاموش سرطان ریه در گلستان
به گزارش خبرنگار بازار کسب و کار نشست خبری معاونت تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشکی گلستان با محوریت یافتههای نوین در حوزه سرطان، بر یک واقعیت کمتر دیدهشده تمرکز داشت. واقعیتی که نشان میدهد پایان درمان، به معنای پایان مراقبت نیست. افزایش بقا، چالشهای تازهای را پیش روی نظام سلامت قرار داده است.
به گفته دکتر غلامرضا روشندل، در دهههای گذشته بسیاری از بیماران سرطانی فرصت تجربه طول عمر طولانی نداشتند. همین موضوع سبب میشد احتمال بروز سرطان دوم در آنان پایین باشد. اما امروز شرایط به شکل بنیادین تغییر کرده است.
پیشرفت روشهای تشخیصی، توسعه درمانهای هدفمند و بهبود دسترسی به خدمات سلامت باعث شده بیماران مبتلا به سرطان سالهای بیشتری زندگی کنند. این دستاورد مهم، همزمان نیازمند نگاه تازهای به مراقبتهای پس از درمان است.
در همین راستا، مطالعهای اپیدمیولوژیک بر روی نزدیک به ۳۲ هزار بیمار مبتلا به سرطان در استان گلستان انجام شد. هدف این پژوهش، بررسی احتمال بروز سرطانهای جدید پس از تشخیص اولیه بود.
در این مطالعه از شاخص «نسبت بروز استاندارد شده» استفاده شده است. این شاخص نشان میدهد یک فرد مبتلا به سرطان، در مقایسه با فردی بدون سابقه سرطان، چه میزان بیشتر در معرض ابتلا به سرطان جدید قرار دارد.
یافتهها حاکی از آن است که احتمال بروز سرطان جدید در بیماران سرطانی، به طور متوسط حدود چهار و نیم برابر بیشتر از افراد عادی است. عددی هشداردهنده که پیام روشنی برای سیاستگذاران سلامت دارد.
این نسبت بالا نشان میدهد که بیماران بهبود یافته از سرطان، نیازمند مراقبت مستمر و هدفمند هستند. تشخیص زودهنگام سرطانهای ثانویه میتواند نقش تعیینکنندهای در حفظ کیفیت زندگی آنان ایفا کند.
بررسیها نشان میدهد دستورالعملهای قدیمی در برخی موارد، غربالگری بیماران مبتلا به سرطان را پس از درمان ضروری نمیدانستند. اما شرایط جدید، این رویکرد را با تردید جدی مواجه کرده است.
امروز بسیاری از بیماران پس از درمان، زندگیای مشابه سایر افراد جامعه دارند. همین موضوع ضرورت تداوم مراقبت، پیشگیری و کاهش عوامل خطر را دوچندان میکند.
دادههای این مطالعه به طور کامل مربوط به استان گلستان است. تمامی تحلیلها بر اساس ثبتهای استانی و پژوهشهای انجامشده در همین منطقه صورت گرفته است.
نتایج نشان میدهد نسبت بروز سرطان دوم در گروههای سنی مختلف، متفاوت است. در کودکان و نوجوانان این نسبت بالاتر گزارش شده که میتواند با عوامل ژنتیکی و طول عمر بیشتر مرتبط باشد.
در جمعیت بزرگسال، این نسبت کمتر و در حدود یک و شش دهم برابر گزارش شده است. با این حال، همین میزان نیز از نظر نظام سلامت قابل چشمپوشی نیست.
بررسی تفکیکی بر اساس جنس نشان میدهد تفاوت معناداری میان مردان و زنان از نظر بروز سرطان دوم وجود ندارد. این یافته بر ضرورت مراقبت یکسان از هر دو گروه تأکید دارد.
از منظر جغرافیایی، نسبت بروز سرطان جدید در مناطق روستایی بالاتر از مناطق شهری گزارش شده است. موضوعی که میتواند به تفاوت دسترسی به خدمات، سبک زندگی یا عوامل محیطی مرتبط باشد.
مطالعه همچنین نشان میدهد نوع سرطان اولیه در بروز سرطان دوم نقش مهمی دارد. بیماران مبتلا به سرطان تخمدان و پروستات، بیشترین احتمال ابتلا به سرطان جدید را داشتهاند.
پس از این دو گروه، بیماران مبتلا به سرطان پانکراس در رتبههای بعدی قرار دارند. این الگوها میتواند مبنای طراحی برنامههای مراقبتی اختصاصی باشد.
پیام اصلی این پژوهش، ضرورت تغییر نگاه به بیمار سرطانی است. بیمار پس از تشخیص و درمان نباید رها شود، بلکه وارد مرحله جدیدی از مراقبت مستمر میشود.
افزایش طول عمر بیماران سرطانی یک موفقیت بزرگ برای نظام سلامت است. اما این موفقیت بدون برنامه مراقبتی جامع، میتواند با چالشهای تازهای همراه شود.
تمرکز بر کیفیت زندگی، پیشگیری از سرطانهای ثانویه و تشخیص زودهنگام، سه محور اصلی مراقبت از بیماران بهبود یافته از سرطان در استان گلستان عنوان شده است.
نکته قابل تأمل بازار کسبوکار:
افزایش بقا در بیماران سرطانی، نیاز به توسعه خدمات مراقبتی بلندمدت را به یک ضرورت اقتصادی تبدیل کرده است. بازار خدمات سلامت باید خود را با این نیاز نوظهور تطبیق دهد.
گسترش برنامههای غربالگری هدفمند برای بیماران بهبود یافته از سرطان، میتواند زمینهساز شکلگیری خدمات تخصصی جدید در حوزه سلامت باشد.
سرمایهگذاری در زیرساختهای تشخیص زودهنگام، علاوه بر کاهش هزینههای درمان، به افزایش بهرهوری نظام سلامت منجر میشود.
تفاوتهای شهری و روستایی در بروز سرطان دوم، توجه به عدالت در دسترسی به خدمات سلامت را برای فعالان این حوزه برجسته میکند.
یافتههای پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی گلستان نشان میدهد آینده بازار سلامت، بیش از گذشته به مراقبتهای پس از درمان و مدیریت طولانیمدت بیماریها گره خورده است.
دیدگاهتان را بنویسید