گسترش روزافزون فناوریهای نوین، تأثیرات عمیقی بر کسبوکارهای مختلف، از جمله طلافروشان، داشته است. این تغییرات میتواند هم تهدید و هم فرصتهایی را به همراه داشته باشد. در این راستا، خرید و فروش طلا به یکی از مباحث مهم تبدیل شده و شناسایی راههای سوءاستفاده متخلفان از اهمیت بالایی برخوردار است.
به گزارش بازار کسب و کار فناوریهای نوین هر روز در حال پیشرفت هستند و تمامی جوانب زندگی انسانها را تحت تأثیر قرار میدهند. کسبوکارها نیز از این تغییرات بینصیب نمانده و روشهای جدیدی برای ایجاد درآمد معرفی میشود.
چالشهای اقتصادی و تغییرات در رفتار مصرفکنندگان
در سالهای اخیر، با وجود تحریمهای ظالمانه و افزایش تورم در ایران، مردم به دنبال راههایی برای حفظ ارزش داراییهای خود هستند. نگهداری فلزات گرانبها در منازل به دلیل افزایش جرایم و خطرات اجتماعی، دیگر گزینهای ایمن به نظر نمیرسد. بنابراین، صاحبان کسبوکار و فعالان این حوزه به دنبال ارائه خدمات جدید با استفاده از فناوریهای نوین هستند تا هم خود سود ببرند و هم مشتریان را راضی نگه دارند.
سوءاستفادههای احتمالی
متأسفانه، در این فضا، برخی افراد به دنبال سوءاستفاده از ناآگاهی مشتریان هستند و از روشهای مختلف، حتی تقلب، برای کسب سودهای نامشروع استفاده میکنند.
اهمیت شناسایی محصولات طلا
مسئله طلا و فلزات گرانبها از دیرباز مورد بحث بوده است. اعضای صنف طلافروشان برای شناسایی محصولات، برگههای شناسایی (فاکتور) را ارائه میدهند که به عنوان گواهی اصالت کالا عمل میکند. در مقابل، معاملات بدون فاکتور، مصرفکنندگان را در معرض خطرات مختلف قرار میدهد.
تغییرات در روشهای شناسایی کالا
با ورود فناوریهای نوین، روشهای شناسایی کالاهای گرانبها تغییر کرده و دیگر مواردی مانند عیار، وزن و قیمت روز خرید اهمیت کمتری دارند. بررسی صحت این اطلاعات به دولت و دستگاههای ناظر سپرده شده است.
نگرانی خریداران
خریداران به امید حفظ سرمایه خود از گزند تورم، نگرانند که با خرید آنلاین، هرگز صاحب فیزیک جنس خریداری شده نشوند. همچنین، هیچ نهادی مسئولیت اقدامات کسانی که مجوز کسبوکار در فضای مجازی را دریافت کردهاند، برعهده نمیگیرد.
نظارت بر فروشگاههای آنلاین
معاون دادستان کل کشور اعلام کرده است که حدود ۵۰۰ تارنما و سکو در زمینه فروش طلا فعالیت میکنند که بسیاری از آنها فاقد مجوز هستند. وی تأکید کرد که «۹۰ درصد از فعالان در این فضا برخلاف تصور عمومی، انگیزههای دلالی و اقتصادی دارند و برای مصرف شخصی نیستند.»
خرید از بازار طلای آب شده و الزامات آن
محمد کشتی آرای، عضو اتحادیه طلا و جواهر، در خصوص معاملات طلای آب شده چه در واحدهای صنفی و چه به صورت آنلاین، اظهار داشت: «داد و ستد باید تابع مقررات مشخصی باشد. همانطور که قبل از مراجعه به پزشک برای درمان، تحقیقاتی انجام میدهید، سرمایهگذاری در طلا نیز نیازمند تحقیقات گستردهای است.»
وضعیت اقتصادی و سوءاستفادههای احتمالی
کشتی آرای با اشاره به تورم بالا در سالهای اخیر، گفت: «مردم به دنبال تبدیل سرمایههای خود به طلا هستند، و در این بین، افرادی وجود دارند که با تبلیغات اغواکننده، سعی در سوءاستفاده از ناآگاهی مردم دارند.»
مقررات خرید و فروش آنلاین
وی تأکید کرد که فعالیتهای خرید و فروش طلای آنلاین تحت نظارت بانک مرکزی، اتاق اصناف ایران و وزارت صمت قرار دارد و مردم باید از رعایت این مقررات اطمینان حاصل کنند. کشتی آرای افزود: «شرکتهایی که حتی یکی از مجوزهای این سه ارگان را نداشته باشند، نمیتوانند در فضای مجازی فعالیت کنند.»
الزامات قانونی برای فروشندگان طلا
کشتی آرای ادامه داد: «برخی شرکتها به صورت کاغذی طلا میفروشند و قانون آنها را ملزم کرده که برای هر فروش، باید در بانک سپرده داشته باشند. به این معنا که اگر میخواهید نیم گرم طلا بخرید، آن شرکت باید معادل آن را در بانک سپردهگذاری کند.»
نظارت بر بازار طلا
وی خاطرنشان کرد: «داد و ستد در بازار طلا با نظارتهای حاکمیتی مشکلی ندارد، اما برخی موسسات در این چارچوب فعالیتهای خلاف انجام میدهند، مانند سکه ثامن که مشکلات زیادی برای مردم ایجاد کرد.»
مسئولیت خریداران
کشتی آرای تأکید کرد که خریداران باید در خرید از واحدهای صنفی دقت کنند و استعلامهای لازم را انجام دهند. او به عنوان کسی که در این صنف فعالیت میکند، مردم را به سرمایهگذاری در این حوزه تشویق کرد و گفت: «این سرمایهگذاری شفاف و قابل اعتماد است.»
الزامات جواز کسب
وی افزود: «واحدهای صنفی باید برای فعالیت خود جواز بگیرند و این جواز برای مکان فیزیکی کسانی که معاملات آنلاین انجام میدهند، الزامی است.»
انواع معاملات طلا
کشتی آرای توضیح داد که داد و ستد طلاهای آب شده به دو صورت برخط و کاغذی انجام میشود. معاملات آنلاین به معاملاتی اشاره دارد که در فضای مجازی صورت میگیرد. او هشدار داد که بسیاری از این معاملات تقلبی و غیرقابل اطمینان هستند، اما برخی از آنها مجوز از اتحادیه طلا و جواهر دارند.
الزامات سرمایهگذاری در صندوقهای طلا
عضو اتحادیه طلا و جواهر گفت: «کسانی که میخواهند در معاملات صندوقهای طلا سرمایهگذاری کنند، باید سرمایهای را به صورت فیزیکی ثبت کنند و معادل آن را در بانک مرکزی یا یکی از بانکهای کشور سپرده کنند.»
اعتماد به فضای مجازی
کشتی آرای با بیان اینکه پیشرفت علم و فناوری مهم است، گفت: «اما در همه جوانب زندگی نمیتوان به فضای مجازی اعتماد کرد. در برخی کسبوکارها، بهتر است که خرید و فروش به صورت فیزیکی انجام شود. در ایران، واحدهای طلا و فروش سکه مجوزدار به وفور وجود دارد.»
لزوم ایجاد سازوکارهای قوی در فضای مجازی
عبادالله محمدولی در خصوص خرید و فروش طلا در فضای مجازی و از سوی شرکتهای معتبر اظهار داشت: «امروز دنیا در حال کوچک شدن است و ما نمیتوانیم از فناوریهای جدید باز بمانیم. با این حال، باید قوانین و سازوکارهای جدیدی را ایجاد کنیم که ممکن است در جامعه ما وجود نداشته باشد، اما باید با توجه به شرایط خاص جامعه طراحی شوند.»
ضرورت تدوین قوانین
این فعال بازار طلا تأکید کرد: «باید در این زمینه آییننامهها و بخشنامههایی وضع کنیم تا اگر مردم ایران قصد خرید داشته باشند، کسی جرات نکند از فضای مجازی سوءاستفاده کند.»
سرعت عمل در نظارت
محمدولی با بیان اینکه متولیان فضای مجازی، به ویژه اتاقهای ذیربط و اتحادیهها، باید سرعت عمل بیشتری در زمینه کسبوکار در این فضا داشته باشند، تصریح کرد: «نباید اجازه دهیم پس از وقوع حوادث ناگوار به دنبال چارهجویی باشیم. باید پیش از هر رخدادی، جلوی آن را بگیریم.»
نشستهای تخصصی
در این راستا، حدود یک ماه پیش نشستی برای بررسی پیشنویس ضوابط معاملات آنلاین طلای آب شده در مرکز توسعه تجارت الکترونیکی (تتا) برگزار شد. به گفته علیرضا جاوید عربشاهی، مدیرکل دفتر برنامهریزی، پایش و مطالعات راهبردی مرکز تتا، توسعه معاملات آنلاین طلا یکی از بازارهای جدید تجارت الکترونیکی در کشور است و ضرورت دارد که ضوابط مرتبط با این نوع معاملات به صورت شفاف و منظم تدوین شود.
ایجاد شرایط خرید امن
جاوید عربشاهی افزود: «برای توسعه این بازار باید شرایط خرید امن برای مردم فراهم شود و فضایی مناسب برای رشد و توسعه کسبوکارهای فروش آنلاین در چارچوب دستورالعملها ایجاد گردد.»
ممنوعیت فروش بدون ذخیرهسازی
پیش از این، امین کلاهدوزان، رئیس مرکز تجارت الکترونیک وزارت صنعت، معدن و تجارت، اعلام کرده بود که فروش طلای آنلاین بدون ذخیرهسازی در بانک مرکزی ممنوع است و طلای فروختهشده در سکوهای اینترنتی باید موجود و در بانک ذخیره شود.
ریسکهای فروش آنلاین
او تأکید کرد که مهمترین ریسک در فروش آنلاین طلا، «خالیفروشی» است؛ یعنی کسبوکار پول را از مشتری دریافت میکند اما طلا را در اختیار ندارد. بر اساس نامه اخیر بانک مرکزی، که مورد حمایت مرکز تتا نیز قرار گرفته، طلای فروختهشده باید موجود باشد و در بانک ذخیره شود.
مسئولیت مشترک
به نظر میرسد که در هر حالت، مردم و مسئولان، از جمله وزارت صمت، بانک مرکزی و اتحادیه طلا و جواهر، مسئولیت دارند تا از وقوع جرایم اقتصادی در فضای مجازی جلوگیری کنند و در راستای کاهش جرایم، بهویژه در زمینههای مرتبط با سرمایه مردم، گام بردارند. این اقدامات باید به گونهای باشد که مشکلاتی مانند «سکه ثامن» و «کوروش کمپانی» دوباره به وجود نیاید.
نکته قابل تأمل بازار کسب و کار
لزوم ایجاد سازوکارهای قوی و نظارت مؤثر:
این گزارش به وضوح بر اهمیت تدوین قوانین و سازوکارهای جدید در فضای مجازی تأکید دارد. با توجه به رشد سریع فناوری و افزایش معاملات آنلاین، نیاز به نظارت و تنظیم مقررات در این حوزه بیش از پیش احساس میشود.
نکات کلیدی:
- پیشگیری از سوءاستفاده: ایجاد قوانین و آییننامهها میتواند به جلوگیری از سوءاستفادههای احتمالی در معاملات آنلاین کمک کند.
- مسئولیت مشترک: مسئولیت جلوگیری از جرایم اقتصادی در فضای مجازی بر عهده تمامی نهادها و حتی خود مردم است. این همکاری میتواند امنیت بیشتری را برای خریداران فراهم کند.
- توسعه بازارهای جدید: با توجه به تأکید بر توسعه معاملات آنلاین طلا، ضرورت دارد که این بازار بهصورت شفاف و منظم مدیریت شود تا اعتماد عمومی جلب گردد.
- ریسکهای موجود: خطراتی نظیر «خالیفروشی» باید بهطور جدی مورد توجه قرار گیرد تا خریداران از خریدهای ناامن در امان باشند.
این نکات نشاندهنده ضرورت توجه به قوانین و نظارت در فضای مجازی به ویژه در حوزههای اقتصادی و مالی است، که میتواند به حفظ سرمایه مردم و جلوگیری از وقوع مشکلات مشابه در آینده کمک کند
دیدگاهتان را بنویسید