هزارتویوامازدواج؛ منابعمحدود، متقاضیان نامحدود
روانشناسان امور تربیتی و همچنین آسیب‌شناسان اجتماعی این روزها با ابراز نگرانی از تک فرزندی در جامعه ایرانی، از آسیب‌های شخصیتی سخن می‌گویند که به صورت غیرمستقیم و ناآگاهانه منجر به اختلال در شخصیت کودکان تک فرزند می‌شود.
یکی از آسیب های شخصیتی مهمی که کودکان تک فرزند را درگیر می‌کند و در اثر وابستگی و حمایت های بی حد و مرز والدین به وجود می آید، عدم تاب آوری این افراد در برابر شکست و ناکامی های زندگی است.
مهشید رابطیان فوق تخصص روانپزشکی کودک و نوجوان در این زمینه می گوید: روش تربیتی والدین تک فرزند باعث بروز برخی از آسیب‌های شخصیتی می‌شود البته از نظر روانپزشکی تک فرزندی باعث بروز اختلال در کودکان نیست اما سبک فرزندپروری والدین شخصیت فرزندان را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
وی می افزاید: به عنوان مثال یکی از آسیب‌های تک فرزندی فقدان تجربه ناکامی است؛ خواست تک فرزندان از دوران کودکی همواره توسط والدین برآورده می‌شود و این مساله تجربه احساس شکست و ناکامی را از کودک و نوجوان سلب می‌کند. حمایت بی‌حد و حصر و مراقبت بیش از اندازه والدین نیز که به دلیل اضطراب خانواده بر فرزندان حاکم است، مسئولیت‌پذیری و آزادی عمل را کاهش می‌دهد و فرزند را وابسته به پدر و مادر می‌کند.
به گفته رابطیان تک فرزندان در نقش پدر و مادر به دلیل آن که تنها فرزند خانواده‌اند، گاه در جهت مراقبت و حمایت از والدین زمان کمتری را برای همسر و فرزندان اختصاص می‌دهند.
این فوق تخصص روانپزشکی می گوید: تک فرزندان به جهت تعاملات گسترده با خانواده از دوران کودکی همچون بازی و گفت وگو، در آغوش کشیده شدن و… تعلق خاطر شدیدی نسبت به والدین می‌یابند و این امر سلامت روان کودک را ارتقاء می‌بخشد. این فرزندان همچنین به سبب گفت وگو و تعامل شدید خانواده (در دوران کودکی) دایره لغات گسترده و هوش سرشاری می‌یابند و براین اساس در مراکز آموزشی و مدارس نیز گاها موفقیت بیشتری را تجربه می‌کنند.
به گفته این فوق تخصص کودک و نوجوان، این تعاملات از دوران طفولیت بر توان فکری و شناختی کودک نیز اثرگذار و مهارت‌های شناختی را ارتقاء می‌بخشد.
پدر از دایره تربیتی فرزندان حذف نشود
رابطیان در خصوص عملکرد والدین نیز به منظور کاهش تبعات مخرب تک فرزندی اظهار می دارد: فراگیری مهارت‌های فرزندپروری (پیش از فرزندآوری) به کمک روانشناسان و روانپزشکان یکی از مهمترین اقدامات در این زمینه محسوب می‌شود.
وی می افزاید: در وضعیت کنونی با توجه به دشواری‌های اقتصادی و تورم گذران وقت با فرزندان هم یکی از مهمترین عناصر تربیتی به شمار می‌رود؛ در زمان حاضر گاه پدر خانواده به منظور تامین معیشت از دایره تربیتی کودک حذف و این مسائل قبل از فرزندآوری باید مورد توجه واقع شود.
این روانپزشک همچنین در خصوص عملکرد تک فرزندان در جایگاه پدر و مادر یادآور می شود: تک فرزندان از دوران کودکی باید کمبود خواهر و برادر را با تعاملات اجتماعی در مهمدکودک‌ها و مراکز هنری و آموزشی جبران و ارتباط با همسالان را بیاموزند و در دوران بزرگسالی نبود خواهر و برادر را در جایگاه عمو، خاله برای فرزندان جبران کنند.
رابطیان می گوید: روش تربیتی پدربزرگ و مادربزرگ نیز باید با پدر و مادر یکسان باشد؛ تغییر قوانین تربیتی سبب عدم تثبیت اصول تربیت و این امر موجب تقویت برخی از سوءرفتارها می‌شود.
دیدگاهتان را بنویسید