مالیاتِ روی کاغذ؛ خانههای خالی هنوز در دسترس دولت نیست
به گزارش خبرتگار بازار کسب و کار عیسی بابائی، مدیرکل کمیته امداد استان گلستان با تاکید بر جایگاه سالمندان در آموزههای دینی، «احسان به والدین و سالمندان» را سفارش مؤکد قرآن دانست و گفت رویکرد این نهاد برگرفته از تعالیم انسانساز اسلام است.
او با بیان اینکه ۳۰ درصد سالمندان استان و ۵۳ درصد مددجویان کمیته امداد گلستان را سالمندان تشکیل میدهند، اظهار داشت: این قشر در طول سال از خدمات مختلفی همچون کمکهزینه معیشت، خدمات درمانی، جهیزیه فرزندان، وام کارگشایی، ودیعه مسکن، اردوهای زیارتی، خدمات عمرانی و لوازم ضروری زندگی بهرهمند میشوند.
بر اساس آمار ارائهشده، ۸۰ هزار و ۹۴۹ خانوار تحت حمایت این نهاد قرار دارند که از این میان، بیش از ۴۲ هزار خانوار سالمند بوده و جمعیتی معادل ۶۶ هزار و ۶۴۲ نفر را شامل میشوند. تنها در شش ماه نخست سال ۱۴۰۴، مبلغی بالغ بر ۴۴۵ میلیارد تومان در قالب کمکهزینه معیشت به این گروه پرداخت شده است.
بابائی ایجاد اشتغال برای خانوادههای سالمند را یک ضرورت عنوان کرد و افزود: در سال گذشته ۱۶۷ طرح اشتغالزایی با اعتباری بیش از ۱۵ میلیارد تومان اجرا شد. همچنین در نیمه نخست امسال ۷۸ سالمند مستعد اجرای طرحهای اشتغال شناسایی و وارد چرخه حمایتهای اشتغال امداد شدند.
در بخش عمرانی نیز، خدماتی چون خرید، احداث، اجاره و ودیعه مسکن، تعمیر و تجهیز خانهها و لولهکشی گاز منازل ارائه شده است. طبق آمار، تا پایان سال جاری ۳۵۴ خدمت عمرانی به سالمندان ارائه شده که ۲۲۰ مورد آن مربوط به احداث مسکن بوده است.
مدیرکل کمیته امداد استان همچنین از تامین لوازم ضروری زندگی برای سالمندان خبر داد و گفت: تنها در شش ماه نخست سال جاری، ۸۵۰ دستگاه لوازم ضروری شامل یخچال، آبگرمکن و پنکه با اعتباری معادل ۸۵ میلیارد ریال و با مشارکت خیرین تهیه و به سالمندان اهدا شده است.
به گفته او، بیمه اجتماعی برای ۱۲۰۰ سالمند روستایی و عشایر و هزینههای درمانی به ارزش ۸۴ میلیارد ریال برای ۱۴ هزار و ۲۰۰ نفر از سالمندان شامل تخت، ویلچر و سایر تجهیزات پزشکی پرداخت شده است.
بابائی همچنین بر اجرای طرحهای غربالگری سلامت سالمندان تاکید کرد و گفت: این اقدامات با هدف ارتقای شاخصهای بهداشتی در دورههای زمانی مختلف انجام میشود.
با این حال، برخی کارشناسان حوزه اقتصاد اجتماعی معتقدند که هرچند خدمات کمیته امداد نقش مؤثری در بهبود کیفیت زندگی سالمندان دارد، اما حجم و گستره مشکلات این قشر فراتر از توان یک نهاد حمایتی است.
منتقدان بر این باورند که بسیاری از سالمندان حتی با وجود دریافت کمکها، همچنان با مشکلات معیشتی، درمانی و مسکن مواجه هستند و بهویژه در مناطق روستایی، سطح خدمات با نیاز واقعی فاصله دارد.
در سوی دیگر، کارشناسان مثبتنگر تاکید دارند که ورود کمیته امداد به حوزه اشتغال سالمندان و حمایتهای مسکن، رویکردی جدید و ارزشمند است که میتواند به افزایش امید به زندگی این قشر کمک کند.
با وجود این، پرسش اساسی باقی میماند که آیا تامین لوازم زندگی و پرداخت یارانههای معیشتی در بلندمدت میتواند سالمندان را از چرخه فقر خارج کند یا تنها به صورت مُسکن موقت عمل خواهد کرد؟
بخشی از مردم استان نیز با قدردانی از خدمات کمیته امداد، خواستار آن هستند که حمایتها بهویژه در بخش درمان و تامین دارو افزایش یابد؛ چرا که هزینههای درمانی سالمندان سهم عمدهای از درآمد خانوادهها را میبلعد.
در مقابل، برخی دیگر تاکید میکنند که نگاه حمایتی نباید به وابستگی منجر شود و سالمندان باید از فرصتهای اشتغال کوچک، مشاغل خانگی و فعالیتهای اجتماعی برای حفظ کرامت و استقلال خود بهرهمند شوند.
در نگاه کلان، کارشناسان اقتصادی پیشنهاد میدهند که سیاستگذاران علاوه بر تقویت بودجه نهادهای حمایتی، به اصلاح نظام بازنشستگی و بیمههای اجتماعی بپردازند تا فشار کمتری بر نهادهایی چون کمیته امداد وارد شود.
موضوع سالمندی در گلستان امروز نهتنها یک مسئله اجتماعی، بلکه به یک چالش اقتصادی و حتی امنیت اجتماعی تبدیل شده است؛ چرا که افزایش جمعیت سالمندان در آینده، نیاز به منابع مالی بیشتری را طلب خواهد کرد.
نکته قابل تأمل بازار کسبوکار
رشد هزینههای حمایتی برای سالمندان، نشاندهنده افزایش فشار مالی بر نهادهای حمایتی و ضرورت بازنگری در سیاستهای اقتصادی کشور است.
فرصتهای اشتغال سالمندان اگرچه اقدامی ارزشمند است، اما نیازمند برنامهریزی دقیق، بازار کار واقعی و حمایت پایدار است.
خدمات معیشتی و درمانی فعلی بیشتر جنبه تسکینی دارد تا ریشهای؛ و در بلندمدت خطر بازتولید فقر سالمندی را در پی خواهد داشت.
بازار کسبوکار میتواند با ورود به حوزه «اقتصاد سالمندی» و ارائه خدمات نوآورانه، علاوه بر سودآوری، نقش مهمی در کاهش فشار بر نهادهای حمایتی ایفا کند.
دیدگاهتان را بنویسید