اسلب؛ نقطه بازگشت کیفیت در صنعت ساختمان گلستان
به گزارش خبرنگار بازار کسب و کار در روزهایی که آمار تصادفات جادهای در برخی محورهای گلستان نگرانکننده گزارش میشود، اداره کل راهداری و حملونقل جادهای این استان از نصب هفت سامانه جدید ثبت تخلفات رانندگی خبر داده است.
بهرام آریانفرد، رئیس اداره مدیریت راههای این اداره، اعلام کرده که با نصب این سامانهها، تعداد کل دوربینها و تجهیزات هوشمند ثبت تخلفات در استان از ۴۲ به ۹۷ دستگاه افزایش یافته است.
این رقم، از نگاه کارشناسان حملونقل، نشاندهنده حرکت گلستان به سمت «مدیریت هوشمند ترافیک» است؛ حرکتی که سالها در استانهای بزرگتر آغاز شده و اکنون در محورهای شمالی کشور نیز گسترش مییابد.
به گفته آریانفرد، نصب این سامانهها علاوه بر کنترل سرعت لحظهای، توانایی سنجش سرعت متوسط خودروها در مسیرهای طولانی را نیز دارد؛ موضوعی که به باور کارشناسان میتواند بازدارندگی بیشتری نسبت به دوربینهای قدیمی ایجاد کند.
مطالعات ملی و بینالمللی نیز نشان دادهاند که در مناطقی که دوربینهای ثبت تخلف فعال هستند، رفتار رانندگان تغییر محسوسی مییابد و میزان تخلفات سرعت و سبقت غیرمجاز کاهش مییابد.
با این حال، برخی از رانندگان و شهروندان در گفتوگو با خبرنگار بازار کسبوکار، از «افراط در نصب دوربین» و «نبود آموزش کافی» گلایه دارند و معتقدند که برخورد صرفاً مکانیکی با موضوع ترافیک نمیتواند فرهنگ رانندگی ایمن را نهادینه کند.
یکی از رانندگان بینشهری در مسیر گرگان – آزادشهر گفت: اگر جادهها اصلاح هندسی شوند و خطکشیها و علائم بهروزرسانی شود، دیگر نیازی به اینهمه دوربین نیست. گاهی وضعیت آسفالت و نبود علائم خطرناکتر از سرعت زیاد است.
در مقابل، گروهی از کارشناسان ایمنی ترافیک تأکید دارند که سامانههای ثبت تخلف، مکمل اصلاح زیرساختها هستند نه جایگزین آنها؛ و بدون کنترل دقیق، هیچ طرحی در کاهش تصادفات به نتیجه نمیرسد.
از دیدگاه اقتصادی، هزینه نصب، نگهداری و بهروزرسانی این سامانهها پرسشبرانگیز است. برخی از فعالان حوزه حملونقل معتقدند باید شفافیت بیشتری در قراردادها و مناقصات مربوط به این تجهیزات وجود داشته باشد.
آریانفرد در گفتوگویی تصریح کرده که ۴۸ سامانه دیگر نیز در مرحله مناقصه قرار دارند و با اجرای کامل این طرح، تقریباً تمام محورهای پرتردد استان زیر پوشش نظارت هوشمند قرار خواهند گرفت.
به گفته او، هدف اصلی این طرح «افزایش ایمنی تردد، کاهش تصادفات و مدیریت روانتر جریان ترافیک» است، نه صرفاً صدور جریمه.
با این حال، برخی کارشناسان حقوقی و اجتماعی معتقدند که باید میان «پیشگیری» و «درآمدزایی از جریمه» تفاوت قائل شد، چرا که تمرکز بیش از حد بر بخش مالی میتواند اعتماد عمومی را تضعیف کند.
برخی از شهروندان نیز از نبود تابلوهای هشداردهنده و اطلاعرسانی کافی پیش از نقاط ثبت تخلف گلایه دارند. یکی از آنها گفت: وقتی راننده نمیداند کجا دوربین نصب شده، هدف آموزشی محقق نمیشود، فقط جریمه صادر میشود.
در مقابل، مسئولان راهداری تأکید دارند که همه نقاط دارای سامانههای ثبت تخلف، با تابلوهای استاندارد مشخص شده و اطلاعرسانی از طریق رسانهها نیز انجام شده است.
در کنار این بحثها، کارشناسان اجتماعی بر ضرورت «آموزش مستمر رانندگان» بهویژه در صنف حملونقل عمومی تأکید دارند، چرا که فناوری به تنهایی نمیتواند رفتار انسانی را اصلاح کند.
یکی از اساتید دانشگاه گلستان گفت: دوربینها میتوانند چشم جاده باشند، اما فرهنگ رانندگی نیاز به قلب و آگاهی دارد.
از منظر توسعه منطقهای، اجرای چنین پروژههایی میتواند فرصت اشتغالزایی غیرمستقیم نیز ایجاد کند؛ از پیمانکاران نگهداری گرفته تا متخصصان فنی و نرمافزارهای تحلیل دادههای ترافیکی.
اما نکته قابل تأمل آنجاست که افزایش کمّی تجهیزات هوشمند، اگر بدون هماهنگی با پلیسراه، شوراهای ترافیک شهرستانی و نهادهای آموزشی انجام شود، ممکن است بازدهی مورد انتظار را نداشته باشد.
در این میان، تجربه سایر استانها مانند مازندران و خراسان شمالی نشان داده که ترکیب اقدامات زیرساختی، فرهنگی و هوشمندسازی میتواند در کاهش تلفات جادهای تا ۳۰ درصد مؤثر باشد.
در گلستان نیز انتظار میرود این طرح با رویکردی تلفیقی ادامه یابد؛ یعنی همزمان با نصب سامانهها، طرحهای ایمنسازی فیزیکی محورهای حادثهخیز نیز شتاب گیرد.
از سوی دیگر، رانندگان حرفهای انتظار دارند درآمد حاصل از جرائم رانندگی در همان مسیرها هزینه شود تا شهروندان نتیجه واقعی طرح را لمس کنند.
در پایان، کارشناسان حوزه حملونقل پیشنهاد دادهاند که سامانههای هوشمند علاوه بر ثبت تخلفات، به تحلیلگرهای هوشمند نیز مجهز شوند تا دادههای آنها در تصمیمسازیهای کلان ترافیکی به کار رود.
در مجموع، افزایش تعداد سامانههای ثبت تخلفات رانندگی در گلستان را میتوان گامی مثبت در جهت ایمنی دانست، اما موفقیت آن منوط به رویکردی چندبعدی، شفاف و مشارکتی است.
نکته قابل تأمل بازار کسبوکار:
توسعه فناوریهای هوشمند جادهای در گلستان، علاوه بر نقش ایمنی، میتواند به رونق بازار تجهیزات الکترونیک، خدمات فنی و پیمانکاری منجر شود.
در عین حال، تداوم چنین طرحهایی بدون شفافیت مالی و ارزیابی بازدهی اقتصادی، میتواند هزینههای عمومی را افزایش دهد.
ایجاد مشاغل جدید در حوزه نگهداری، دادهکاوی و پشتیبانی این سامانهها، فرصتی نو برای نیروی کار متخصص استان است.
اگر رویکرد آموزش، فرهنگسازی و اصلاح زیرساختی در کنار فناوری پیش نرود، دوربینها تنها به «ابزار جریمه» بدل خواهند شد نه «عامل نجات جان انسانها».
دیدگاهتان را بنویسید