اسلب؛ نقطه بازگشت کیفیت در صنعت ساختمان گلستان
به گزارش بازار کسب و کار مسئله «ناترازی انرژی» در کشور به یکی از دغدغههای ملی تبدیل شده است. این ناترازی بیشتر ناشی از مصرف بالا و تکیه بر سوختهای فسیلی است تا کمبود ظرفیت تولید. اصلاح الگوی مصرف و افزایش بهرهوری انرژی به زمان و سرمایه قابل توجه نیاز دارد، از این رو توسعه ظرفیتهای جدید تولید برق و استفاده از منابع تجدیدپذیر، در سیاستهای کلان کشور اولویت یافته است. انرژی خورشیدی در این میان به عنوان گزینهای پاک، کمهزینه و پایدار در دستور کار قرار گرفته است.
بر اساس برنامهریزیهای ملی، ظرفیت تولید ۳۰ هزار مگاوات برق خورشیدی در کشور هدفگذاری شده است و پروژههایی با توان بیش از هفت هزار مگاوات در حال اجراست. استان گلستان نیز مطابق اعلام استاندار، ایجاد ۲۵۰۰ مگاوات نیروگاه خورشیدی را دنبال میکند و بخش خصوصی برای مشارکت در این پروژهها اعلام آمادگی کرده است. این هدفگذاری، فرصت مناسبی برای جذب سرمایهگذاری و توسعه انرژی پاک در شمال کشور ایجاد کرده است.
احداث نیروگاههای زمینی در این مقیاس مستلزم تغییر کاربری حدود پنج هزار هکتار زمین است. هرچند این اراضی عمدتاً ضعیف و کمبازده هستند، اما نقش مهمی در تأمین علوفه دام و حفظ پایداری اکولوژیک استان ایفا میکنند. تغییر کاربری این مراتع میتواند پیامدهای اقتصادی و زیستمحیطی قابل توجهی به همراه داشته باشد. به همین دلیل، یافتن راهکاری جایگزین و کمتأثیر بر محیط زیست برای توسعه انرژی خورشیدی ضروری است.
نیروگاههای خورشیدی شناور به عنوان یک فناوری نوین، امکان استفاده از مخازن آبی را بدون اشغال زمین یا تخریب مراتع فراهم میکنند. این فناوری، پنلهای خورشیدی را بر روی سازههای شناور پلیاتیلنی نصب میکند که با سیستمهای مهار و لنگر در جای خود ثابت میشوند. برق تولیدی از طریق کابلهای مقاوم در برابر رطوبت و فرسایش به اینورترها و شبکه انتقال منتقل میشود. استفاده از سطح آب به جای زمین، علاوه بر حفاظت از اراضی، مزایای فنی و اقتصادی قابل توجهی به همراه دارد.
قرارگیری پنلها بر سطح آب، موجب خنک شدن طبیعی آنها میشود و راندمان تولید برق تا ۱۵ درصد نسبت به نیروگاههای زمینی مشابه افزایش مییابد. همچنین، پوشش سطح مخازن از تبخیر آب میکاهد و منابع آبی استان را حفظ میکند. کاهش رشد جلبک و بهبود کیفیت آب، بهرهبرداری کشاورزی و صنعتی را تسهیل میکند و به مدیریت بهتر منابع آبی کمک مینماید. کاهش گرد و غبار سطحی نیز طول عمر تجهیزات و بهرهوری کلی پروژه را افزایش میدهد.
از نظر اقتصادی، نیروگاههای خورشیدی شناور نیاز کمتری به عملیات آمادهسازی زمین و تسطیح دارد و این موضوع هزینههای اولیه پروژه را کاهش میدهد. با وجود سرمایهگذاری اولیه کمی بالاتر برای سازههای شناور و سیستمهای لنگراندازی، مزایای بلندمدت مانند راندمان بالاتر و کاهش هزینه نگهداری، تراز اقتصادی پروژه را در طول زمان رقابتی میکند. متخصصان بر این باورند که این فناوری با گذشت زمان، در استانهای کمزمین کشور جایگاه ویژهای خواهد یافت.
تجربه جهانی نشان داده است که کشورهایی نظیر چین، ژاپن، کره جنوبی، هند و انگلستان سرمایهگذاریهای قابل توجهی در توسعه نیروگاههای شناور انجام دادهاند. این کشورها به دلیل محدودیت زمین یا تمایل به استفاده بهینه از منابع آبی، پروژههای چندصد مگاواتی بر روی سدها و مخازن را اجرا کردهاند. موفقیت این پروژهها، نمونهای عملی و قابل الگوبرداری برای گلستان فراهم میکند.
گلستان با وجود منابع آبی گسترده، یکی از استانهای مستعد کشور برای توسعه این فناوری است. مخازن و سدهای بزرگ و کوچک، آببندانها و استخرهای صنعتی و کشاورزی، فرصتهای متعددی برای اجرای پروژههای شناور فراهم میکنند. علاوه بر این، وجود شبکههای آبیاری و زهکشی در پایاب سدها، امکان بهرهبرداری در مقیاس کوچک و متوسط را فراهم ساخته است. این ظرفیتها زمینه مناسبی برای رشد سریع این صنعت در استان ایجاد کردهاند.
۱۴ سد بزرگ مخزنی گلستان، از جمله کوثر، وشمگیر، گلستان، بوستان و دانشمند، مجموعاً بیش از پنج هزار هکتار سطح آب دارند. این منابع، قابلیت استقرار نیروگاههای بزرگ با ظرفیت صنعتی را فراهم میکنند و میتوانند بخشی از نیاز استان به برق پاک را تأمین نمایند. همچنین بیش از ۵۰۰ سد کوچک و آببندان با سطحی بیش از چهار هزار هکتار، امکان توسعه پروژههای مقیاس متوسط و کوچک را فراهم کرده است. این پراکندگی، انعطافپذیری اجرای پروژهها را افزایش میدهد.
استخرهای ذخیره آب در اراضی کشاورزی و واحدهای صنعتی نیز امکان استقرار نیروگاههای خورشیدی شناور کوچک را فراهم میکنند. بهرهگیری از این منابع میتواند تولید برق در محل مصرف را تسهیل کرده و هدررفت انرژی در شبکه انتقال را کاهش دهد. همچنین سایه ایجاد شده بر سطح آب از تبخیر جلوگیری میکند و مزایای اقتصادی و زیستمحیطی دوگانه به همراه دارد. سرمایهگذاران میتوانند پروژههای کوچکمقیاس را با بازده سریعتر اجرا کنند.
وجود خطوط انتقال برق و مسیرهای دسترسی در مجاورت اکثر مخازن و آببندانها، اجرای پروژهها را سادهتر و هزینههای زیرساختی را کاهش میدهد. این شرایط، گلستان را به منطقهای جذاب برای ورود سرمایهگذاران داخلی و خارجی تبدیل کرده است. دسترسی آسان به زیرساختها و منابع انرژی، زمان اجرای پروژه را کوتاهتر کرده و ریسک اقتصادی طرحها را کاهش میدهد. کارشناسان معتقدند که این مزایا، موجبات رشد سریع صنعت انرژی پاک در استان را فراهم میسازد.
احداث نیروگاههای خورشیدی شناور میتواند جایگاه گلستان را از استان مصرفکننده برق به تولیدکننده و حتی صادرکننده انرژی پاک ارتقا دهد. این تحول، اثرات مثبت اقتصادی، اشتغالزایی و توسعه صنایع مرتبط را در پی خواهد داشت. همچنین امکان فروش برق تولیدی به شبکه سراسری با قراردادهای تضمینی، بازگشت سرمایه را تسهیل کرده و جذابیت اقتصادی پروژهها را افزایش میدهد. بهرهگیری از این ظرفیتها، استان را به قطبی پایدار در شمال کشور تبدیل خواهد کرد.
توسعه این فناوری، حلقه مهمی در مدیریت یکپارچه منابع آب استان ایجاد میکند. کاهش تبخیر مخازن و بهبود کیفیت آب، بهرهبرداری از منابع کشاورزی و صنعتی را بهینه میسازد. همچنین این پروژهها میتوانند فشار بر اراضی مرتعی را کاهش داده و به حفظ پوشش گیاهی و اکوسیستم استان کمک کنند. با سیاستگذاری هوشمندانه، گلستان میتواند به نمونهای موفق در تلفیق انرژی پاک و حفاظت محیط زیست تبدیل شود.
متخصصان معتقدند که اجرای نیروگاههای شناور، علاوه بر تأمین انرژی پایدار، موجب افزایش تابآوری زیستمحیطی و کاهش اثرات تغییر اقلیم در استان خواهد شد. فناوریهای نوین و مدیریت صحیح منابع آب، نقش مهمی در تحقق اهداف توسعه پایدار دارند. گلستان با بستر مناسب آبی و پتانسیل سرمایهگذاری، میتواند الگویی موفق در کشور برای ترکیب انرژی پاک و حفاظت منابع طبیعی ارائه دهد.
پتانسیل سرمایهگذاری در این بخش نیز بالا است و بخش خصوصی میتواند با حداقل ریسک وارد پروژهها شود. تجربه جهانی نشان میدهد که سرمایهگذاری در نیروگاههای شناور، بازده اقتصادی طولانی مدت و پایدار دارد. این موضوع برای توسعه صنعت انرژی خورشیدی در گلستان انگیزه مضاعف ایجاد میکند. ظرفیتهای موجود، زمینه مشارکت و بهرهبرداری سریع را فراهم آوردهاند.
استفاده از فناوری نیروگاههای شناور در گلستان، علاوه بر مزایای محیطزیستی، میتواند به توسعه صنایع جانبی نظیر تولید سازههای شناور، خدمات نصب و نگهداری و تجهیزات فنی مرتبط کمک کند. ایجاد زنجیره ارزش کامل در استان، فرصتهای شغلی متنوعی را برای متخصصان، مهندسان و کارگران فراهم میکند. این امر رشد اقتصادی منطقه را تقویت و جذب سرمایهگذاری بیشتر را تسهیل مینماید.
نکته قابل تأمل بازار کسبوکار
استفاده از انرژی خورشیدی شناور در گلستان میتواند هزینههای برق مصرفی در صنعت و کشاورزی را کاهش دهد. تولید برق در محل مصرف، نیاز به شبکه انتقال طولانی و تلفات انرژی را کاهش داده و بهرهوری اقتصادی را افزایش میدهد. این موضوع جذابیت سرمایهگذاری و اجرای پروژهها را دوچندان میکند.
پیشبینی میشود ورود سرمایهگذاران جدید داخلی و خارجی، زنجیرهای از مشاغل مرتبط با انرژی پاک ایجاد کند. فعالیتهایی مانند تولید سازههای شناور، نصب پنلها و خدمات نگهداری، فرصتهای شغلی متعددی به همراه خواهد داشت. توسعه این بخش میتواند بخش خصوصی را به یکی از موتورهای اصلی رشد اقتصادی استان تبدیل کند.
کاهش تبخیر آب و بهبود کیفیت منابع آبی، علاوه بر مزیت زیستمحیطی، مزیت اقتصادی مستقیم نیز دارد. بهرهبرداران کشاورزی و صنعتی با کاهش هزینههای تأمین آب، سودآوری خود را افزایش میدهند و این امر موجب جلب توجه سرمایهگذاران به پروژههای کوچک و متوسط میشود. به این ترتیب، فناوری شناور به ابزار اقتصادی و محیطزیستی همزمان تبدیل میشود.
امکان فروش برق تولیدی به شبکه سراسری با قراردادهای تضمینی، بازگشت سرمایه را مطمئن کرده و ریسک اقتصادی پروژهها را کاهش میدهد. این موضوع، گلستان را به قطب تولید انرژی پاک تبدیل میکند و امکان صادرات برق به دیگر استانها و افزایش درآمد اقتصادی را فراهم میسازد.
توسعه نیروگاههای خورشیدی شناور میتواند استان را از یک مصرفکننده صرف انرژی به یک صادرکننده برق پاک و پایدار تبدیل کند. این تحول، اثرات مثبت اقتصادی و اجتماعی گستردهای دارد و میتواند جایگاه گلستان را در نقشه انرژی کشور ارتقا دهد. همزمان، این اقدام الگویی موفق در ادغام توسعه صنعتی و حفاظت محیط زیست ارائه میکند.
دیدگاهتان را بنویسید