وکالت؛ شغلی فراتر از کسب و کار
به گزارش خبرنگار بازار کسب و کار استان گلستان سالهاست که به دلیل برخورداری از خاک حاصلخیز، اقلیم متنوع و ظرفیتهای گسترده در بخش کشاورزی، جایگاه مهمی در تولید محصولات استراتژیک کشور داشته است. این ظرفیتها امروز بهعنوان محور اصلی توسعه اشتغال استان مطرح میشوند؛ محوری که میتواند اقتصاد محلی را به سمت پایداری پیش ببرد و وابستگی به مشاغل سنتی را کاهش دهد.
ایوب هلاکو، مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی گلستان، در برنامه میز اقتصاد شبکه بینالمللی خبر تأکید کرد که اشتغال تنها یک شاخص اقتصادی نیست، بلکه ستون اصلی معیشت و آرامش خانوادهها به شمار میرود. او باور دارد که بدون ایجاد فرصتهای پایدار، هیچ جامعهای نمیتواند به رفاه اجتماعی واقعی دست یابد و ثبات اقتصادی خود را حفظ کند.
هلاکو با اشاره به پتانسیلهای کشاورزی، دامپروری و شیلات در استان، آنها را موتور محرک توسعه گلستان معرفی کرد. به گفته او، وجود تنوع اقلیمی و دسترسی به منابع طبیعی غنی، فرصت کمنظیری برای ایجاد اشتغال پایدار فراهم کرده است؛ بهویژه در حوزه صنایع تبدیلی که میتواند ارزش افزوده محصولات را چند برابر افزایش دهد.
مدیرکل تعاون کار و رفاه اجتماعی گلستان از تخصیص بیش از ۱۵۲ میلیارد تومان تسهیلات مشاغل خانگی در سال گذشته خبر داد؛ رقمی که در سال جاری به حدود ۳۰۰ میلیارد تومان افزایش یافته و روند حمایت از طرحهای کوچک و متوسط را تقویت کرده است. این افزایش تسهیلات نشان میدهد که سیاستگذاران به اهمیت کسبوکارهای خرد در اشتغالزایی واقف شدهاند.
او همچنین از سهم ۱۲۰۰ میلیارد تومانی استان از محل جز ۷-۱ تبصره ۱۵ برای دستگاههای حمایتی سخن گفت؛ منابعی که قرار است برای حمایت از طرحهای اشتغالزا به دستگاههای متولی اختصاص یابد. این حجم از منابع، میتواند تحولی جدی در ساختار تولیدی استان ایجاد کند اگر بهدرستی هدایت شود.
هلاکو تأکید کرد که اصل مهم در استفاده از این منابع، شناسایی افراد و طرحهایی است که توانایی ایجاد فرصتهای شغلی پایدار دارند. او معتقد است که اهلیت، توان فنی و سابقه مرتبط باید ملاک تخصیص منابع باشد تا سرمایههای استان در مسیر درست قرار گیرد و خروجی قابل لمس داشته باشد.
وی با اشاره به جایگاه فارغالتحصیلان دانشگاهی در اقتصاد، گفت بسیاری از جوانان تحصیلکرده با وجود توان علمی و عملی، در مسیر ضمانتها، وثایق و مجوزهای اداری دچار چالش میشوند. این چالشها موجب توقف طرحها و از دست رفتن ظرفیتهای ارزشمند انسانی میشود و نیاز به بازنگری جدی دارد.
از نظر او، حمایت از نخبگان و تأمین مسیرهای آسان برای ورود آنان به عرصه تولید، یکی از ضروریترین اقدامات بخش کار و اشتغال است. زیرا بدون دانش و فناوری، امکان توسعه صنایع تبدیلی و نوآوری در کشاورزی وجود نخواهد داشت.
هلاکو معتقد است که صنایع تبدیلی در گلستان همچنان ظرفیتهای استفادهنشده فراوانی دارد. بهویژه در حوزه محصولاتی نظیر گندم، کلزا، آفتابگردان، ماهیان گرمابی و تولیدات باغی که هر سال بخشی از آنها بدون فرآوری از استان خارج میشود و ارزش افزوده آن به مناطق دیگر میرسد.
توسعه واحدهای فرآوری، بستهبندی و سردخانهای میتواند نه تنها از خامفروشی جلوگیری کند بلکه اشتغال قابلتوجهی برای روستاییان ایجاد کند. این حوزه از جمله بخشهایی است که نیازمند سرمایهگذاری هدفمند و حمایت جدی دستگاههای اجرایی است.
در کنار صنایع تبدیلی، مشاغل خانگی در گلستان جایگاه مهمی یافتهاند. افزایش تسهیلات و استقبال مردم از ایجاد کسبوکارهای کوچک در حوزه صنایعدستی، پوشاک، غذاهای بومی و خدمات محلی، توانسته مسیر اشتغال در خانه را برای بسیاری از خانوادهها هموار کند.
مدیرکل کار استان نقش زنان در توسعه مشاغل خانگی را بسیار پراهمیت دانست و گفت بخش بزرگی از طرحهای موفق این حوزه توسط بانوان اداره میشود. این موضوع نشاندهنده توان مدیریتی و خلاقیت زنان گلستانی در عرصه اقتصاد خانواده و اشتغال خرد است.
هلاکو تاکید کرد که نظارت بر تخصیص منابع باید با دقت انجام شود تا تسهیلات صرفاً به دست افراد واقعی و دارای طرحهای عملیاتی برسد. او گفت اگر نظارت جدی نباشد، منابع هدر خواهند رفت و نتیجه آن در آمار اشتغال کشور قابل مشاهده نخواهد بود.
در استان گلستان تجربه ثابت کرده است که هرگاه دستگاههای اجرایی همافزایی داشتهاند، نتایج اقتصادی ملموستری بهدنبال داشته است. همکاری میان جهاد کشاورزی، تعاون، کار، بانکها و بخش خصوصی میتواند روند توسعه اشتغال را چند برابر سرعت ببخشد.
هلاکو با رویکردی امیدوارانه اعلام کرد که آینده اشتغال استان روشن است؛ مشروط به اینکه برنامهها با نظارت دقیق اجرا شوند و تصمیمات کلان، از پشتوانه کارشناسی و دادههای واقعی برخوردار باشند. به باور او، گلستان ظرفیت تبدیل شدن به الگوی ملی در اشتغال پایدار را دارد.
کارشناسان اقتصادی نیز معتقدند که تمرکز بر صنایع تبدیلی، حلقه مفقوده توسعه کشاورزی در استان بوده است. زیرا محصولاتی که بدون فرآوری از استان خارج میشوند، علاوه بر کاهش درآمد، امکان ایجاد اشتغال گسترده را از بین میبرند.
شاخصهای توسعه استان نشان میدهد که جمعیت روستایی گلستان سهم قابلتوجهی در اقتصاد دارد و همین موضوع اهمیت ایجاد مشاغل پایدار در مناطق روستایی را دوچندان میکند. صنایع تبدیلی و مشاغل خانگی در این میان بهعنوان دو محور کلیدی مطرح هستند.
از سوی دیگر، تقویت زنجیره تولید تا بازار میتواند فرصتهای جدیدی در حوزه صادرات برای استان ایجاد کند. محصولات فرآوریشده کشاورزی گلستان ظرفیت رقابت در بازارهای منطقهای را دارند و میتوانند نقش مهمی در ارزآوری ایفا کنند.
یکی از چالشهای مهم، آموزش نیروی انسانی متخصص برای ورود به حوزه صنایع تبدیلی است. کارشناسان معتقدند ایجاد مراکز مهارتآموزی و تقویت آموزشهای فنی میتواند نیاز صنایع به نیروی متخصص را تأمین و روند اشتغال را تسهیل کند.
گلستان با ترکیب سرمایه انسانی جوان، منابع طبیعی غنی و دسترسی به بازارهای شمال کشور، جایگاه ممتازی در توسعه اقتصادی شرق دریای خزر دارد. برنامههای اشتغالزایی در صورت هدایت صحیح میتوانند این استان را به یکی از قطبهای تولیدی کشور تبدیل کنند.
هلاکو در پایان تأکید کرد که مسیر پیشروی استان باید بر پایه همافزایی، شفافیت، نظارت و توجه به مزیتهای بومی ادامه یابد. او آینده اشتغال گلستان را “امیدبخش” توصیف کرد و گفت با تکیه بر صنایع تبدیلی، میتوان به توسعه پایدار اقتصادی دست یافت.
نکته قابل تأمل بازار کسب و کار
گلستان با وجود ظرفیتهای گسترده همچنان با چالش کمبود سرمایهگذاری هدفمند در صنایع تبدیلی مواجه است. بخش خصوصی برای ورود به این عرصه نیازمند تضمینهای حمایتی، ثبات در سیاستگذاری و کاهش روندهای اداری است؛ مسیری که در صورت اصلاح میتواند تحولی جدی ایجاد کند.
از نگاه تحلیلگران، مشاغل خانگی بهویژه توسط زنان، امروز یکی از سریعترین مسیرهای ایجاد اشتغال در استان است؛ اما این حوزه نیازمند آموزشهای تخصصی بازاریابی، بستهبندی و فروش آنلاین است تا کسبوکارها از سطح محلی فراتر رفته و به درآمد پایدار برسند.
در ساختار اشتغال گلستان، فارغالتحصیلان دانشگاهی همچنان با موانع جدی مواجه هستند که میتواند انگیزه آنان برای ورود به عرصه تولید را کاهش دهد. اصلاح سازوکار وثایق بانکی، تسهیل فرآیند صدور مجوزها و ایجاد خط ویژه حمایتی میتواند این مشکل را تا حد زیادی رفع کند.
در نهایت، تحقق اشتغال پایدار در گلستان تنها با تخصیص منابع مالی امکانپذیر نیست؛ بلکه نیازمند همافزایی واقعی میان دستگاههای اجرایی، بخش خصوصی و نهادهای حمایتی است. نظارت دقیق، شفافیت در تخصیص منابع و نگاه توسعهمحور میتواند مسیر اشتغال استان را بهطور واقعی متحول کند.
دیدگاهتان را بنویسید