×
×

نگاهی به سفر رییس سازمان جنگل ها
برای صیانت از جنگل های زاگرس با گام های رو به جلو

  • کد نوشته: 10251
  • ۱۳۹۹-۰۷-۱۲
  • ۰
  • استان ایلام با گستره حدود ۲۰ میلیون کیلومتر مربع و ۸۷ درصد مساحت جنگل ها و مراتع و دارا بودن بیش از ۶۴۰ هزار هکتار جنگل که ۱۱ درصد جنگل های نواحی زاگرس را در خود جای داده به عروس زاگرس شهره است.
    برای صیانت از جنگل های زاگرس با گام های رو به جلو
  • تبلیغ هدفمند

     استان ایلام با گستره حدود ۲۰ میلیون کیلومتر مربع و ۸۷ درصد مساحت جنگل ها و مراتع و دارا بودن بیش از ۶۴۰ هزار هکتار جنگل که ۱۱ درصد جنگل های نواحی زاگرس را در خود جای داده به عروس زاگرس شهره است.

    بی گمان وجود این همه موهبت الهی که در فصول مختلف این استان را به تابلوهای نقاشی بسیار زیبا به دلیل دارا بودن جنگل ها و چشم اندازهای طبیعی مبدل می کند، دارایی ارزشمندی است که همه را به صیانت و حفاظت از آن وا می دارد.

    هرچند روزگار نه چندان دور به دلیل خشکسالی های پی در پی و هجوم ریزگردها و همچنین سایر آفت های طبیعی نظیر آتش سوزی و انگل لورانتوس جنگل های ایلام در امان نبودند و بسیاری از آنها دچار زوال و خشکیدگی شدند اما با همت و توجه مسئولان به ویژه در سفر اول رییس جمهوری به استان ایلام دولت تدبیر و امید طرح احیای جنگل های خشکیده را در دستور کار خود قرار داد.

    با تلاش و پیگیری استاندار ایلام و مسوولان منابع طبیعی در هر برهه برای توسعه جنگل ها و اقتصادی کردن آنها و همچنین توسعه کشاورزی مدرن و جلوگیری از چرای بی رویه دام و فرهنگ سازی در راستای صیانت از این جنگل های خدادادی تلاش شد تا بتوان ضمن احیا، گام بزرگی در راستای حفاظت از این موهبت چشم نواز الهی برداشته شود.

    روز گذشته معاون وزیر جهاد کشاورزی و رییس سازمان، جنگل ها، مراتع و آبخیزداری و هیات همراه به استان ایلام سفر کرد و ۳۲ طرح آبخیزداری با حضور وی به بهره برداری رسید.

    این طرح ها در گستره ۱۳ هزار هکتار به ارزش ۳۰ میلیارد تومان برای اولین بار در کشور در سال جاری بهره برداری شده است.

    کاهش فرسایش خاک، کنترل سیل، تغذیه سفره‌های زیرزمینی، افزایش بیومس مرتعی و چوبی و ترسیب کربن و میکرو اقلیم از جمله مزایای اجرای طرح های آبخیزداری است.

    به گفته معاون آبخیزداری سازمان جنگل ها، به طور متوسط به ازای هر یک میلیون تومان هزینه عملیات آبخیزداری، ۴.۷ میلیون تومان سالانه درآمد ایجاد می‌شود.

    افتتاح هفته ای ۴۸ طرح آبخیزداری در کشور

    رییس سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری در این سفر گفت: قرار است هفته‌ای ۴۸ هزار هکتار طرح‌های آبخیزداری در کشور به بهره برداری برسد.

    مسعود منصور همچنین افزود: امسال اجرای طرح کاداستر برای ۳۲ میلیون و ۷۰۰ هزار هکتار از اراضی ملی کشور هدفگذاری شده است.

    وی اظهار داشت: وظیفه اصلی سازمان جنگل‌ها حفاظت از عرصه‌های ملی است که در کنار حفاظت فیزیکی، برخوردهای قانونی با متعرضان به عرصه‌های ملی و بازگشت اقتدار حفاظتی به عرصه‌های منابع طبیعی را به طور جد در دستور کار قرار داده است.

    وی افزود: سازمان جنگل‌ها به وجه فنی در حفاظت از عرصه‌های ملی نگاه و توجه ویژه‌ای داشته است تا فعالیت‌های منابع طبیعی به صورت ضابطه‌مند انجام شود.

    تدوین طرح ۹ در ۹۹ برای سال جاری

    رییس سازمان‌ جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور ادامه داد: در سال جهش تولید ۹ محور کاری با عنوان “طرح ۹ در ۹۹” تدوین و به همه ادارات کل منابع طبیعی استان‌ها جهت اجرا ابلاغ شده است که با برنامه‌ریزی و اجرای این طرح‌ها اقدامات سازمان جنگل‌ها از سرعت قابل توجهی برخوردار می‌شود.

    وی اضافه کرد: یکی دیگر از مهمترین برنامه‌های سازمان جنگل‌ها اجرای طرح‌هایی نظیر توسعه جنگل کاری اقتصادی، زراعت چوب و توسعه کشت گیاهان دارویی است.

    منصور با اشاره به اینکه توسعه جنگل کاری اقتصادی در سطح ۳۰ هزار هکتار از اراضی کشور تاکید کرد: در این طرح از گونه‌های مختلف مثمر استفاده می‌شود.

    وی اضافه کرد: یکی از مهمترین برنامه این سازمان برای تحقق اقتصاد مقاومتی توسعه کشت گیاهان دارویی است که در سطح ۵۰ هزار هکتار از اراضی کشور اجرایی می‌شود.

    رییس سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور ادامه داد: طرح زراعت چوب نیز در سطح ۳۰ هزار هکتار از اراضی کشور اجرایی می‌شود.

    تبدیل پروانه های چرا به طرح مرتع داری

    رییس سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری با بیان اینکه مرتع‌داری در کشور بیشتر برای تولید دام است، گفت: بر اساس برنامه زمانبدی ۲ ساله مقرر شده است همه پروانه‌های چرا به طرح مرتع‌داری تبدیل شوند.

    منصور همچنین در آیین افتتاح ۳۲ طرح آبخیزداری استان ایلام اظهار داشت: رویکرد سازمان در طرح‌های مرتع‌داری تغییر کرده است و در رویکرد جدید، مرتع‌داری دامی به مرتع‌داری تطبیقی تغییر می‌یابد.

    وی تاکید کرد: در طرح تطبیقی، هر منطقه اقتصادی از مرتع به گونه گیاهی، گونه‌های درختی و متناسب با شرایط اقلیمی آن ناحیه اختصاص می‌یابد و هدف اصلی از اجرای این طرح این است که مراتع، معیشت مرتع‌دار را بدون تکیه بر تولید دام تامین کند.

    رییس سازمان جنگل‌ها مراتع و آبخیزداری گفت: برای عملیات جنگل‌کاری اقتصادی در سطح ۳۰ هزار هکتار در کشور هدف‌گذاری شده است و برنامه داریم به استان‌هایی که قابلیت اقلیمی بهتری برای اجرای این طرح دارند بطور خاص‌ توجه شود.

    وی افزود: طرح کاشت ۵۰ هزار هکتار گیاهان دارویی به عنوان یکی از پروژه‌های اقتصاد مقاومتی در جلسه‌ای با حضور معاون اول رییس‌جمهوری نهایی شد و به تصویب رسید.

    منصور یادآورشد: در سال جدید با توجه به توقف تولید و نیز نیاز کشور به صنایع چوبی، ۳۰ هزار هکتار توسعه زراعت صنایع چوبی پیش‌بینی شده است که در فصل کاشت عملیات آن آغاز می‌شود.

    رییس سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری گفت: همه نهالستان‌ها و پارک‌های جنگلی که از رونق افتاده بودند با اختصاص ردیف سنواتی تا پایان سال صاحب طرح و مجری خواهند شد.

    منصور با بیان اینکه مراتع بعنوان نیاز اصلی و یکی از پتانسیل‌های اساسی کشور محسوب می‌شود، افزود ۸۰ میلیون هکتار مرتع در کشور وجود دارد که تنها ۳۰ میلیون هکتار در قالب طرح مرتع‌داری قرار گرفته و ۲۰ میلیون هکتار نیز موجودی پیدا کرده است.

    برای صیانت از جنگل های زاگرس با گام های رو به جلو
    برای صیانت از جنگل های زاگرس با گام های رو به جلو

    اجرای ۱.۵ میلیون هکتار طرح آبخیزداری در کشور

    معاون آبخیزداری سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری گفت: برنامه امسال برای اجرای طرح‌های آبخیزداری در کشور در سطح ۱.۵ میلیون هکتار در دست اقدام است.

    به گزارش ایرنا، پرویز گرشاسبی روز سه‌شنبه در حاشیه بهره‌برداری از ۳۲ طرح آبخیزداری استان ایلام اظهار داشت: تاکنون ۳۰ میلیون و ۴۰۰ هزار هکتار در کشور طرح آبخیزداری انجام شده و امسال نیز قرار است این طرح در سطح یک و نیم میلیون هکتار تداوم داشته باشد.

    وی با اشاره به کارکردهای آبخیزداری افزود: حوزه آبخیز کارکردهای متنوعی دارد که کاهش فرسایش خاک، کنترل سیل، تغذیه سفره‌های زیرزمینی، افزایش بیومس مرتعی و چوبی و ترسیب کربن و میکرو اقلیم از جمله آن‌هاست.

    وی یادآور شد: به طور متوسط ارزش اقتصادی عملیات آبخیزداری در کشور ۴.۷ است یعنی به ازای هر یک میلیون تومان هزینه، ۴.۷ میلیون تومان سالانه درآمد ایجاد می‌شود.

    و ی تاکید کرد: بنابراین در یک سرزمین گرم و خشک که آب بهای بالایی دارد بهترین کار اجرای طرح‌های آبخیزداری و تغذیه سفره‌های زیرزمینی است.

    گرشاسبی گفت: در کشور ۱۴۰ میلیارد مترمکعب ذخایر راهبردی آب زیرزمینی استفاده شده است که اکنون نیاز است با اجرای طرح‌های آبخیزداری تقویت شوند.

    وی اضافه کرد: اگر ۴.۵ هکتار طرح‌های آبخیزداری را توسعه دهیم پنج میلیارد مترمکعب به ذخایر آب زیرزمینی اضافه و به طور متوسط در هر هکتار هزار مترمکعب آب به ذخایر سفره‌های زیرزمینی اضافه می‌شود.

    وی تاکید کرد: استان ایلام در بحث تولید نهال و گیاهان دارویی از استان‌های شاخص کشور است و منابع طبیعی با حمایت و همکاری مجموعه استانداری و دیگر دستگاه‌های مرتبط عملکرد بسیار خوبی داشته است.
     
    طرح احیا و سامانه گرمسیری در راستای بیابان زدایی در ایلام

    استاندار ایلام با بیان اینکه مازاد دام باعث نابودی مراتع، جنگل‌ها و طبیعت نشده است، افزود:  اگر به مناطقی از طبیعت خسارتی وارد می‌شود این خسارت به دلیل دخالت عوامل انسانی است.  

    قاسم سلیمانی‌دشتکی افزود: استان ایلام  از استان‌هایی است که بخش جنوبی آن به‌ویژه در شهرستان‌های دهلران و مهران بیشتر بیابانی است که در چند سال اخیر وزارت نیرو اقدامات ارزشمندی در بحث بیابان‌زدایی منابع طبیعی، طرح احیا و سامانه گرمسیری در این استان اتخاذ کرده است.

    وی  با بیان اینکه در چند سال حدود ۱۱۰ هزار هکتار از  زمین‌های استان تحت پوشش کشت آبی قرار گرفته است، افزود:  در استان ایلام طرح گرمسیری ۵۰ هزار هکتار، ۳۰ هزار هکتار طرح‌های احیا و بیش از ۳۰ هزار نیز توسط وزارت جهاد کشاورزی یا به بهره برداری رسیده یا در دست اجراست.

    مهار ریزگردها با اجرای جنگل کاری در نوار مرزی

    استاندار ایلام گفت: اجرای طرح جنگل کاری و بیابان زدایی در مناطق جنوبی استان و نوار مرزی نقش بسیار مهمی در کاهش و مهار ریزگردها دارد.

     قاسم سلیمانی دشتکی ایلام در دیدار با رییس سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور با تقدیر از تلاش های مجموعه جهاد کشاورزی و منابع طبیعی در استان اظهار داشت: در این حوزه اقدامات منحصر بفرد و خوبی در سطح استان ایلام انجام شده که در کشور سرآمد است.

    وی با اشاره به بیابانی بودن قسمت زیادی از مناطق جنوبی استان افزود: در قسمت جنوب شهرستان های دهلران و مهران بیابان وجود دارد که در آنجا با کمک وزارت جهاد کشاورزی و وزارت نیرو چند کار اساسی انجام داده ایم که یکی از مهم ترین آنها بحث جنگل کاری و بیابان زدایی در استان بوده است.

    استاندار ایلام با بیان اینکه که اقدامات موثری در حوزه منابع طبیعی و آبخیزداری در جهت حفظ بیابان ها و مهار ریزگردها در استان صورت گرفته است، یادآور شد: منابع طبیعی در دل بیابان ها با هدف برچیدن منشاء ریزگردها به طرز شایسته ای شروع به درختکاری و جنگل کاری کرده و این اقدامات امروز باعث تثبیت خاک، آب و منابع طبیعی در استان شده است.

    سلیمانی دشتکی اضافه کرد: در این طرح ها علاوه بر کاشتدرختان مثمر نظیر بادام، گل نرگس کشت می شود که حتی می تواند برای مردم منطقه باعث درآمدزایی شود

    وی گفت: کار مهم دیگر طرح احیا اراضی کشاورزی است که ظرف ۲ یا سه سال گذشته زمین های آبی استان از ۷۵ هزار هکتار به ۱۱۰ هزار هکتار افزایش پیدا کرده است.

    استاندار ایلام با تاکید بر این مهم که منابع طبیعی اولویت ما در حوزه اعتبارات است، افزود: در حوزه زیرساخت های منابع طبیعی و محیط زیست هیچ محدودیتی برای اجرای طرح ها نگذاشته ایم و با اقداماتی چون آبخیزداری، آبخوانداری، کشت جایگزین و … در جهت حفظ منابع طبیعی و محیط زیست حرکت کرده ایم. 

    وی در ادامه کار نهضت جنگل کاری را محدود به استان ندانست و گفت: در جهت حذف منشا ریزگردها با کشور عراق تفاهم کرده ایم که ۶۰۰ هزار نهال در نوار مرزی کاشت شود اما به دلیل مسائل کرونا فعلا ادامه کار متوقف شده است.

    اختصاص ۳۰ میلیارد تومان برای مهار سیل در ایلام

    مدیرکل منابع طبیعی ایلام نیز گفت: از محل صندوق توسعه ملی ۳۰ میلیارد تومان برای کنترل سیل در شهر ایلام اختصاص یافته است.

    رضا احمدی اظهار داشت: با کمک این اعتبار ۱۳ هزار هکتار عملیات آبخیزداری و آبخوانداری در قالب ۳۲ پروژه و بیش از ۵۰ هزار مترمکعب و همچنین ۷۰۰ پروژه خشکه‌چینی انجام گرفت.

    وی ادامه داد: همچنین چهار هزار و ۱۰۰ هکتار کار بیولوژیکی نیز در اراضی بالا دست شهر ایلام انجام شد.

    وی اضافه کرد: این طرح‌ها ظرف مدت چهار ماه با یک کار بسیجی و جهادی به اتمام رسید و اگر بارش‌های پاییزی رخ دهد دیگر نگران سیلاب در شهر نخواهیم بود.

    احمدی گفت: در کل کشور زراعت چوب قرار است در سطح  ۳۰ هزار هکتار انجام گیرد که سهم استان ایلام شش هزار هکتار است.

    وی یادآور شد: تولید نهال برای زراعت چوب در نهالستان‌های استان به میزان چهار میلیون اصله انجام گرفته و دو میلیون در دست تولید است.

    وی ابراز امیدواری کرد: با اجرای این طرح اقتصادی درآمدی برای مردم استان ایجاد شود.

    یک چهارم زراعت چوب کشور در ایلام

    مدیرکل منابع طبیعی ایلام گفت: بر اساس برآوردهای صورت گرفته یک چهارم زراعت چوب سراسر کشور از ابتدای سال جاری تاکنون در استان ایلام انجام شده است.

    رضا احمدی روز چهارشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: زراعت چوب در سال های اخیر مورد توجه دولت و وزارت جهاد کشاورزی قرار گرفته و در کنار مزایایی که برای حفاظت از محیط زیست دارد، از جنبه اقتصادی نیز بسیار مثمرثمر است.

    وی افزود: از ابتدای امسال تاکنون در سراسر کشور ۲۰ هزار هکتار پروژه زراعت چوب اجرا شده که یک چهارم آن معادل پنج هزار هکتار در استان ایلام بوده است.

    مدیرکل منابع طبیعی ایلام یادآور شد: زراعت چوب در مقابله با هجوم ریزگردها، گرد و غبار، بیابان زدایی، حفظ اراضی طبیعی و کشاورزی تاثیر بسزایی دارد و در کنار آن برای مصارف کشور در زمینه چوب نیز می تواند تا حدی نیاز موجود را برطرف کند.

    احمدی گفت: گونه مقاوم و زود رشد اکالیپتوس در مناطق جنوبی و واریته های مختلف صنوبر در شمال استان برای زراعت چوب کشت می شود و چوب این درختان در صنایع مختلفی چون نئوپان، کاغذ، مبل و جعبه سازی مورد استفاده قرار می گیرد.

    وی تاکید کرد: استان ایلام در سال های اخیر به این عرصه ورود کرده و با توجه به شرایط جغرافیایی از مناطق مستعد برای اجرای این پروژه است، این طرح می‌تواند به کاهش قیمت و قاچاق چوب، جلوگیری از واردات چوب‌های آلوده و نیز جلوگیری از نابودی جنگل‌های زاگرس کمک کند.

    وی اضافه کرد: پده، صنوبر و اکالیپتوس گونه‌های اصلی زراعت چوب هستند و گل محمدی، لیمو، زیتون، نرگس و آویشن نیز به عنوان گونه‌های همراه در این طرح کاشت می‌ شوند.

    مدیرکل منابع طبیعی ایلام گفت: شهرستان های دره شهر و دهلران از مستعدترین مناطق برای اجرای پروژه زراعت چوب در استان هستند و هم اکنون این پروژه در حوزه دره شهر در حاشیه رودخانه سیمره حد فاصل روستای عباس آباد تا پلاک سیاه گلال امام زاده احمد در پاعلم در حال اجراست.

    احمدی اظهار داشت: این پروژه در شهرستان گرمسیری دهلران نیز با کشت گونه مقاوم اکالیپتوس جریان دارد و پیش بینی می شود ۳۰۰ هزار هزار نهال این گونه بویژه در دشت عباس کشت شود.

    افتتاح ۳۲ پروژه آبخیزداری استان ایلام 

    مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری ایلام گفت:در سفر اخیر رییس سازمان جنگل ها و آبخیزداری کشور به ایلام، تعداد  ۳۲ پروژه آبخیزداری، آبخوانداری و کنترل سیلاب در استان ایلام به عنوان اولین استان در سطح کشور که در سال جاری این طرح‌ها در آن به اتمام رسیده بود، افتتاح شد.

    رضا احمدی افزود: برای اجرای این پروژه‌ها بیش از ۳۰ میلیارد تومان اعتبار هزینه شده که در سطح ۱۳ هزار هکتار از حوزه آبخیز شهر ایلام اجرایی شده است.

    مدیرکل منابع طبیعی استان ایلام با اشاره به اینکه در این سفر قرار است طرح جنگل‌کاری اقتصادی کشور در سال ۹۹ نیز در شهرستان مهران آغاز شود، گفت: در این طرح سه هزار و ۲۵۰ هکتار برای استان مصوب شده ولی با تلاش‌های منابع طبیعی استان قرار است در سطح بیش ۱۲ هزار هکتار اجرایی شود.

    احمدی تصریح کرد: ۶۰ درصد کل طرح جنگل‌کاری در حوزه زاگرس و ۴۰ درصد طرح جنگل‌کاری در کل کشور در استان ایلام انجام می‌شود.

    برنامه‌ریزی برای تولید ۱۲ میلیون اصله نهال در استان ایلام

    احمدی اضافه کرد: دیگر برنامه مهم معاون وزیر جهاد کشاورزی و رییس سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور، بازدید از نهالستان ایوان بود.

    وی با اشاره به اینکه نهال‌کاری از دیگر حوزه‌های موفق استان ایلام است، گفت: امسال برنامه‌ریزی برای تولید ۱۲ میلیون اصله نهال در استان ایلام صورت گرفته است.

    مدیرکل منابع طبیعی استان ایلام یادآور شد: ۹ میلیون اصله نهال از میزان کل تولیدات استان در داخل استان استفاده و مابقی آن به دیگر مناطق کشور ارسال شد.
     
    سلیمانی دشتکی تاکید کرد: کارهایی که در حوزه منابع طبیعی و کشاورزی در استان ایلام انجام شده در کمتر استانی نظیر آن را می توان مشاهده کرد که به طور نمونه به توان به اجرای طرح سامانه گرمسیری اشاره داشت که اخیرا در سفر آقای دکتر نوبخت ۵۵۰ میلیارد تومان برای آبگیری سد کنجانچم اختصاص یافت و این یک حرکت بزرگ و تحول آفرین در جهت آبی کردن اراضی کشاورزی منطقه بشمار می رود.

    بازدیدرییس سازمان جنگل ها و مراتع و آبخیزداری کشور از نهالستان ایوان

    مسعود منصور رییس سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور در این بازدید اقدامات اداره کل منابع طبیعی استان ایلام در تولید نهال را خوب و مثبت ارزیابی کرد.

    مدیرکل منابع طبیعی ایلام نیز در این بازدید گفت: این اداره کل نسبت به تولید انواع نهال مرغوب، گونه های بومی استاندارد و متناسب با موقعیت جغرافیایی برای توسعه جنگل کاری در استان، احداث پارک های جنگلی و توسعه فضای سبز و احیای جنگل‌های استان اقدام کرده است.

    رضا احمدی تاکید کرد: ایلام اولین استان در کشور در زمینه تولید نهال است و علاوه بر تامین نهال استان، نهال مورد نیاز چندین استان دیگر را نیز تامین می کند بطوریکه سالانه ۴۵ گونه نهال به ۱۶ استان کشور صادر می شود.

    وی ادامه داد: افزایش ظرفیت نهالستان‌های استان از ۶ میلیون اصله در سال ۹۷ به ۱۲ میلیون اصله در سال ۹۸ رسیده است.

    مدیرکل منابع طبیعی استان ایلام افزود: از ۹ و نیم میلیون نهال کاشته شده در هفته‌های گذشته در کل کشور ۳ میلیون آن در استان ایلام صورت گرفته است.

    احمدی تاکید کرد: از ابتدای سال گذشته تاکنون هشت هزار هکتار جنگل کاری در ایلام ‌صورت گرفته است که تا پایان سال جاری این میزان به ۱۰ هزار هکتار افزایش می ‌یابد.

    احمدی گفت: امسال اداره کل منابع طبیعی استان ایلام ‌اقدام به کاشت ۳۰ هزار هکتار جنگل کاری خواهد کرد که در کشور بی نظیر است.

    وی ادامه داد: در حال حاضر ۷۰ هزار هکتار از عرصه‌های ملی، جنگل‌های با پوشش کم و بیابان‌های ایلام جنگل کاری شده است که تا پایان سال جاری این میزان به ۱۰۰ هزار هکتار خواهد رسید.

    احمدی اضافه کرد: تمام اقدامات فوق از محل اعتبارات ملی و صندوق توسعه اجرا شده است.

    رییس سازمان ‌جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور روز سه شنبه برای افتتاح و بازدید از چند طرح به استان ایلام سفر کرد.

    در این سفر ۳۲ پروژه آبخیزداری، آبخوانداری و کنترل سیلاب در استان ایلام که به عنوان اولین استان در سطح کشور که پروژه‌های آبخیزداری در سال جاری در آن به اتمام رسیده است، افتتاح شد.

    حدود ۸۷ درصد مساحت استان ایلام را جنگل و مرتع تشکیل می دهد.

    منبع: ایرنا

    اخبار مشابه

    دیدگاهتان را بنویسید

    نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *