روابط بین فردی

انسان موجودی اجتماعی است که یکی از رسالت های مهم آن، ایجاد، گسترش، تداوم و عمق بخشیدن به روابط بین فردی است. ارتباطات بین فردی، مهم ترین مولفه­ی زندگی ما از بدو تولد تا هنگام مرگ هستند به نحوی که پژوهش­های روان شناختی، سلامت جسمی و روانی، بهره وری شغلی و موفقیت، خودشکوفایی و نیز ارتقاء کیفیت زندگی را در گرو روابط بین فردی موثر می دانند. 

روابط بین فردی

در یادداشت­های پیشین، از ارتباط اثر بخش و موانع آن سخن به میان آمد و در این مجال قصد آن داریم تا با ده راه شناخت افراد برای بالا بردن مهارت روابط بین فردی آشنا شویم.

۱- احترام در روابط بین فردی: یکی از اساسی‌ترین و مهم‌ترین پایه‌های هر نوع ارتباطی، شناخت و رعایت احترام می‌باشد. حتی اگر ما با فردی ارتباط بسیار نزدیکی داشته باشیم، رعایت نکردن احترام از سوی ما موجب سردی رابطه و در نهایت به جدایی ختم خواهد شد.   

۲- شناخت تفاوت­ها در روابط بین فردی: مهم ترین اصل شناخت تفاوت‌های بین فردی برای این است که بتوانیم با به اشتراک گذاشتن تفاوت‌ها و بحث برد برد بین فردی با این تفاوت‌ها به تفاهم‌ برسیم. چرا که ممکن است در طول زمان تفاوت‌های حل نشده به جدایی ختم شود.

۳- استفاده از تفاهم­ها در روابط بین فردی: بسیاری از افراد در نزدیکی شما و کسانی که با آنها ارتباط دارید دارای سلیقه‌ها و تفکرات مشابه‌ای هستند. با شناخت تفاهم‌ها و سلیقه‌های مشابه می‌توان آن‌ها را با یکدیگر به اشتراک گذاشته و آنها را بهتر و کامل‌تر کنید. تحقیقات نشان داده کسانی که سلایق یکسان و مشابه دارند دوست‌های بسیار صمیمی برای یکدیگر می‌باشند.

۴- در باب عقاید و چهارچوب­ها: افراد بسته به شرایط و محیط زندگی خود دارای چهارچوب‌ها و عقاید متفاوتی می‌باشند که به عبارت ساده­تر می‌توان گفت تفاوت‌ها و تفاهم‌ها در باب عقاید و چهارچوب‌ها رقم می‌خورد. افراد ممکن است نسبت به یک موضوع یا یک اتفاق عقاید و چهارچوب‌های متفاوتی داشته باشند که بسیار مهم است ما آنها را بشناسیم و از آنها عبور نکنیم و باعث اذیت آنها نشویم.

۵- نگاه کردن از دید دیگران: در بحث‌ها فارغ از اینکه حق با چه کسی است؟ ابتدا باید سعی کنیم اتفاق‌ها و رخدادها را از دید طرف مقابل نیز بررسی کنیم. ممکن است یک حرف، یک اتفاق یا… برای ما مسئله سخت و پیچیده‌ای نباشد ولی برای فرد مقابل بسیار آزار دهنده باشد و برعکس. با نگاه کردن مسائل از دید فرد مقابل می‌توانیم با ابزار بیشتری مسائل را حل کنیم.

۶- درک کردن شرایط: فارغ از چهارچوب‌ها، سلایق و علایق و … باید شرایط طرف مقابل را بتوانیم برای خود تحلیل کنیم و آن‌ها را بفهمیم. ممکن است افراد بخاطر شرایطی که در آن قرار دارند پاسخ های متفاوتی به ارتباطات دهند. مانند شرایط بیماری، افسردگی، شرایط سخت مالی و …

۷- حرف زدن با یکدیگر: اگر مشکلی هست می‌توانیم با رعایت احترام به طرف مقابل آن را ابراز کنیم و سعی کنیم مشکلات را برطرف کنیم. اگر نکات مثبتی در فرد مقابل است آن را بگوییم تا فرد مقابل بتواند آن را حفظ کند.

۸- عذرخواهی و تشکر کردن: اگر باعث شدیم طرف مقابل ناراحت شود، باید غرور خود را کنار گذاشته و از وی عذرخواهی کنیم و شرایط را برای وی توضیح دهیم تا بتوانیم حفظ رابطه کنیم. اگر فردی باعث خرسندی ما شود هرچند کوچک، باید از او تشکر کنیم و این موضوع را انتقال دهیم که متوجه رفتار خوب وی شده‌ایم.

۹- گوش دادن به یکدیگر: مهم ترین اصل ارتباط، گوش دادن به طرف مقابل است. گوش دادن به حرف‌ها و رفتارهای افراد باعث شناخت ما از آن‌ها شده و در حقیقت این شناخت، زمینه آشنایی ما  با چهارچوب‌ها و عقاید افراد را فراهم خواهد کرد.

۱۰- گذاشتن یاد بود: برای یکدیگر یادداشت‌های کوتاه بگذارید. یادداشت‌ها هرچند کوتاه می‌تواند به افراد این حس را بدهد که به یاد آن‌ها هستیم. به یکدیگر هدیه بدهید. نیازی به هزینه‌های زیاد نیست یک شاخه گل یا یک سنجاق کوچک هم می‌تواند هدیه‌های ارزشمندی باشد. برای مراسم، تولدها و … به یاد یکدیگر باشید و با پیامی این به یاد بودن را به یکدیگر انتقال دهید.

دکتر محمود سلطانی

مدرس مهارت­های ارتباطی و زبان بدن