در خطبه ۱۲۶ نهج البلاغه که در باره عدالت و دادگری صادر شده امام علی می فرمایند :
عدالت اجتماعی درتخصیص بودجه وامکانات رفاهی شهرگرگان
اگر اموال بیت المال از خودم بود به گونه ای مساوی در میان مردم تقسیم می کردم چه رسد که جزء اموال خداوند باشد بر اجرای آن سختکوش تر هستم .
حال با این اوصاف و بیان عدالت علی (ع)باید اعتراف کرد که هستند مسئولانی که دغدغه مردم و رفع مشکلات مردم را دارند اما متاسفانه آنچه دیده می شود فاصله زیادی با عدل امام علی (ع) دارد .
عوارض و در آمد شهرداری ها جز بیت المال است که از مردم حاصل می شود. بعضی که توانگرند بر اساس فعالیت هایشان بیشتر دخیل هستند و بعضی که ضعیف ترند کمتر.
حال این درآمد ها باید به چه نحو خرج و صرف شود؟ آیا می توان این طور معتقد بود هرکه بیشتر داده سهم بیشتری داشته باشد و بالعکس کسی که کمتر عوارض و مالیات داده سهم کمتری ببرد؟ و یا اصلا افرادی که فقیر هستند و نمی توانند عوارضی بدهند نباید از امکانات رفاهی سهمی ببرند ؟
جواب را با این روایت از امام صادق (ع) بررسی می کنیم :
« ان ا… فرض للفقراء فی الاموال الاغنیاء ما یسعهم» خداوند در اموال اغنیاء و ثروتمندان سهمی قرار داده که نیاز ایشان را بر آورد .
طبق این روایت حاکمان برای برطرف کردن مشکلات مستمندان و تهیه امکانات رفاهی و اجتماعی فقیران از اغنیا و ثروتمندان مالیات و عوارض گرفته و صرف افرادضعیف جامعه می نماید .
اما آنچه در این دو دهه از مدیریت شهری شاهد آن هستیم کمتر به این قشر ضعیف جامعه اهمیت داده می شود و امکانات رفاهی و عمران شهری بیشتر حول مرکز و محلات بالا نشین می شود مثلا جانمایی و احداث فضای سبز با امکانات مناسب در مناطق بالا دستی با مناطق حاشیه شهر و پایین دستی قابل مقایسه نیست باز گشایی معابر و زیباسازی معابر مناطق بالانشین با مناطق ضعیف و کم برخوردار قابل مقایسه نیست برای نمونه امکانات رفاهی در شرق گرگان و محلات اوزینه و چناران ، کاشانی اصلا در شان شهروندان نمی باشد همچنین به عنوان مثال احداث و امکانات فضای سبز و پارک اوزینه را با پارک های مشابه در گرگانپارس و جام جم که هم زمان با هم احداث و افتتاح شده را مقایسه کنید متوجه بی عدالتی در تخصیص اعتبارات و امکانات رفاهی خواهید بود.
همچنین عمران و ترمیم راه ها و خیابان های مناطق مختلف با حاشیه شهر ها را بررسی کنید متوجه بی عدالتی دیگری خواهید شد بطور مثال چند روگذر و زیرگذر در سطح شهر و تعریض خیابان در سطح شهر و مناطق مرفه نشین مشاهده می کنید که همه آنها ظرف چند سال و مدت زمان کم اجرا شده اما تعریض و بازگشایی در حاشیه شهرها یا انجام نشده ویا به کندی انجام می شود مثال بازگشایی و تعریض خیابان چناران منتهی به کوی اوزینه که محل زندگی و رفت و آمد بیش از ده هزار شهروند گرگانی است و حدود ۲۰ سال توسط اهالی و معتمدین محل پیگیری شده و با توجه به اهمیت تراکم جمعیتی جزو راه های پرتردد محسوب می شود و حتی در قسمتی از آن باعث تصادفات شدید می شود که خسارت های جانی و مالی فراوانی به مردم وارد نموده است اقدامی صورت نمی گیرد .
آیا از نظر مسئولین ،عدالت اجتماعی شامل این مناطق نخواهد شد؟آیا مردم حاشیه شهر از بودجه هزاران میلیاردی سهمی برای تهیه امکانات رفاهی و رفع مشکلات حاشیه شهر ندارند ؟آیا جواب شما جواب بعضی مسئولین است که معتقد هستند نباید پول عوارض بالا نشین ها را در جای دیگر خرج کرد و یا چون در دید مسئولین بالا دست و مسافرین و توریست ها نیست جز اولویت قرار ندارد می باشد ؟ که اگر چنین است پس عدالت اجتماعی اجرا نخواهد شد و مقصرین در پیشگاه خداوند باید پاسخگوی این بی عدالتی باشند .
در پایان عرض میکنیم اگر واقعا میخواهیم عدالت اجتماعی را اجرا کنیم باید بعضی طرز تفکرات را اصلاح کرده و علی وار به مشکلات مردم رسیدگی کرده و در اخذ مالیات و عوارض و خرج آن در امور مردم عدل و انصاف را در نظر بگیریم .
دیدگاهتان را بنویسید