خود شناسی

خودشناسی یعنی تلاش انسان برای یافتن بهترین مسیر زندگی که عوامل ارثی و محیطی در آن تاثیرگذار است. همه افراد به دنبال رسیدن به سعادت و کمال هستند، اما خودشناسی به افراد کمک می­کند تا جست و جو را به شکلی سنجیده و آگاهانه دنبال کنند.

شناخت خود یعنی شناختن قدرت­ها و ضعف­ها، علائق و ترس­ها، خواسته ­ها و آرزوها که در نهایت به شناخت هدف در زندگی منجر می­شود. از طرفی خودشناسی به ما کمک می­کند تمام الگوهای فکری مخرب و عادت­های ناسالم خود را بشناسیم و آنها را اصلاح کنیم. ما با خودشناسی می­توانیم سلامت زندگی فردی و اجتماعی خود را ارتقا بدهیم. زمانی که متوجه شویم رفتارها و عواطف ما تا چه حدی به باورهای ما وابسته است، خودشناسی اهمیت می­یابد. انسان خودشناس، فردی آگاه است که خود را از بند تعصبات و تحمیل­های محیطی آزاد می­کند و مسیری آگاهانه را برای زندگی خود انتخاب می­کند. بی شک چنین انسانی در سطح اجتماع نیز با روشن بینی و شناخت صحیح از رفتارهای خویش به انتخاب­هایی خردمندانه و دوراندیشانه دست می­زند.

خودشناسی به شما برای حرکت به سوی تحقق آرزوهایتان کمک می­کند. در واقع هر چه بیشتر خود را بشناسید تصویر روشن تری از آرزوهای خود خواهید داشت و با آگاهی بیشتری در این مسیر حرکت خواهید کرد.

تمرین­های خودشناسی برای رسیدن به موفقیت :

• نه گفتن به خود را تمرین کنید:برای اینکه بتوانید به موفقیت­های بزرگ و دستاوردهای پایدار برسید لازم است که به برخی از لذت ها و خوشی­های زودگذر نه بگویید. نه گفتن به خود یک مهارت است و مانند بسیار از مهارت­های دیگر با تمرین کردن تقویت می­شود. هرچه بیشتر در برابر امور کوچک به خود نه بگویید، قوی تر شده و در مقابل وسوسه­ های بزرگ مقاومت بیشتری نشان می­دهید. تماشای فیلم، رسانه­ های اجتماعی و فعالیت­های مجازی از کارهای بسیار لذت بخشی است که روزانه وقت بسیار زیادی از افراد می­گیرد و اجازه نمی­دهند که افراد به کارهای دیگر خود بپردازند. البته استفاده از این امکانات اشتباه نیست اما لازم است که زمان پرداختن به آنها را کمی محدود کنید تا وقت بیشتری برای کارهای مهم خود داشته باشید.

• از واکنش­های ناخودآگاه بپرهیزید: تقویت خودشناسی باعث می شود که افراد در موقعیت­های مختلف واکنش­های عاقلانه­ای از خود نشان دهند. افرادی که به خودشناسی نرسیده­اند در شرایط بحرانی واکنش­های عجولانه­ای می­دهند که منجر به بدتر شدن شرایط می­شود. در شرایط استرس زا که خشمگین هستید یا احساس سرخوردگی می­کنید، یک نفس عمیق بکشید تا آرام شوید. در این صورت می­توانید شرایط را ارزیابی کنید و مناسب­ترین برخورد را داشته باشید.

• عیب و نقص های خود را بشناسید: همه­ی انسان­ها عیب­هایی دارند و هیچ کس کامل نیست. اینکه افراد عیب­های خود را بدانند ولی مسئولیت آنها را قبول نکنند هیچ فایده­ای نخواهد داشت. اکثر مردم به دیگران انتقاد می­کنند اما از عیب­های خود چشم پوشی می­کنند. مهارت خودشناسی کمک می­کند که افراد عیب­های خود را بپذیرند. با پذیرش عیب­ها می­توانید در جهت بهبود آن­ها تلاش کنید. 

• توجه به حرف­های خود: افکاری که به ذهن انسان وارد می­شود همواره مثبت نیست. بسیاری از این افکار منفی هستند و به راحتی می­توانند زمینه افسردگی و استرس را در انسان ایجاد کنند. واکنش­­­هایی که نسبت به پیروزی، شکست و سایر اتفاقات زندگی­تان می­دهید بر ذهن شما تاثیر می­گذارند. سعی کنید که نسبت به خود مهربان­تر باشید. اشتباهات را ببخشید و برای پیروز­ی­ها، به خود جایزه دهید.

• درک زبان بدن برای رسیدن به خودشناسی: زبان بدن بر افکار و حال روحی شما تاثیر زیادی می­گذارد. برای درگ بهتر حرکات بدنی می­توانید از خود فیلم بگیرید و خود را تماشا کنید. افرادی که خمیده راه می­روند و آهسته و نامفهوم صحبت می­کنند، سطح کورتیزول در بدنشان افزایش می­یابد واعتماد به نفس آنها کاهش می­یابد. در مقابل کسانی که با صدای بلند حرف می­زنند و راست می­ایستند اعتماد به نفس بیشتری دارند. این رفتارها باعث افزایش ترشح هورمون تستسترون در بدن شده و بهبود کارایی فرد کمک می­کند.

• به عقاید متفاوت توجه کنید: به عقاید و نظرات دیگران گوش دهید و در مورد آنها فکر کنید. این کار به شما کمک می­کند که باورهای خود را بررسی کنید. البته منظور این نیست که باورهای شما اشتباه و باورهای دیگران درست و منطقی است. تبادل نظر و فکر کردن به عقاید دیگران ذهن شما را باز می­کند. به این صورت می­توانید تصمیم بگیرید که کدام باور درست و کدام باور غلط است.

• پیشنهادها و انتقادهای سازنده: هر کسی ممکن است باورهای اشتباه داشته باشد. برای برطرف کردن این اشتباهات بهتر است که دیدگاه تک بعدی خود را کنار بگذارید و از نظرات اطرافیان استفاده کنید. البته بهتر است که برای این کار به سراغ افراد صاحب نظر بروید. مربیان و اساتید کسانی هستند که شما را درک کرده و می­توانید در این زمینه کمک کنند.

• مراقبه و مدیتیشن را فراموش نکنید: مدیتیشن یک تمرین بسیار مهم و تاثیرگذار برای رسیدن به خودشناسی است. هنگام مدیتیشن بر شیوه تنفس خود متمرکز می­شوید و به این صورت افکار منفی از شما دور می­شود. برای افراد مبتدی، یک جلسه ده دقیقه­ای کافی است. در یک مکان ساکت بنشینید. از بینی نفس بکشید و از دهان خارج کنید. تعداد نفس­های خود را بشمارید و بر روی آن تمرکز کنید.

• نوع شخصیت خود را بشناسید: اگر نوع شخصیت خود را بشناسید، می­توانید به راحتی نقاط قوت خود را بهبود ببخشید و نقاط ضعف خود را مدیریت کنید. با درک نقاط قوت و استعدادهای خود می­توانید به موفقیت­های بیشتری دست یابید. نقاط قوت همان مهارت­ها و دانش هستند که در طول زندگی آنها را کسب می­کنید، در حالی که استعدادها ذاتی هستند و در نهاد شما قرار دارند.

• واژگان عاطفی بیشتری یاد بگیرید: احساسات فقط به دو حالت خوشحالی و ناراحتی محدود نمی­شوند. احساسات می­توانند واکنش­های جسمی و رفتاری قدرتمندی ایجاد کنند که پیچیده­تر از این دو جالت هستند. بیان کردن احساسات در قالب کلمات، اثر درمانی بر مغز دارد. اگر قادر به بیان احساسات خود نباشید، به راحتی ممکن است دچار استرس شوید. برخی از منابع و سایت­ها هستند که فهرست خوبی از واژگان احساسی و عاطفی را ارائه می­کنند. سعی کنید هر روز یک واژه­ی جدید بیاموزید.